Romaansche Toaln

Traditioneel peizn de mêeste menschn dat er 5 Romaansche toaln zyn (Frans, Spaans, Portugees, Italioans en Roemeens), mor eigentlik zyn der vele mêer, olhoewel dan ze nie ollemoale officieel erkend zyn.

De ounderverdêlienge van die vuve zoudt ezo zyn:

• Castilioans (Spoans): 329 meljoen êeste toale

• kerngebied: Spanje, Mexico, Zuud-Amerika, VSA (Latino's)

• Frans: 110 meljoen êeste toale

• kerngebied: Vrankryk, België, Zwitserland, Canada (Québec), oude kolonies (surtout Afrika en doa cultuurtoale of lingua franca)

• Italioans: 70 meljoen êeste toale

• kerngebied: Itoalië ('t vasteland me de grôte eilandn Sardinië en Sicilië)

• Portugees: 200 meljoen êeste toale

• kerngebied: Portugal, oude kolonies in Afrika, Brazilië en e dêeltje van Spanje

• Roemeens: 24 meljoen êeste toale

• kerngebied: Roemenië, Moldoavië

't Is e masse discuusje over wuk dat er e toale is en wuk e dialect, mor hierounder volgt er egliek en overzichtje, ebaseerd up de lyste van ethnologue.

Ôostelikke toaln

• Roemeens (24 meljoen êeste toale)

• kerngebied: Roemenië, Moldoavië, hier en doa in de reste van Balkan

• Aroemeens (425 000)

• kerngebied: Grieknland, Albanië, Macedonië, Bulgareye

• Megleno-Roemeens (5 000)

• kerngebied: Grieknland, Macedonië, Roemenië, Turkeye

• Istro-Roemeens (200)

• kerngebied: Kroatië (Istrië)

Zudelikke toaln

• Sardyns (130 000)

• kerngebied: Itoalië (Sardinië)

• Corsicoans (100 000, gin zekerheid over)

• kerngebied: Vrankryk (Corsica)

Italo-Westelikke toaln, Italo-Dalmatische tak

• Istriotisch (1 000 - 2 000)

• kerngebied: Kroatië (Istrië)

• Italioans (70 meljoen êeste toale)

• kerngebied: Itoalië

• Napolitoans (7,5 meljoen)

• kerngebied: Itoalië ('t zuudn)

• Sicilioans (6 meljoen)

• kerngebied: Itoalië (te zuudn van 't Napolitoans, Sicilië)

Italo-Westelikke toaln, West-Romaansche tak

• Pyrenees-Mozarabisch

• Aragonees (10 000 - 30 000)
• kerngebied: Spanje (Aragon)
• Mozarabisch (dôod)

• Gallo-Iberisch

• Gallo-Romaans
• Gallo-Itoalisch
• Emiliano-Romagnolo (2 meljoen in Nôord-Itoalië)
• Ligurisch (2 meljoen in Nôord-Itoalie, Zuud-Vrankryk, Argentinië)
• Lombardisch (3,5 meljoen in Nôord-Itoalië, Zwitserland, Argentinië)
• Piëmontisch (2 meljoen in Nôord-Itoalië)
• Venetisch (2 meljoen in de streke van Venetië)
• Gallo-Rhetisch
• Oïl (110 meljoen êeste toale (van de mêeste Frans))
• kerngebied: Vrankryk, België, Zwitserland, Canada (Québec), oude kolonies (surtout Afrika en doa cultuurtoale of lingua franca)
• Rhetisch (850 000 in Zwitserland, Nôord-Itoalië)
• Occitaans (1 - 4 meljoen in 't zuudn van Vrankryk en 't nôordn van Spanje)
• Ibero-Romaans
• West-Iberisch
• Asturisch-Leonees (400 000 in Spanje en Portugal)
• Galicisch-Portugees
• Galicisch (4 meljoen in Spanje en Portugal)
• Portugees (200 meljoen êeste toale in Portugal, Brazilië, Mozambique, Angola, Ôost-Timor,...)
• Castiljoans (Spoans) (329 meljoen êeste toale in Spanje, Mexico, Zuud-Amerika, VSA (Latino's), Guinee Equatorial,...)
• Ôost-Iberisch
• Cataloans (8 meljoen in Spanje (Catalonië), Zuud-Vrankryk (Perpignan), Andorra, Sardinië)

Aar toaln

't Zyn oek nog e masse creoolsche toaln die ebaseerd zyn up Spoans, Portugees of Frans.