Prussiya (nemischa: Preußen, pruscha: Prūsija, lotincha: Borussia) — davlat, soʻngra Germaniyadagi yer (federativ maʼmuriy birlik; 1945-yilgacha).
Prussiyaning asosiy tarixiy oʻzagi — Brandenburg 1618-yil Prussiya gersogligi (Tevton ordeni tomonidan 1525-yil bosib olingan prus yerlarining bir kismida vujudga kelgan) bilan birlashgan. Brandenburg Prussiya davlati 1701-yil Prussiya qirolligiga aylangan (poytaxti — Berlin shahri). Prussiyaning iqtisodiy va siyosiy hayotida yunkerlar rahbarlik rolini oʻynaganlar. Gogensol-lernlar sulolasidan chiqqan Prussiya qirollari (Fridrix II va boshqalar) 18-asr — 19-asrning 1yarmida davlat hududini sezilarli darajada kengaytirgan. 1871-yil prus yunkerlari Bismark boshchiligida "temir va kon" bilan Germaniyani prus-militaristik asosda birlashtirilishini yakunlashgan; Prussiya qiroli ayni vaqtda Germaniya imperatori boʻlgan. Germaniyadagi 1918-yil noyabr inqilobi nati-jasida Prussiyadagi monarxiya barham topgan. Prussiya Germaniya yerlaridan biriga aylangan. Ikkinchi jahon urushida fashistik Germaniya tormor keltirilgach, Prussiya hududi ayrim yerlarga taqsimlangan (1945); 1947-yil Germaniyadagi Kontrol kengash Prussiya davlatini militarizm va reaksiya ning beshigi sifatida yoʻq kilinganligi haqida qonun qabul qilgan.
Ushbu maqolada Oʻzbekiston milliy ensiklopediyasi (2000-2005) maʼlumotlaridan foydalanilgan. |
Bu andozani aniqrogʻiga almashtirish kerak. |
This article uses material from the Wikipedia O‘zbek article Prussiya, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Matndan CC BY-SA 4.0 litsenziyasi boʻyicha foydalanish mumkin (agar aksi koʻrsatilmagan boʻlsa). Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki O‘zbek (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.