ଭାଲଚନ୍ଦ୍ର ନେମାଡ଼େ: ଭାରତୀୟ ଲେଖକ

ନେମାଡେ ୨୭ ମଇ ୧୯୩୮ରେ ମହାରାଷ୍ଟ୍ରର ଖଣ୍ଡେଶ ଅଞ୍ଚଳର ସାଙ୍ଗାଭି ଗାଁରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ମାଟ୍ରିକ୍ ପାସ କରିବା ପରେ ସେ ପୁଣେକୁ ଚାଲିଗଲେ ଏବଂ ପୁଣେର ଫର୍ଗୁସନ୍ କଲେଜରୁ ବିଏ ଏବଂ ପୁଣେର ଡେକାନ୍ କଲେଜରୁ ଭାଷା ବିଜ୍ଞାନରେ ଏମଏ ଏବଂ ମୁମ୍ବାଇର ମୁମ୍ବାଇ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟରୁ ଇଂରାଜୀ ସାହିତ୍ୟରେ ବିଏ ହାସଲ କରିଥିଲେ । ସେ ଉତ୍ତର ମହାରାଷ୍ଟ୍ର ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟରୁ ପିଏଚଡି ଏବଂ ଡି ଲିଟ ଡିଗ୍ରୀ ଲାଭ କରିଥିଲେ ।

ନେମାଡେ ମହାରାଷ୍ଟ୍ରର ଅନେକ ସ୍ଥାନରେ କଲେଜ ଶିକ୍ଷକ ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ । ସେ ଲଣ୍ଡନରେ ଏକ ବର୍ଷ ସ୍କୁଲ ଅଫ୍ ଓରିଏଣ୍ଟାଲ୍ ଏବଂ ଆଫ୍ରିକୀୟ ଷ୍ଟଡିଜ୍ରେ ମରାଠୀ ଭାଷା ଶିକ୍ଷା କରିଥିଲେ । ୧୯୭୩ରୁ ୧୯୮୬ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସେ ଔରଙ୍ଗାବାଦର ମରାଠୱାଡା ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟରେ ଇଂରାଜୀ ଶିକ୍ଷକ ଭାବେ ଶିକ୍ଷାଦାନ ଦେଇଥିଲେ । ୧୯୮୭ରେ, ସେ ଗୋଆ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟର ପ୍ରଫେସର ତଥା ଇଂରାଜୀ ବିଭାଗର ମୁଖ୍ୟ ଭାବରେ ନିଯୁକ୍ତ ହୋଇଥିଲେ । ୧୯୯୧ରେ, ସେ ମୁମ୍ବାଇ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟରେ ଯୋଗ ଦେଇଥିଲେ, ଯେଉଁଠାରୁ ସେ ତୁଳନାତ୍ମକ ସାହିତ୍ୟ ଅଧ୍ୟୟନ ପାଇଁ ଗୁରୁଦେଓ ଟାଗୋର ଚେୟାର ଭାବରେ ଅବସର ନେଇଥିଲେ । ୧୯୬୦ ଦଶକରେ ନେମାଡେ ମରାଠୀ ପତ୍ରିକା 'ଭାଚା'ର ସମ୍ପାଦନା କରିଥିଲେ ।

ନେମାଡେ ତାଙ୍କର ପ୍ରଥମ ଉପନ୍ୟାସ କୋସାଲା (ମରାଠୀ: कोसला) ୧୯୬୩ ମସିହାରେ ଲେଖିଥିଲେ । ପାଣ୍ଡୁରାଙ୍ଗା ସାଙ୍ଗିଭିକର ନାମକ ଏକ ଗାଉଁଲି ମରାଠୀର ଆତ୍ମକାହାଣି ଭାବେ ଲେଖାଯାଇଥିଲେ ମଧ୍ୟ ମୋଟାମୋଟିଭାବେ ଏହା ନେମାଡେଙ୍କ ନିଜ ଜୀବନ ଉପରେ ଆଧାରିତ ।

