Konwalia majowa (Convallaria majalis L.) – gatunek byliny kłączowej z monotypowego rodzaju konwalia (Convallaria L.).
Zaliczany był w systemach z końca XX wieku (Reveala, Takhtajana) do rodziny konwaliowatych (Convallariaceae), w systemie APG II (2003) do rodziny myszopłochowatych (Ruscaceae), a od 2009 (system APG III) do szparagowatych (Asparagaceae). Konwalia jest rośliną leczniczą i popularną rośliną ozdobną, której głównym walorem są niewielkie kwiaty o charakterystycznym zapachu i dzwonkowatym kształcie. Znana jest pod wieloma nazwami zwyczajowymi i ludowymi. Występuje często w lasach niemal całej Polski, poza tym jest także uprawiana.
Systematyka | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Podkrólestwo | |||
Nadgromada | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Nadklasa | |||
Klasa | |||
Nadrząd | |||
Rząd | |||
Rodzina | |||
Rodzaj | |||
Gatunek | konwalia majowa | ||
Nazwa systematyczna | |||
Convallaria majalis L. Sp.Pl. 1:314. 1753 | |||
Synonimy | |||
| |||
Zasięg | |||
Konwalia majowa występuje na półkuli północnej na obszarach o klimacie umiarkowanym. Zasięg obejmuje niemal całą Europę, środkową i północną Azję (po Koreę i Japonię na wschodzie oraz Mjanmę na południu). Jedna z odmian (wyróżniana przez niektórych systematyków w randze odrębnego gatunku) znana jest także z terenów górskich we wschodniej części Ameryki Północnej. W Polsce jest to gatunek rodzimy spotykany w lasach na terenie niemal całego kraju. Występuje powszechnie zwłaszcza w północno-wschodniej części kraju, gdzie porasta duże powierzchnie, a rośliny wyróżniają się odpornością i żywotnością. Gatunek ten miejscami występuje na nielicznych stanowiskach np. w niektórych obszarach ziemi lubuskiej i Mazowsza, brak go niemal zupełnie w wyższych partiach gór. Zarówno w obrębie zasięgu, jak i poza nim konwalia majowa jest uprawiana w ogrodach i parkach, popularna w uprawie jest także w Polsce. W opuszczonych ogrodach i parkach dziczeje, czasem rośnie jako uciekinier z ogrodów. Pojawia się także poza swym naturalnym zasięgiem, np. odmiana europejska (var. majalis) występuje jako roślina zdziczała w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie, w wielu miejscach traktowana jest tam jako trudny do zwalczenia gatunek inwazyjny. W Japonii odmiana europejska wymieniona jest w ustawie o obcych gatunkach inwazyjnych (Invasive Alien Species Act) z 2 czerwca 2004.
Opis dotyczy typowej odmiany C. majalis L. var. majalis występującej w Polsce. Poszczególne cechy budowy mogą różnić się u pozostałych odmian.
Faza diploidalna konwalii majowej zawiera w komórkach 38 chromosomów (19 par). W komórkach tkanek twórczych stwierdzono jednak znaczną zmienność liczby chromosomów, co tłumaczy się wpływem wysokich koncentracji glikozydów. Zjawisko to może powodować spontaniczną poliploidyzację.
Do cech szczególnych anatomii konwalii należy usytuowanie komórek wydzielniczych, z których ulatniają się olejki eteryczne. Znajdują się one w skórce dolnej strony listków okwiatu, podczas gdy u większości innych gatunków znajdują się one na stronie górnej. Związane jest to ze zrośnięciem listków w dzwoneczek, olejki wydzielają się z dolnej, skierowanej u konwalii na zewnątrz strony okwiatu. Glikozydy mające zastosowanie lecznicze gromadzone są w wakuolach.
