Ismet Bej Kryeziu: Politikan Shqiptar

Kryeziu lindi në Gjakovë, Sanxhaku i Pejës, Perandoria Osmane në vitin 1888, ose 1889. Rrjedhte nga familja e njohur Kryeziu, pronarë tokash dhe me ndikim politik gjatë sundimit osman. Ai ishte nipi i Ali Pashë Gucisë, anëtar dhe kontribues i shquar i Lidhjes së Prizrenit të vitit 1878.

Kryeziu kishte studiuar në Stamboll. Pas Luftës së Parë Botërore u zgjodh deputet në Parlamentin e Serbisë në Beograd. Në vitin 1926, pas një atentati dhe konfiskimit të tokës nga qeveria jugosllave, ai emigroi në Shqipëri. Kryeziu ishte prozogist. Ai ishte një nga njerëzit e besuar të Zogut dhe ushtronte ndikim tek ai. Së bashku me Salih Vuçitërnin u zgjodh nga Mbreti Zog si organizator i Komitetit të Kosovës. Komiteti promovoi pavarësinë dhe luftën kundër sundimit serb, ai ishte shpallur më parë i jashtëligjshëm nga Zogu gjatë ngritjes së tij në pushtet në vitin 1924 dhe kishte mbetur i qetë pas vdekjes së Bajram Currit, Prishtinës, Hoxhë Kadrit dhe udhëheqësve të tjerë. Komiteti i riorganizuar rishtazi ishte simbolik dhe veprimtaria e tij ishte e kufizuar në propagandë.

Gjatë regjimit të Zogut ai shërbeu në prefektura të ndryshme si Berat, Vlorë, Durrës dhe Korçë. Në vitin 1936 zgjidhet në Kuvendin e Shqipërisë për të përfaqësuar Prefekturën e Kosovës.

Pas pushtimit italian, ai mbajti një qëndrim të fortë nacionalist. Kryeziu bashkëpunoi me Bedri Pejanin dhe Xhafer Devën, krerët e Lidhjes së Dytë të Prizrenit dhe punoi për bashkimin e territoreve të populluara shqiptare në një shtet, i cili jashtë Shqipërisë zakonisht quhet Shqipëria e Madhe. U zgjodh Ministër i Tokave të Çliruara në qeverinë jetëshkurtër të Eqrem Libohovës, 18 janar - 11 shkurt 1943, duke pasuar Tahir Shtyllën. Ai u zgjodh përsëri deputet i Parlamentit në tetor 1943.

Kryeziu u arrestua pas fitores komuniste të nëntorit 1944. Në prill të vitit 1945 ai u dënua me 30 vjet burg nga Gjykata Speciale si shumë figura të tjera politike të asaj kohe, si “tradhtar dhe armik i popullit”. Vdiq në burg në vitin 1952.

• Kryezinjtë
• Mustafa Kruja
• Fejzi bej Alizoti
• Mbretëria Shqiptare (1943–44)