କୋସଲାରେ ଉପନ୍ୟାସର ମୁଖ୍ୟ ଚରିତ୍ର ସାଙ୍ଗଭିକର, ମହାରାଷ୍ଟ୍ରର ଗ୍ରାମାଞ୍ଚଳରେ କଥିତ ମରାଠୀ ବ୍ୟବହାର କରନ୍ତି । ଏଥିରେ ତାଙ୍କର ବିଶ୍ୱ ଦୃଷ୍ଟିକୋଣ ମୁଖ୍ୟତଃ ମହାରାଷ୍ଟ୍ରର ଗ୍ରାମାଞ୍ଚଳର ବାସିନ୍ଦାଙ୍କ ଦୃଷ୍ଟିକୋଣ ଉପରେ ଆଧାରିତ । କୋସାଲା ଏକ କ୍ରୋନୋଲୋଜିକାଲ୍ ଆତ୍ମଜୀବନୀ ବର୍ଣ୍ଣନା, ତଥାପି ଏହା କିଛି ଅଭିନବ କୌଶଳକୁ ନିୟୋଜିତ କରେ | ଏହିପରି, ସାଙ୍ଗଭିକର ତାଙ୍କ ଜୀବନର ଏକ ବର୍ଷକୁ ଏକ ଚତୁର ଡାଏରୀ ଆକାରରେ ବର୍ଣ୍ଣନା କରନ୍ତି | ଅନ୍ୟ ଏକ ଅଭିନବ କୌଶଳ ଭାବରେ, କାହାଣୀଟି ସାଙ୍ଗଭିକର ଏବଂ ତାଙ୍କ ବନ୍ଧୁ ସୁରେଶ ବାପାଟଙ୍କଦ୍ୱାରା କରାଯାଇଥିବା "ଐତିହାସିକ ଅନୁସନ୍ଧାନ"କୁ ବର୍ଣ୍ଣନା କରିଥାଏ, ଯାହା ଶେଷରେ ସେମାନଙ୍କ ଅବସ୍ଥାର ଅବସାଦ ଏବଂ ଦୁଃଖଦ ଘଟଣାକୁ ଉନ୍ମୁକ୍ତ କରିଥାଏ । କୋସଲା ଇଂରାଜୀ, ହିନ୍ଦୀ, ଗୁଜରାଟୀ, କନ୍ନଡ, ଆସାମୀୟ, ପଞ୍ଜାବୀ, ବଙ୍ଗାଳୀ, ଉର୍ଦ୍ଦୁ, ଓଡ଼ିଆ ଇତ୍ୟାଦି ସହିତ ବିଭିନ୍ନ ଭାଷାରେ ବହୁଳ ଭାବରେ ଅନୁବାଦ କରାଯାଇଛି ।

କୋସାଲା ପରେ ନେମାଡେ ତାଙ୍କର ଚାରୋଟି ଉପନ୍ୟାସ ବିଧର (ମରାଠୀ: बिढार), ହୁଲ୍ (ମରାଠୀ: हूल), ଜରିଲା (ମରାଠୀ: जराला) ଏବଂ ଝୁଲ୍ (ମରାଠୀ: झूल) ମାଧ୍ୟମରେ ଏକ ଭିନ୍ନ ନାୟକ ଚାଙ୍ଗଦେବ ପାଟିଲଙ୍କୁ ଉପସ୍ଥାପନ କରିଥିଲେ । ଅନ୍ୟ ଚାରୋଟି ଉପନ୍ୟାସ ମଧ୍ୟରୁ ପ୍ରଥମତଃ ହିନ୍ଦୁ: ଏକ ସମୃଦ୍ଧ ଅଡଗଲ (ମରାଠୀ:हिंदू एक समृद्ध अडगळ)ରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା, ପ୍ରତ୍ନତତ୍ତ୍ୱବିତ୍ ଖଣ୍ଡେରାଓ ଏହାର ନାୟକ ଭାବରେ ରହିଥିଲେ |

• ୧୯୯୦ରେ ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ ପୁରସ୍କାର (ଆଲୋଚନାତ୍ମକ କୃତି 'ଟିକା ସ୍ୱୟମ୍ବର' ପାଇଁ)
• ୨୦୧୧ରେ ପଦ୍ମଶ୍ରୀ
• 'ସାହିତ୍ୟାଚି ଭାଷା' ପାଇଁ କୁରନ୍ଦକର ପୁରସ୍କାର (୧୯୪୯)
• 'ଦେଖଣି' ପାଇଁ କୁସୁମାଗରାଜ ପୁରସ୍କାର (୧୯୯୧)
• ‘ଦେଖଣି’ ପାଇଁ ନା. ଧୋ. ମହାନୋର ପୁରସ୍କାର (୧୯୯୨)
• କୁସୁମାଗ୍ରଜ ପ୍ରତିଷ୍ଠାନ (ନାସିକ)ଦ୍ୱାରା ଜନସ୍ଥାନ ପୁରସ୍କାର, (୨୦୧୩)
• 'ଜୁଲ୍' (୧୯୭୯) ପାଇଁ କହ୍ନାଡର ଯଶୱନ୍ତରାଓ ଚାଭାନ୍ ପୁରସ୍କାର ।
• ମହାରାଷ୍ଟ୍ର ଫାଉଣ୍ଡେସନ୍ ଅଫ୍ ଗୌରବ ପୁରସ୍କାର (୨୦୦୧)
• 'ବିଧର' ପାଇଁ ହା ନା ଆପଟେ ପୁରସ୍କାର (୧୯୪୯)
• 'ହିନ୍ଦୁ ଏକ ସମୃଦ୍ଧ ନେତା' ପାଇଁ ୨୦୧୫ରେ ଜ୍ଞାନପୀଠ ପୁରସ୍କାର
• ଗୋବର୍ଦ୍ଧନରାମ ସାହିତ୍ୟ ପୁରସ୍କାର - ୨୦୧୯ (ଗୋବର୍ଦ୍ଧନରାମ ସ୍ମୃତି କମିଟି, ଗୁଜରାଟ ପ୍ରଦତ୍ତ)