Popujt Indo-Arianë

Historikisht, arianët ishin baritorët që flisnin indo-iranianisht, të cilët migruan nga Azia Qendrore në Azinë Jugore dhe paraqitën gjuhën proto-indo-ariane . Sot, folësit e gjuhës indo-ariane gjenden në rajonet moderne të Bangladeshit, Nepalit, Pakistanit lindor, Sri Lankës, Maldiveve dhe Indisë veriore.

Popujt Indo-Arianë

Hartë e 1978 që tregon shpërndarjen gjeografike të gjuhëve madhore Indo-Ariane. (Urdu përfshihet nën Hindishten. Romani, Domari, dhe Lomavren janë jashtë kunës (scope).) Zonat me pika ose vija tregojnë ku shumëgjuhësia është e zakonshme.   Qëndrore   Dardike   Lindore   Veriore   Veriperëndimore   Perëndimore   Southern
Rajone me popullsi të konsiderueshme
India	mbi 911 milionë
Pakistan	mbi 233 milionë
Bangladesh	mbi 160 milionë
Nepal	mbi 26 milionë
Sri Lanka	over 14 million
Myanmar	mbi 1 milionë
Mauritius	mbi 725,400
Stampa:Country data Maldive	mbi 300,000
Stampa:Country data Bhutan	mbi 240,000
Gjuhët
Gjuhët indo-ariane
Fetë
Fetë indiane (Më së shumti Hinduizmi; me pakica budiste, sikiste dhe xhainiste) dhe islame, kristiane dhe disa ateistë/gnostikë

Proto-Indo-Iranianët

 

Paraqitja e gjuhëve indo-ariane në nënkontinentin Indian ishte rezultat i një migrimi të njerëzve indo-arianë nga Azia Qendrore në nënkontinentin indian verior ( bangladeshi i sotëm, Butani, India, Nepali, Pakistani dhe Sri Lanka). Këto migrime filluan afërsisht në vitin 1800 pes, pas shpikjes së karrocës së luftës, dhe gjithashtu sollën gjuhët indo-ariane në Levant dhe ndoshta në Azinë e Brendshme.^{[ citim i nevojshëm ]} Një grup tjetër indo-arianësh migruan më tej drejt perëndimit dhe themeluan mbretërinë Mitanni në Sirinë veriore; (rreth 1500-1300 pes) grupi tjetër ishin njerëzit vedikë. Christopher I. Beckwith sugjeron se Wusun, një popull indo-evropian kaukazoid i Azisë së Brendshme në antikitet, ishin gjithashtu me origjinë indo-ariane.

Proto-indo-iranianët, nga të cilët u zhvilluan indo-arianët, identifikohen me kulturën Sintashta (2100–1800 pes), dhe kulturën e Andronovos, e cila lulëzoi rreth. 1800–1400 pes në stepat rreth Detit Aral. Proto-indo-arianët u ndanë rreth viteve 1800-1600 pes nga iranianët, u zhvendosën në jug përmes Kulturës Baktria-Marxhana, në jug të kulturës Andronovo, duke huazuar disa nga besimet dhe praktikat e tyre të veçanta fetare nga BMAC, dhe më pas migroi më në jug në Levant dhe Indinë veriperëndimore. Migrimi i indo-arianëve ishte pjesë e përhapjes më të madhe të gjuhëve indo-evropiane nga atdheu proto-indo-evropian në stepën Pontiko-Kaspiane, e cila filloi në mijëvjeçarin e IV para Krishtit. Kulturat GGC, Varrezat H, Bakërpunuesit, OCP dhe PGW janë kandidatë për kulturat e lidhura me indo-arianët.

Indo-arianët ishin të bashkuar nga normat kulturore dhe gjuha e përbashkët, të referuara si aryā 'fisnike'. Gjatë katër mijëvjeçarëve të fundit, kultura indo-ariane ka evoluar veçanërisht brenda vetë Indisë, por origjina e saj është në ndërthurjen e vlerave dhe trashëgimisë së grupeve indo-ariane dhe indigjene të njerëzve të Indisë. Përhapja e kësaj kulture dhe gjuhe u bë nga sistemet patron-klient, i cili lejoi përthithjen dhe kulturimin e grupeve të tjera në këtë kulturë dhe shpjegon ndikimin e fortë në kulturat e tjera me të cilat ajo ndërvepronte.

Ndërsa grupi gjuhësor indo-arian zë kryesisht pjesët veriore të Indisë, gjenetikisht, të gjithë aziatikët e Jugut në të gjithë nënkontinentin Indian janë pasardhës të një përzierjeje të gjuetarëve-mbledhësve të Azisë Jugore, gjuetarëve-mbledhësve iranianë dhe blegtorëve steporë të Azisë Qendrore në përpjestime të ndryshme. Përveç kësaj, njerëzit që flasin gjuhë austroaziatike dhe tibeto-birmane kontribuan në përbërjen gjenetike të Azisë Jugore.