නටරාජ

ඔහුගේ නර්තනය සංදර්භය මත පදනම්ව තාණ්ඩවම් හෝ නඩාන්ත ලෙස හැඳින්වේ. මෙම ඉරියව්ව සහ කලාකෘති පිළිබඳ අංශුමාද්භේද ආගම සහ උත්තරකාමික ආගම වැනි බොහෝ හින්දු ග්‍රන්ථවල සඳහන් වන අතර, මෙම නර්තන කැටයම් හෝ ප්‍රතිමා සියලු ප්‍රධාන ශෛවාගමික හින්දු දේවාලවල දක්නට ලැබේ.

නටරාජ
නර්තනයට අධිපති
ලොස් ඇන්ජලීස් ප්‍රාන්ත කලා කෞතුකාගාරයේ ඇති 10වන සියවසට අයත් චෝළ රාජවංශ නර්තනයට අධිපති ශිවගේ ලෝකඩ ප්‍රතිමාවක්
අනුබැඳිය	ශිව
සංකේත	අග්නි
පාඨ ග්‍රන්ථ	අංශුමාද්භේද ආගම උත්තරකාමික ආගම

මෙහි සම්භාව්‍ය නිරූපණය 6වන සියවස අවට එල්ලෝරා ලෙන් සහ බදාමි ලෙන් කැටයම්වල දක්නට ලැබේ. 10වන සියවස අවට, තමිල් නාඩුව තුළ එහි වඩාත් පරිණතම සහ ප්‍රකටම නිදසුන් චෝළ ලෝකඩ ප්‍රතිමාවලින් දැකගත හැක. විවිධ උසින් යුත් මෙම ප්‍රතිමා සාමාන්‍යයෙන් අඩි හතරට වඩා උසින් අඩු අතර වැඩි අවස්ථා ද හමුවේ. ඓතිහාසික කලා නිර්මාණ අතර නටරාජා කැටම් දකුණු ඉන්දියාවේ බොහෝ ප්‍රදේශ, අග්නිදිග ආසියාවේ බාලි හා කාම්බෝජය වැනි ප්‍රදේශවලින් සහ මධ්‍ය ආසියාවෙන් හමුවේ.

නර්තන සහ නාට්‍යමය කලාවන්ට අධිපති ලෙස ශිව දෙවියන් නිරූපණය කළ මෙම ප්‍රතිමා කලාව පිළිබඳ හින්දු ග්‍රන්ථවල සඳහන් ශෛලීන් සහ මිනුම් උපයෝගී කොටගෙන නිර්මාණය කරන ලදී. එමගින් දර්ශීයව ශිව එක් නාට්‍ය ශාස්ත්‍ර ඉරියව්වකින් යුතුව, සිය පසුපස වම් හස්තයේ අග්නිය දරාසිටින අතර, එහි ඉදිරි හස්තයෙන් ගජහස්ත හෙවත් දණ්ඩහස්ත මුද්‍රාවත්, නාගයකු එතී සිටින ඉදිරිපස දකුණු හස්තයේ අභය (බිය නොවීම) මුද්‍රාවත් නිරූපණය වේ. එය සූත්‍ර පාඨයක් කෙරෙහි යොමු කොට ඇත. පසුපස දකුණු හස්තයෙහි බොහෝවිට දමරු නම් උඩැක්කියක් වැනි සංගීත භාණ්ඩයක් දරාසිටිනු නිරූපිත ය. ඔහුගේ සිරුර, ඇඟිලි, වළලුකර, ගෙල, මුහුණ, හිස, කන් පෙති සහ වස්ත්‍රය විවිධ මෝස්තරවලින් අලංකාර කොට ඇති අතර, ඒවා ඓතිහාසික යුගය සහ ප්‍රදේශය අනුව වෙනස් විය හැක. ඔහු වටා ගිනි සිළු වළල්ලක් ඇති අතර, පද්ම පීඨයක් මත සිය වම් පාදය ඔසවාගෙන (කලාතුරකින් දකුණු පාදය ඔසවා සිටින අවස්ථා ද හමුවේ) සිටියි. සිය දකුණු පාදයෙන් වාමනයකු පාගාගෙන සමබරව සිටියි. මෙම වාමන රුව (අපස්මාර හෝ මූයලක) මගින් අවිද්‍යාව සංකේතවත් කෙරේ. මෙම උද්වේගී නර්තනයේ ඇති ගතික ස්වභාවය කැරකැවී ගිය කේශ කලාපයෙන් පෙනී යන අතර, එහි සිහින් කෙස් වැටි හිසට පිටුපසින් විජිනියක් මෙන් සැකසී ඇත. 12වන සියවසේ සිටම ඉන්දියානු විද්වතුන් විසින් නටරාජ රුවේ ලක්ෂණ විවිධ අයුරින් අර්ථ දක්වා ඇති අතර, එහි සංකේතාත්මක සහ දාර්ශනික අර්ථය එහි දී ඉදිරිපත් කොට ඇත.

ඉන්දියාවේ වඩාත් ප්‍රචලිත ප්‍රතිමා සංකේතයක් වන නටරාජ රුව ඇතැම් අවස්ථාවල දී ඉන්දීය සංස්කෘතියේ සංකේතයක් ලෙස ද භාවිතා වේ. එපමණක් නොව එය හින්දු කලාවේ අග්‍රගන්‍ය නිර්මාණයක් ලෙස ද සැලකේ.

ගැලරිය

ආශ්‍රේයයන්

නටරාජ ගැන තවත් දේ විකිපිඩියා සහෝදර ව්‍යාපෘති හරහා සොයාගන්න
	කොමන්ස් වෙතින් ඡායාරූප හා මාධ්‍ය

• Ananda Coomaraswamy (1957). The Dance of Śiva: Fourteen Indian Essays. OCLC 2155403.
• Jansen, Eva Rudy (1993). The Book of Hindu Imagery. Havelte, Holland: Binkey Kok Publications BV. ISBN 90-74597-07-6.
• Vivek Nanda; George Michell (2004). Chidambaram: Home of Nataraja. Marg Publications. ISBN 978-81-85026-64-0. OCLC 56598256.
• C Sivaramamurti (1974). Nataraja in Art, Thought, and Literature. National Museum. ISBN 978-81-230-0092-3. OCLC 1501803.
• David Smith (2003). The Dance of Siva: Religion, Art and Poetry in South India. Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-52865-8.

බාහිර සබැඳි

• ශිවගේ නර්තනය: දකුණු සහ අග්නිදිග ආසියාවේ ප්‍රතිමා ශිල්පය සහ නර්තන සම්ප්‍රදාය, ඇලසැන්ඩ්‍රා අයියර් (2000), කලාව තුළ සංගීතය
• ශිව නටරාජා ප්‍රතිමා ශිල්පය සංරක්ෂණය කළ පිටපත 2016-07-21 at the Wayback Machine, ෆ්‍රියර් සැක්ලර් ගැලරිය, ස්මිත්සෝනියානු
• නටරාජ: ඉන්දියාවේ අග්නි චක්‍රය, ස්ටීවන් පයින් (1994)
• චිදම්බරේස්වරර් නටරාජා දේවාලය
• නටරාජා පින්තූර එකතුව

This article uses material from the Wikipedia සිංහල article නටරාජ, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). අන්ලෙසකින් සඳහන්කර නැති සෑම විටෙකම අන්තර්ගතය CC BY-SA 4.0 යටතේ ඇත. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki සිංහල (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.