Ziele zawiera w suchej masie od 0,1 do 0,5% ok. 40 różnych glikozydów kardenolidowych. Najwięcej jest ich w kwiatach (0,5%), mniej w liściach (0,2–0,3%). Ich poziom wzrasta na początku maja, podczas pełni kwitnienia. Wyraźnie większy jest też w organach starszych roślin, niż w młodych kłączach i wyrastających z nich liściach. Na zawartości glikozydów nie mają wpływu warunki siedliskowe, a ich zmienna zawartość zależna jest od cech dziedzicznych (patrz sekcja „Zmienność”). Najwięcej jest pochodnych strofantydyny: konwalatoksyna stanowi od 4 do 40% wszystkich glikozydów, konwalozyd od 4 do 24%. Konwalatoksol będący pochodną strofantydolu stanowi od 10 do 20% glikozydów, a lokundiozyd (pochodny od bipindogeniny) – od 1 do 25%. Glikozydy konwalii są pochodnymi w sumie 9 związków (poza wymienionymi także peryplogeniny). Poza tym głównie w kłączach i korzeniach zawarte są konwalamaryna i konwalaryna (saponiny steroidowe), w zielu i kwiatach flawonoidy (izoramnetyna, kwercetyna), fenolokwasy (chlorogenowy, kawowy, ferulowy), kwas jabłkowy, cytrynowy i chelidonowy (1,5%). Korzenie zawierają toksyczny kwas acetydyno-2-karboksylowy.
Charakterystyczny zapach kwiatom nadaje lotny olejek farnezol. Roślina ma niemiły, słodkawo-ostrogorzki smak.
Wszystkie części rośliny są trujące, przy czym szczególnie wrażliwe na zatrucia są dzieci. Opisano zatrucia śmiertelne u dzieci po zjedzeniu kilku jagód czy wypiciu wody z wazonu, w którym stał bukiet konwalii. Trujące są także perfumy z konwalii (m.in. do zatrucia śmiertelnego doszło po zastosowaniu lewatywy z użyciem gliceryny perfumowanej wyciągiem z konwalii). Konwalia powoduje także zatrucia wśród zwierząt, zwłaszcza gęsi i kaczek, rzadziej i tylko po spożyciu dużej ilości – koni i bydła. Udokumentowano także śmierć psa po zjedzeniu liści konwalii.
Zatrucie objawia się u ludzi i zwierząt zaburzeniami w czynnościach przewodu pokarmowego (nudności, wymioty i biegunka), bólami i zawrotami głowy, ogólnym osłabieniem, zaburzeniem postrzegania barw (wszystko zdaje się żółte) oraz pracy serca. Dochodzi do zaburzeń rytmu serca, spadku ciśnienia tętniczego, częste są zaburzenia gospodarki potasem (hipokaliemia lub hiperkaliemia), w ciężkich przypadkach śmierć następuje w wyniku zapaści przez migotanie komór. Kontakt skóry z liśćmi może wywołać u osób wrażliwych słabe podrażnienia. Także proszek z wysuszonego ziela działa drażniąco na błony śluzowe nosa, powodując kichanie i dlatego praca z surowcem zielarskim wymaga stosowania masek z wilgotnej gazy.
