Мэдыцына: навука па выяўленьні, пазьбяганьні і лячэньні хваробаў

Да сучаснай мэдыцыны ставіцца ня толькі навука здароўя, біямэдычныя дасьледаваньні й выкарыстаньне мэдычнай тэхнікі для дыягностыкі й лячэньня траўмаў і хваробаў, як правіла, з дапамогай лекаў альбо хірургічнага ўмяшаньня, але й такія віды тэрапіі, як то псыхатэрапія, накладаньне зьнешніх шынаў, пратэзаваньне, біяпрэпараты, іянізуючае апраменьваньне й іншыя. Слова мэдыцына паходзіць ад лацінскага medicina, што перакладаецца як «мастацтва вылячэньня».

Мэдыцына існуе некалькі тысячаў гадоў, на працягу большай часткай гісторыі мэдыцына ня мела навуковага базісу і часьцяком абапіралася на сувязь з рэлігійнымі і філязофскімі перакананьнямі мясцовай культуры. Напрыклад, старажытныя шаптуны ўжывалі травы для лячэньня хворага і прачытвалі малітвы за вылячэньне, або старажытныя філёзафы ўжывалі кровапусканьне ў адпаведнасьці з тэорыямі гумарызму. У апошнія стагодзьдзі, са зьяўленьнем сучаснай навукі, мэдыцына стала ў нейкай ступені спалучэньнем мастацтва і навукі. У той час як хірургічная тэхніка па сутнасьці зьяўляецца мастацтвам, якое базуецца на практыцы, веданьне таго, што адбываецца на вузавым і малекулярным узроўні ў тканках узьнікае праз навуку.

Форма мэдыцыны, якая мела месца да навуковага падыходу, цяпер вядомая як традыцыйная або народная мэдыцына. Яна па-ранейшаму шырока выкарыстоўваецца разам або замест навуковай мэдыцыны. Напрыклад, зьвесткі пра эфэктыўнасьць акупунктуры зьяўляюцца зьменлівымі й непасьлядоўнымі, але, як правіла, гэтая працэдура зьяўляецца бясьпечнай, калі зроблена адпаведным чынам падрыхтаваным практыкам. У адрозьненьне ад гэтага, лячэньне за межамі межаў бясьпекі й эфэктыўнасьці называюцца ашуканствам.

Нягледзячы на тое, што мэдычныя тэхналёгіі й клінічны вопыт гуляе першарадную ролю ў сучаснай мэдыцыне, пасьпяховае вылячэньне працягвае патрабаваць ад лекара праяваў звычайных чалавечых пачуцьцяў і спачуваньня, вядомага як мэдычная тактоўнасьць.

• Герыятрыя