ਸੰਪੱਤੀ, ਪੂਰਬੀ ਅਤੇ ਪੱਛਮੀ ਸਮਾਜਾਂ ਦੁਆਰਾ ਜਾਇਦਾਦ/ਸੰਪੱਤੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਸਮਾਜਿਕ ਸੰਗਠਨ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਜੀਵਣ ਲਈ ਇੱਕ ਜ਼ਰੂਰੀ ਵਸਤੂ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਸੰਪੱਤੀ ਸ਼ਬਦ ਦਾ ਅਰਥ, ਇਸ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਹੋਰ ਵਿਚਾਰਾਂ ਨਾਲ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਇਕਾਈ ਜਾਂ ਰਿਜ਼ਰਵ, domus ਅਤੇ ਸਵਾਮੀ (ਪ੍ਰੋਪ੍ਰਾਇਟੋਰ) ਵਰਗੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਗਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਜਾਂ ਸਾਂਝੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਮੂਹ ਜਾਂ ਇੱਕ ਕਾਰਪੋਰੇਸ਼ਨ ਜਾਂ ਇੱਕ ਸਮਾਜ ਵਰਗੇ ਕਾਨੂੰਨੀ ਹਸਤੀ। ਜਾਇਦਾਦ ਦੇ ਸੁਭਾਅ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਿਆਂ, ਜਾਇਦਾਦ ਦੇ ਮਾਲਕ ਕੋਲ ਇਹ ਚੀਜ਼ਾਂ ਵਰਤਣ, ਬਦਲਣ, ਸ਼ੇਅਰ ਕਰਨ, ਦੁਬਾਰਾ ਪਰਿਭਾਸ਼ਿਤ ਕਰਨ, ਕਿਰਾਏ, ਮੌਰਗੇਜ, ਵੇਚਣ, ਬਦਲੀ ਕਰਨ, ਬਦਲੀ, ਦੂਰ ਕਰਨ ਜਾਂ ਤਬਾਹ ਕਰਨ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਹੈ, ਜਾਇਦਾਦ ਦੀ ਕਿਸਮ ਦੀ ਪਰਵਾਹ ਕੀਤੇ ਬਿਨਾਂ, ਮਾਲਕ ਨੂੰ ਇਸ ਨੂੰ ਸਹੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਵਰਤਣ ਦਾ ਹੱਕ ਹੈ।
ਅਰਥ ਸ਼ਾਸਤਰ ਅਤੇ ਰਾਜਨੀਤਕ ਅਰਥ ਵਿਵਸਥਾ ਵਿੱਚ, ਜਾਇਦਾਦ ਦੇ ਤਿੰਨ ਵਿਸ਼ਾਲ ਰੂਪ ਹਨ: ਨਿੱਜੀ ਜਾਇਦਾਦ, ਜਨਤਕ ਸੰਪਤੀ, ਅਤੇ ਸਮੂਹਿਕ ਜਾਇਦਾਦ (ਜਿਸ ਨੂੰ ਸਹਿਕਾਰੀ ਸੰਪਤੀ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ)
ਉਹ ਜਾਇਦਾਦ ਜਿਹੜੀ ਸਾਂਝੇ ਤੌਰ ਤੇ ਇੱਕ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪਾਰਟੀ ਨਾਲ ਸਬੰਧਿਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜਾਂ ਬਹੁਤ ਹੀ ਵੱਖਰੇ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ, ਇਸ ਨੂੰ ਹਾਸਲ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ ਜਾਂ ਕੰਟਰੋਲ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਪਾਰਟੀਆਂ ਦੀ ਇੱਛਾ ਸੀ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਇੱਛਾਵਾਂ ਸਰਬਸੰਮਤੀ ਨਾਲ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਇੱਕ ਨਾਲ ਬਦਲੀਆਂ ਹੋਣ, ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ ਕਿਸੇ ਨਾਲ ਵਿਵਾਦ ਹੋਣ ਦਾ ਕੋਈ ਮੌਕਾ ਜਾਂ ਸੰਭਾਵਨਾ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਉਹ ਉਸਦੀ, ਉਸ ਦੀ, ਆਪਣੀ ਜਾਂ ਆਪਣੀ ਮਰਜ਼ੀ ਦੀ ਪੂਰਤੀ ਅਤੇ ਨਿਰਪੱਖ ਬਣਨ ਦੀ ਉਮੀਦ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।[ਹਵਾਲਾ ਲੋੜੀਂਦਾ]
ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਕਾਨੂੰਨੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਵੱਖੋ-ਵੱਖਰੀ ਕਿਸਮ ਦੀਆਂ ਜਾਇਦਾਦਾਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ, ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਕਰਕੇ ਜ਼ਮੀਨ (ਅਚੱਲ ਸੰਪਤੀ, ਜ਼ਮੀਨ ਦੀ ਜਾਇਦਾਦ, ਰੀਅਲ ਅਸਟੇਟ, ਅਸਲ ਸੰਪਤੀ) ਅਤੇ ਹੋਰ ਸਾਰੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਦੀਆਂ ਜਾਇਦਾਦਾਂ-ਮਾਲ ਅਤੇ ਅਸਥਾਈ, ਚੱਲ ਸੰਪਤੀ ਜਾਂ ਨਿੱਜੀ ਜਾਇਦਾਦ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਅੰਤਰ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕਾਨੂੰਨੀ ਟੈਂਡਰ ਦੇ ਮੁੱਲ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਜੇ ਕਾਨੂੰਨੀ ਨੁਮਾਇੰਦਾ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਸ ਨੂੰ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਦੀ ਬਜਾਏ ਨਿਰਮਾਤਾ ਵਜੋਂ ਮਾਲਕ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਅਕਸਰ ਠੋਸ ਅਤੇ ਅਣਗਿਣਤ ਸੰਪੱਤੀ ਨੂੰ ਭਿੰਨਤਾ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਇੱਕ ਸ਼੍ਰੇਣੀਕਰਨ ਸਕੀਮ ਵਿੱਚ ਜਾਇਦਾਦ ਦੀਆਂ ਤਿੰਨ ਕਿਸਮਾਂ, ਜ਼ਮੀਨਾਂ, ਸੁਧਾਰਾਂ (ਅਚੱਲ ਮਨੁੱਖ ਦੁਆਰਾ ਬਣੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ) ਅਤੇ ਨਿੱਜੀ ਜਾਇਦਾਦ (ਚਲਣਯੋਗ ਮਨੁੱਖ ਦੁਆਰਾ ਬਣੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ) ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ।
ਕੈਨਨ ਕਾਨੂੰਨ ਡੈਕਮਟਮ ਗਰਟੀਆਨੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕੇਵਲ ਇਨਸਾਨ ਕਾਨੂੰਨੀ ਜਾਇਦਾਦ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਉਹ ਸੇਂਟ ਆਗਸਤੀਨ ਦੁਆਰਾ ਵਰਤੇ ਗਏ ਸ਼ਬਦ ਨੂੰ ਦੁਹਰਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਸੇਂਟ ਥਾਮਸ ਐਕੁਿਨਜ਼ ਨੇ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਖਪਤ ਦੇ ਸੰਬੰਧ ਵਿੱਚ ਸਹਿਮਤੀ ਪ੍ਰਗਟ ਕੀਤੀ ਪਰ ਪੈਟਰਿਸ਼ਟੀ ਥਿਊਰੀ ਵਿੱਚ ਇਹ ਪਤਾ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਕਿ ਜਾਇਦਾਦ ਦਾ ਨਿੱਜੀ ਹੋਣਾ ਵੀ ਜਰੂਰੀ ਹੈ। ਥਾਮਸ ਐਕੁਿਨਸ ਨੇ ਸਿੱਟਾ ਕੱਢਿਆ ਹੈ ਕਿ ਕੁਝ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਵਿਵਸਥਾਵਾਂ ਦਿੱਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ ਜਿਵੇ
ਸੈਕਸ਼ਨ ਅੱਠਵਾਂ, ਪੂੰਜੀ ਦੀ "ਆਦਿਕ ਸੰਚਤਤਾ" ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਾਪਰਟੀ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦੇ ਲਿਬਰਲ ਸਿਧਾਂਤ ਦੀ ਇੱਕ ਆਲੋਚਨਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਮਾਰਕਸ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸਾਮਰਾਜ ਦੇ ਕਾਨੂੰਨ ਅਧੀਨ, ਕਿਸਾਨ ਕਾਨੂੰਨੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਆਪਣੀ ਜ਼ਮੀਨ ਦੇ ਹੱਕਦਾਰ ਸਨ ਕਿਉਂਕਿ ਅਮੀਰਸ਼ਾਹੀ ਇਸ ਦੇ ਪ੍ਰਬੰਧਕਾਂ ਲਈ ਸੀ. ਮਾਰਕਸ ਕਈ ਇਤਿਹਾਸਿਕ ਘਟਨਾਵਾਂ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਕਰਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜ਼ਮੀਨਾਂ ਤੋਂ ਹਟਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜੋ ਉਦੋਂ ਅਮੀਰਾਤ ਦੁਆਰਾ ਜ਼ਬਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ. ਇਹ ਜ਼ਬਤ ਜ਼ਮੀਨ ਫਿਰ ਵਪਾਰਕ ਉੱਦਮਾਂ (ਭੇਡਾਂ ਦੇ ਸਿਰਲੇਖ) ਲਈ ਵਰਤੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ। ਮਾਰਕਸ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ "ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਪੂੰਜੀਵਾਦ ਦੀ ਸਿਰਜਣਾ ਲਈ ਅਨਿੱਖੜਵਾਂ ਅੰਗ ਵਜੋਂ ਇਕੱਠਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।" ਇਸ ਘਟਨਾ ਨੇ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਅਨਲੰਡ ਕਲਾਸ ਨੂੰ ਬਣਾਇਆ ਜਿਸ ਨੂੰ ਮਜਦੂਰਾਂ ਨੂੰ ਬਚਣ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਪਿਆ ਸੀ। ਮਾਰਕਸ ਨੇ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਸੰਪਤੀ ਦੀ ਲਿਬਰਲ ਥਿਊਰੀਆਂ "ਵਿਲੱਖਣ" ਕਹਾਣੀਆਂ ਹਨ ਜੋ ਹਿੰਸਕ ਇਤਿਹਾਸਕ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਹੈ।
This article uses material from the Wikipedia ਪੰਜਾਬੀ article ਸੰਪੱਤੀ, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). ਇਹ ਸਮੱਗਰੀ CC BY-SA 4.0 ਹੇਠ ਮੌਜੂਦ ਹੈ। ਅਜਿਹਾ ਨਾ ਹੋਣ ਉੱਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਦੱਸਿਆ ਜਾਵੇਗਾ। Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki ਪੰਜਾਬੀ (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.