Nasiona wschodzą w temperaturze 20–25 °C po ok. 2 tygodniach. Siewka wytwarza początkowo korzeń pierwotny o długości 10–20 cm oraz pojedynczy liścień i kilka liści łuskowatych, które jednak nie osiągają powierzchni gruntu. Wcześnie powstają rozchodzące się poziomo kłącza sięgające ok. 10 cm poniżej poziomu gruntu. W pierwszym roku życia z międzywęźli wyrastają też korzenie przybyszowe. W kolejnych latach z pąków szczytowych kłącza wyrastają kolejne jego odcinki. Kłącza rosnące poziomo rozprzestrzeniają się w glebie, podczas gdy pędy nadziemne wyrastają z odcinków rosnących pionowo. W drugim roku i kolejnych rozwijają się na szczycie pionowych odcinków kłącza 2–3 liście nadziemne. Pęd z kwiatostanem pojawia się zwykle po raz pierwszy dopiero po ok. 4 latach rozwoju młodej rośliny. Przy czym wykształca się z pąka powstającego wczesną wiosną roku poprzedniego, przechodzącego okres spoczynku po przełomie lipca i sierpnia. Pąk taki jest pękaty i tępo zakończony. Pod wpływem niskich temperatur jego spoczynek jest przerywany. Zawiązki liścia powstają później niż kwiatów – w maju i wydłużają się do października. Są większe niż pąk kwiatostanowy i okryte kilkoma błonkowatymi liśćmi. Po kwitnieniu wzrost kłącza jest zahamowany. U podstawy pąka kwiatostanowego tworzą się 1–2 pąki wegetatywne, z których powstają kolejne rozgałęzienia kłączy. Młode kłącza powtarzają cykl wyżej opisany, czyli początkowo rosną tylko wegetatywnie. Rosnący pionowo i wydający organy nadziemne odcinek kłącza ma dość wyraźnie oznaczone przyrosty roczne będące śladami corocznie odrzucanych łusek i liści nadziemnych.
Zarówno liście jak i kwiatostan rozwijają się ponad powierzchnią gruntu po około roku od powstania zawiązków, najszybciej rosnąc w maju. W miesiącu tym rośliny zaczynają kwitnąć i trwa to kilka tygodni. W sierpniu liście zaczynają zasychać. Owoce i nasiona dojrzewają ok. września-października. W tym czasie składniki mineralne przemieszczane są z organów nadziemnych do podziemnych.
Długość życia poszczególnych roślin (fragmentów kłączy kwitnących) wynosi od 3 do 10 lat (dane dla odmiany amerykańskiej var. montana). Tempo wzrostu wegetatywnego kłączy pozwala na powiększanie promienia płatów konwalii średnio o nieco ponad 6 cm rocznie.
W warunkach naturalnych gatunek ten rozmnaża się przede wszystkim wegetatywnie za pomocą kłączy. Z tego powodu liczne pędy na stanowiskach to zwykle ramety jednej rośliny klonalnej. Duże znaczenie rozmnażania wegetatywnego ułatwia propagację i utrwalenie przez hodowców pożądanych cech. Ponieważ konwalia jest rośliną obcopylną, w sytuacji, gdy wszystkie pędy kwitnące na stanowisku należą do jednego klona rozprzestrzeniającego się wegetatywnie – nie wykształcają się nasiona. W badaniach podgatunku występującego w Japonii największe stwierdzone klony rozciągały się na 40 m. Z drugiej strony stwierdzono także stanowiska, na których występowało do 56 osobników odrębnych, o różnych genotypach. Nasiona rozsiewane są przez niektóre gatunki ptaków (np. kos i droździk), które spożywają jagody (endozoochoria) bez szkody dla zdrowia.
Konwalie należą do nielicznych roślin, które mogą być doprowadzone do kwitnienia niemal o każdej porze roku. Warunkiem rozpoczęcia kwitnienia jest bowiem podniesienie temperatury do ponad 20 °C po okresie spoczynku kłączy. W przypadku uprawy spoczynek kłączy przerywany jest schłodzeniem lub ciepłymi kąpielami. Po przerwaniu spoczynku i umieszczeniu w odpowiedniej temperaturze konwalie zakwitają w ciągu 2–4 tygodni w zależności od pory roku. Według niektórych źródeł kwitnie obficie co 2–3 lata. Kwiaty zapylane są przez pszczoły, rzadziej muchówki.
Znane są cztery odmiany botaniczne oraz wiele odmian hodowlanych. Do zróżnicowanych pod względem zasięgowym odmian botanicznych należą (niektórzy systematycy inne od typowej odmiany podnosili do rangi odrębnych gatunków):
Spośród szeregu ozdobnych odmian uprawnych najczęściej spotykane są:
Za najciekawszą odmianę uznaje się 'Vic Pawlowski’s Gold' o ciemnozielonych liściach ozdobionych złotymi, podłużnymi liniami.
