An Isda amo an usa ka hayop nga ugsob mabilngan ha dagat ug ha matab-ang nga tubig, may butaktok, may hasang, ngan hingbis.
May ada lahos 32,000 na species an isda. Kadam'an san kaisdaan amo in gintatawag na ectothermic o cold blooded.
Daramo na klase sin isda an mahihiagian sa palibot sa Pilipinas. An mga masunod amo an mga kilala na isda; bangus, tarukitok, pating, tambantamban, lahing, karpa, kipot, tangigi, unas, pantat, haruan, matambaka, buraw, sagision, iito, tilapia, bangkulis, iliw, malasugi, sapsap, baraka, bakoko, balanak ngan galunggong .
Una na ginuwas an isda sadton Cambrian explosion, mga 530 milyon katuig an nakalabay. An mga una na isda sigun san mga fossil record amo in digto, waray sulang, ngan armored, ngan gintatawag na ostracoderms. Extinct na haros an linya san mga waray sulang na isda. Sayo na extant clade, an lampreys an napareho san mga sadton wara sulang na isda. Sa Placoderm fossils an una mga sulang san isda ginuwas, san panahon sa Silurian. Ngan ginsundan na ini san pagkaguwas ngan pagdaramo san mga pating.
Ginbabahin sa tulo na extant class ngan an extinct danay sakob san tulo na extant og may kalugaringun na class sa traditional na klasipikasyon san mga isda:
Kadam'an san isda nakuha hangin pinaagi san hasang na ada sa ligid sa ngala-ngala san isda. May'ada mga mali-ulang na struktura an hasang na tinatawag na filaments. An kada filament may'ada capillary network na may darako na surface area para san pagsalyo oxygen sa carbon dioxide. Nakuha an isda hangin pinaagi sa pahigop tubig na mayaman sa oxygen ngan ibubuga pagawas sa hasang. Sa iba na isda, an agos san dugo baliktad na direksyon san agos san ginhigop na tubig, an countercurrent exchange. Ginbubuga san hasang an oxygen-poor na tubig pagawas. An isda sugad san pating ngan lamprey, mayada daramon na gawasan an hasang. An bony fish o tonukon na isda may'ada la sayo na gawasan an hasang na natatakpan san operculum.
An bata pa na bichir may'ada hasang na nakagawas, napareho ini san larva na ampibyan.
May'ada closed-loop circulatory system an isda. Ginbobomba an dugo sa kasing-kasing sa bug'os na lawas. An kadam'an sa isda may kasing-kasing na may upat na parte, kaupod an duha na chambers ngan an suluran ngan guwaan. An una na parte amo an sinus venosus, usa na manipis na sac na kolekta san dugo tikang sa mga ugat antis ipaagus ngadto sa ikaduha na parte, an atrium, na usa na darako na chamber o kwarto. Nagseserbi an atrium na one-way na antechamber, nagdadara san dugo pakadto san ikatulo na parte, an ventricle. An ventricle amo in usa na thick-walled, ngan maskulado na kwarto ngan nagbobomba san dugo pakadto sa ikaupat na parte, an bulbus arteriosus, usa na dako na tubo, ngan paguwas san kasing-kasing. An bulbus arteriosus nagkokonekta sa aorta, kun diin naagi an dugo pakadto sa hasang para sa oxygenation.
An hingbis san isda nagtitikang sa mesoderm (panit); pareho sini an istruktura sa tango.
|
An Wikispecies in may-ada impormasyon nga may pagkahisumpay ha: Actinopterygii |
Wikisource has the text of the 1911 Encyclopædia Britannica article Fish. |
This article uses material from the Wikipedia Winaray article Isda, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). An sulod in napapailarom han CC BY-SA 4.0 labot la kun iba it nakasurat. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Winaray (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.