اردن
ایہ براعظم ایشیاء دا ہک ملک ہے، ایہ مشرق وسطیٰ وچ ہے۔ ایہ یک اسلامی ملک ہے۔ اردن جینکوں سرکاری طور تے (عربی: المملکۃ الأردنیۃ الہاشمیۃ) وی آکھا ویندا ہے، دریائے اردن دے مشرقی کنارے تے واقع مغربی ایشیا دا ملک ہے۔ اس دے مشرق وچ سعودی عرب تے مغرب وچ اسرائیل واقع ہے۔ اردن تے اسرائیل بحیرہ مردار دا انتظام سنبھالدے ہن۔ اردن دی واحد بندرگاہ اس دے جنوبی سرے تے خلیج عقبہ تے واقع ہے۔ اس بندرگاہ کوں اسرائیل، مصر تے سعودی عرب وی مشترکہ طور تے استعمال کریندے ہن۔ اردن دا زیادہ تر حصہ صحرائے عرب تے مشتمل ہے۔ تاہم شمال مغربی سرے تے ہلال نما زرخیز علاقہ موجود ہے۔ اس دا دارلحکومت عمان ہے۔
تاریخ
اردن دا ناں دریائے اردن دے ناں تے ہے۔ مختلف زباناں وچ اردن دے مختلف مطالب ہن۔ قدیم عربی زبان وچ اردن دا مطلب ڈھلوان ہے جبکہ ارامیک زبان وچ اردن دے معنی "او جو لہندا ہے "۔ اپݨے وقت دی نمایاں ترین تہذیب جینکوں عربی وچ الأنباط آکھا ویندا ہے، اتھاں قائم ہئی۔ اس دا دارلحکومت پیٹرا نامی شہر ہئی۔ انہاں لوگاں نے جدید عربی رسم الخط ایجاد کیتا ہئی۔ ایرانی سلطنت وچ جذب تھیوݨ توں قبل صدیاں تک پیٹرا نے آزادی تے خوشحالی دے مزے لٹے۔ بعد ازاں اس علاقے تے رومن سلطنت چھا گئی۔
بعد ازاں اتھاں اسلام دی آمد تھئی. اے دور مختلف خلفاء دے دور تے مشتمل ہئی۔ انہاں خلفاء وچ خلفائے راشدین، بنو امیہ تے عباسی خلفاء شامل ہن۔ عباسیاں دے زوال دے بعد اس علاقے تے منگول، مسیحی صلیبی جنگجو، ایوبی تے مملوک قابض رہے۔ 1516ء وچ ایہ سلطنت عثمانیہ دا حصہ بݨ گیا۔
جغرافیہ
اردن دا مشرقی حصہ بنجر تے ویران ہے۔ موسمی ندیاں ہن۔ مغربی حصہ نہری علاقہ تے سدا بہار ہے۔
سیاست
ملک دا اصل حکمران بادشاہ ہے تے ملک وچ آئینی طور تے بادشاہت قائم ہے۔ بادشاہ دے کول زیادہ تر طاقت ہوندی ہے تاہم جمہوری طور تے منتخب پارلیمان دے اختیارات وی ودھدے ویندن۔
حوالے
This article uses material from the Wikipedia سرائیکی article اردن, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Content is available under CC BY-SA 4.0 unless otherwise noted. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki سرائیکی (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.