W eksperymentach hodowlanych potwierdzono trwałość zróżnicowania zawartości glikozydów pozyskanych z różnych obszarów Europy. Wyróżniono tzw. „rasy chemiczne” lub typy konwalii majowej:
Badania nad zmiennością morfologiczną wykazały znaczne różnice zarówno między różnymi ekotypami z terenu Polski, jak i między poszczególnymi osobnikami w populacji. Stwierdzano przy tym większe różnice w morfologii i fizjologii między osobnikami tej samej populacji, niż populacjami z odległych regionów. Znaczna zmienność dotyczy wielkości i kształtu liści, budowy kwiatostanu, barwy nitek pręcików i zabarwienia listków okwiatu. Na siedliskach borowych rośliny rosną przypadkowo i słabo, liście są wąskie, a kwiaty nieliczne. Z kolei rosnąc w żyznych, wilgotnych lasach liściastych konwalia wykształca liście duże, odwrotnie jajowate, z niebieskawym nalotem.
W XV i XVI wieku roślinę nazywano Lilium convallium, czyli lilia z doliny (łac. convállis = głęboka, otoczona górami dolina). Nazwa ta była tak popularna, że przetrwała do dziś w języku angielskim jako Lily of the Valley. Ponieważ jednak mylono ją z Lilium candidum – lilią białą, Linneusz tworząc nazwę naukową nawiązał do okresu kwitnienia rośliny i wprowadził nazwę Convallaria majalis. Gatunek ten posiada wiele nazw zwyczajowych i ludowych: konwalia leśna, lanusz, lanka, lanuszka, końska grzywa (nazwa ludowa z okolic Olkusza), lilia podobna, gładysz, konwalilia, konwalyja majowa, kokoryczka, lanysz, majówka, padolna. Nazwa „konwalia” w języku polskim pierwszy raz spośród zachowanych źródeł użyta została w Zielniku Syreniusza (1613), a nazwa „konwalia majowa” – przez Pacewicza R. w wydanej w 1867 w Warszawie publikacji pt. Botanika treściwie zebrana dla młodzieży.
Rośnie w lasach liściastych i mieszanych oraz zaroślach tworząc często rozległe kolonie. Wymaga świeżych i zasobnych gleb. W warunkach naturalnych spotykana jest zwykle na glebach, których pH wynosi 4 (75% wystąpień), rzadziej 3 (25%). Najlepiej rośnie w półcieniu. W warunkach Polski zachodniej i południowej występuje zwykle w lasach mieszanych i dąbrowach. W Polsce wschodniej i północno-wschodniej częściej rośnie na skraju lasów, rekompensując niedostatek ciepła światłem. W górach występuje po regiel dolny, wyjątkowo tylko można spotkać ją wyżej. Najwyższe w Polsce jej stanowisko znajduje się na Sarniej Skale w Tatrach Zachodnich.
W fitosocjologii gatunek wyróżniający zespoły: kontynentalnego boru sosnowego świeżego Peucedano-Pinetum, subborealnego boru mieszanego Serratulo-Pinetum, świetlistej dąbrowy subkontynentalnej Potentillo albae-Quercetum petraeae, podzwiązku buczyn nawapiennych Cephalanthero-Fagenion, poza tym konwalia majowa jest częstym składnikiem runa lasów grądowych, zboczowych lasów lipowo-klonowych i dąbrów.
W Polsce zachodniej (I, III, V kraina przyrodniczo-leśna) jej obecność pozwala na odróżnienie typu siedliskowego lasu boru mieszanego świeżego od boru świeżego, charakterystyczna także dla lasu mieszanego świeżego i lasu górskiego świeżego.
Jest słabo odporna na susze, nie szkodzą jej występowaniu pożary (odradza się z kłączy). Wymaga minimum 130 dni w roku z temperaturą powyżej 0 °C. Znosi temperatury sięgające poniżej –20 °C.
Ze względu na skład chemiczny konwalie nie są zjadane przez zwierzęta (są trujące dla wielu kręgowców, choć nie szkodzą lisom). Żerują na nich niektóre bezkręgowce, np. gąsienice motyli Antitype chi z rodziny sówkowatych i inne gatunki z rodziny niesobkowatych (Hepialidae).
W Polsce populacje tego gatunku występujące dziko objęte były częściową ochroną gatunkową od 1957 roku do 2014 roku. Zbiór surowca zielarskiego ze stanowisk naturalnych był prawnie ograniczony (wymagane było zezwolenie Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska). Ochrona wprowadzona została w celu uchronienia gatunku przed nadmierną eksploatacją do celów leczniczych ze stanowisk naturalnych (w latach 50. XX wieku zapotrzebowanie na liście wynosiło ok. 20–26 ton, na kwiaty 2–4 tony, przy możliwościach pozyskania ze stanu naturalnego na poziomie odpowiednio 5 i 1 tony). Dlatego też w celu zapewnienia surowca bez naruszania zasobów naturalnych wprowadzano konwalię do uprawy. Dawniej, mimo ochrony gatunkowej dopuszczano zbiór samych kwiatów ze względu na rozmnażanie się konwalii głównie za pomocą rozłogów podziemnych. Zagrożeniem dla populacji jest też masowe zrywanie kwitnących pędów dla celów ozdobnych oraz eksploatacja lasów.
Wiele stanowisk tego gatunku zabezpieczonych jest w parkach narodowych i rezerwatach. Jako gatunek przywiązany do dąbrów, chroniony jest też wraz z nimi w obszarach Natura 2000 (kwaśne dąbrowy są jednym z siedlisk przyrodniczych). Jest to o tyle ważne, że zabezpiecza trwałość odpowiednich siedlisk leśnych, w minionych dziesięcioleciach nierzadko przekształcanych w związku ze zwiększaniem areału drzewostanów iglastych (gł. sosnowych) w polskich lasach.
Konwalia podlega ochronie prawnej w niektórych innych krajach, m.in. w Bułgarii, Grecji i Słowacji. Podgatunek północnoamerykański, w Stanach Zjednoczonych opisywany zwykle jako odrębny gatunek C. majuscula, ze względu na rzadkość występowania chroniony jest prawem stanowym w obszarze naturalnego występowania.
Gatunek wymieniany jest na listach roślin zagrożonych w różnych krajach, podawany jest jako gatunek najmniejszej troski (LC) w Wielkiej Brytanii i Szwajcarii, w Hiszpanii jest to gatunek narażony (VU), na Słowacji konwalia jest bliska zagrożeniu (NT). W Polsce ochrona prawna gatunku była utrzymywana mimo braku stwierdzenia zagrożenia dla trwałości gatunku – nie pojawia się on ani w krajowej, ani w regionalnych Czerwonych Księgach i Listach roślin. Zagrożenie gatunku w różnych krajach nie ma też istotnego wpływu na globalne perspektywy zachowania gatunku – konwalia majowa nie jest wymieniona w Czerwonej księdze gatunków zagrożonych opracowywanej przez IUCN. Nie stwierdzono także zagrożenia zubożeniem zasobów genowych populacji dziko rosnących z powodu rozpowszechnienia tego gatunku w uprawie, ponieważ zróżnicowanie genetyczne populacji uprawianych nie odbiega od populacji dziko rosnących, co tłumaczone jest częstym pozyskiwaniem roślin uprawianych z naturalnych stanowisk.
Włóż kwiaty konwalii do szklanicy i postaw ją dokładnie zamkniętą na szczycie mrowiska na jeden miesiąc. Po tym czasie znajdziesz tam likwor, który użyty uciszy boleść spowodowaną przez podagrę.
Uprawiana na rabatach i na kwiat cięty. Stosowana razem z paprociami także do okrywania miejsc cienistych, zadrzewionych, przy fundamentach budynków. Popularny składnik wiązanek ślubnych. Kwiatostany stosowane do bukietów o niewielkich rozmiarach złożonych z samych konwalii (otulonych też zwykle liśćmi tego gatunku) lub z innymi białymi kwiatami. Utrzymują się długo w wodzie po skośnym ucięciu pędów i nacięciu ich na długości ok. 5 cm.
Olejek eteryczny konwalii otrzymywany z kwiatów (farnezol) wykorzystywany jest w kosmetyce i perfumerii do tworzenia kompozycji i mieszanek zapachowych (potpourii). Stanowi częsty składnik perfum, nierzadko główny lub pojedynczy (bez innych nut zapachowych). Zastosowany m.in. w 1956 r. perfumach Diorissimo stworzonych przez kreatora perfum Edmonda Roudnitska w kompanii Christian Dior – pierwszych z serii najsłynniejszych perfum tej marki i stworzonych jeszcze za życia Christiana Diora. Poza tym konwalia pojawia się w składzie i nazwie perfum roku 1976 Lily of the Valley marki Penhaligon's.
Ze względu na skład chemiczny może działać toksycznie po spożyciu. Jedynie kwiaty bywają dodawane podczas fermentacji wina z rodzynek.
Odziomkowe liście użyte do barwienia wapna dają trwałą, zieloną farbę.
Ze względu na silne pobudzanie do kichania, proszek z suszonych kwiatów konwalii stosowany bywa jako składnik tabaki.
Konwalie uprawiane są jako rośliny ozdobne w ogrodach i parkach. Szybko się rozrastają i z powodzeniem mogą pełnić funkcję rośliny okrywowej. Z czasem mogą stać się trudnym do usunięcia chwastem, ponieważ łatwo odrastają z resztek kłączy pozostających po pieleniu w glebie. Konwalie nadają się także do uprawy w pojemnikach i misach. Konwalie jako rośliny lecznicze uprawiane są także na plantacjach (uprawa wówczas w jednym miejscu trwa zwykle 5–6 lat), podejmowane są także uprawy i półuprawy w lasach. Jedne źródła kwestionują opłacalność upraw polowych, wskazując na większą celowość półupraw w lasach, inne zwracają uwagę na problematyczną ekonomikę upraw w lasach (słabe i nieregularne kwitnienie oraz pracochłonne namnażanie roślin w warunkach leśnych).
Nie stwierdza się występowania chorób i szkodników, które miałyby wpływ na wielkość plonów. Jeśli już pojawiają się jakieś choroby, to jest to zwykle szara pleśń piwoniowa Botrytis paeoniae (też B. cinerea) i zgorzelowa plamistość konwalii Gloeosporium convallariae. Objawem porażenia szarą pleśnią są nieregularne, żółtawe plamy, od spodu z szarym nalotem. Przy zgorzelowej plamistości obserwuje się na wszystkich zielonych częściach rośliny podłużne lub okrągławe, żółtawe plamy o czerwonym obrzeżeniu i średnicy do 2 cm. Chorobom tym zapobiega się unikając nadmiernego nawożenia azotem oraz mocząc kłącza w roztworach miedziowych. Gdy choroby wystąpią stosuje się opryski środkami miedziowymi. Pewne problemy mogą sprawiać szarobiałe gąsienice motyli z rodziny niesobkowatych (Hepialidae) (zwłaszcza Hepialus lupulinus). Zwalcza się je poprzez posypanie plantacji naftaliną. Na liściach mogą pojawiać się plamy wywołane przez Phyllosticta convallariae.
W Europie konwalię uważano za kwiat szczęścia, pomyślności i młodości. Jest symbolem czystości i skromności, i jako taki używany jest w bukietach panien młodych. Konwalia była w średniowieczu symbolem wiedzy i sztuki medycznej. W średniowieczu i później pojawiała się na wizerunkach lekarzy i uczonych, np. Mikołaja Kopernika. W ikonografii chrześcijańskiej jest jednym z kwiatów poświęconych Marii z Nazaretu. Białe kwiaty mają symbolizować jej miłość i niewinność. Konwalie bywają też nazywane Łzami Naszej Pani, a ponieważ ułożenie kwiatów przypomina drabinę, średniowieczni mnisi nazywali tę roślinę „drabiną do nieba”. Zdobiła ołtarze, wizerunki świętych, księgi liturgiczne. Konwalie przedstawione są na obrazie przedstawiającym Marię w raju z ok. 1410 r. (nieznany mistrz z Frankfurtu). Okazy kwitnących konwalii występują też kilkakrotnie w tle malarskim scen w ołtarzu Wita Stwosza w Kościele Mariackim w Krakowie.
Przed pierwszą niedzielą maja we Francji zbierano w lesie konwalie i zdobiono nimi okna i drzwi domów. W kraju tym jest też tradycyjnie sprzedawana na ulicach w dniu 1 maja – w święto konwalii (j. franc. la fête du muguet), podczas którego członkowie rodzin obdarowują się wzajemnie bukietami tych kwiatów. Tradycję tę także z terenu Niemiec ilustruje obraz niemieckiego malarza Franza Winterhaltera zatytułowany 1 maja 1851. W Niemczech podczas kwitnienia konwalii urządzano w lasach festyny ludowe, podczas których wrzucano kwiaty konwalii do ognisk jako ofiarę dla bogini wiosny.
Konwalie były wielokrotnie przedmiotem natchnienia artystów. O kwiatach tych pisali poeci, m.in. Joseph von Eichendorff i August Heinrich Hoffmann von Fallersleben (np. wiersz pt. Maiglöckchen und die Blümelein). Książka i jeden z wierszy z 2001 r. Adama Wiedemanna noszą tytuł Konwalia ponieważ autor znalazł analogie między swą twórczością a „symetrią, podwójnością i bliźniactwem” konwalii, uznając przy tym swą książkę za „roślinną”, przy czym „roślinność” ta polegać ma na „regularności rozwoju przy całkowitym braku premedytacji”. Konwalia stała się także tytułową bohaterką jednej z ballad zespołu Queen („Lily of the Valley” z albumu Sheer Heart Attack). Odniesienie do kwitnących konwalii (serb.-chorw. đurđevak) jako symbolu wiosny zostało użyte w piosence Đurđevdan zespołu Gorana Bregovica Bijelo dugme, będącej serbską wersją popularnej pieśni cygańskiej ederlezi, znanej m.in. z filmu Emira Kusturicy Dom za vešanje.
Konwalia stała się od 1982 r. narodowym kwiatem Finlandii, znalazła się na rewersie fińskiej monety 10 penniä.
Przed 1945 r. miasto Ośno Lubuskie (wówczas Drossen) słynęło z rozległych plantacji konwalii i znane było też jako Maiblumenstadt (niem. „miasto majowych kwiatów”). Konwalie znajdują się także w herbach norweskiej gminy Lunner, szwedzkiej gminy Mellerud, niemieckich miejscowości Weilar i Escheburg oraz szwajcarskiej miejscowości Aumont.
W symbolice kwiatów konwalie oznaczają nieśmiałość, są kwiatami młodych i zakochanych. W astrologii przypisano konwaliom znaczenie magiczne i uznano je za szczęśliwe zwłaszcza dla urodzonych pod znakiem Raka.
This article uses material from the Wikipedia Polski article Konwalia majowa, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Treść udostępniana na licencji CC BY-SA 4.0, jeśli nie podano inaczej. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Polski (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.