ନର୍ଦର୍ଣ୍ଣ ପିନ‌ଟେଲ: ଏହା ଏକ ଜାତିର ବତକ

ଗହୀର ଲଞ୍ଜା
ମାଈ ଓ ଅଣ୍ଡିରା ଗହୀର ଲଞ୍ଜା
Conservation status
Least Concern (IUCN 3.1)
ବିଜ୍ଞାନଭିତ୍ତିକ ଶ୍ରେଣୀବିଭାଗ
ସାମ୍ରାଜ୍ୟ:	ପ୍ରାଣୀ ସାମ୍ରାଜ୍ୟ
ଗୋଷ୍ଠୀ:	ବାଇଲାଟେରିଆ
ପର୍ବ:	କୋର୍ଡାଟା
ଶ୍ରେଣୀ:	ଏଭସ
Order:	Anseriformes
Family:	Anatidae
Genus:	Anas
ଜାତି:	A. acuta
ବାଇନୋମିଆଲ ନାମ
Anas acuta Linnaeus, 1758
Range of A. acuta      Breeding      Passage      Non-breeding      Vagrant (seasonality uncertain)
Synonyms
Dafila acuta

ଏହା ଏକ ବଡ଼ ଆକାରର ବତକ ଓ ଏହାର ଲମ୍ବା କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ଲାଞ୍ଜ ଏବଂ ପର ଅନୁସାରେ ଏହି ପ୍ରଜାତିର ଇଂରାଜୀ ଓ ବୈଜ୍ଞାନିକ ନାମକରଣ କରାଯାଇଛି । ଉଭୟ ମାଈ ଓ ଅଣ୍ଡିରା ବତକର ଥଣ୍ଟ ନୀଳ-ପାଉଁଶିଆ ହୋଇଥାଏ ଓ ଗୋଡ଼ ତ‌ଥା ପାଦ ପାଉଁସିଆ ହୋଇଥାଏ । ଅଣ୍ଡିରା ବତକ ଅଧିକ ଆକର୍ଷଣୀୟ ଦେଖାଯାଏ, ତାହାର ମୁଣ୍ଡର ଚକୋଲେଟ ରଙ୍ଗର ମୁଣ୍ଡରୁ ପିଠି ଉପର ଦେଇ ପତଳା ଧଳା ରଙ୍ଗ ଧଳା ରଙ୍ଗର ତଳ ଭାଗକୁ ବ୍ୟାପିଥାଏ । ଅଣ୍ଡିରା ବତକର ପିଠିରେ ଓ ପାର୍ଶ୍ୱ ଭାଗରେ ଆକର୍ଷଣୀୟ ପାଉଁସିଆ, ବାଦାମି ଓ କଳା ରଙ୍ଗର ସାଜସଜ୍ଜା ହୋଇଥାଏ । ମାଈ ବତକର ପକ୍ଷ ଅଧିକ ସୂକ୍ଷ୍ମ ଓ ତମ୍ବା ରଙ୍ଗ ବୋଳାହେବା ଭଳି ଦେଖାଯାଏ । ଅଣ୍ଡିରା ବତକ ସ୍ୱର ବଂଶୀ ସ୍ୱନ ଭଳି ଓ ମାଈର ସ୍ୱରରୁ ମୋଟା କ୍ୱାକ୍ କ୍ୱାକ୍ ଶବ୍ଦ ବାହାରେ ।

ନର୍ଦର୍ଣ୍ଣ ପିନଟେଲ ଜଳାଶୟଠାରୁ ଦୂରରେ ଆର୍ଦ୍ର ଭୂମିରେ ରହେ ଓ ଭୂମି ଉପରେ ଅଣ୍ଡା ଦିଏ । ଅଣ୍ଡା ଦେବା ସମୟରେ ଛୋଟ ଗଛ ଓ ଅମେରୁଦଣ୍ଡୀଛୋଟ ପ୍ରାଣୀଙ୍କୁ ଖାଏ । ଅଣ୍ଡା ଦେବା ଋତୁ ବ୍ୟତୀତ ଅନ୍ୟ ସମୟରେ ଦଳବଦ୍ଧ ହୋଇ ଅନ୍ୟ ବତକମାନଙ୍କ ସ‌ହିତ ରହେ । ଏମାନଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା ଶିକାରୀ, ପରଜୀବୀ ଓ ରୋଗ ଯୋଗୁ କମିଯାଉଛି । ମାନବର କୃଷି, ଶିକାର ଓ ମାଛଧରା ଯୋଗୁ ସଂଖ୍ୟା ଉପରେ ପ୍ରଭାବ ପଡ଼ିଲେ ମଧ୍ୟ ସେମାନଙ୍କର ଅସୀମିତ ସଂଖ୍ୟା ଯୋଗୁ କିଛି ପ୍ରଭାବ ପଡ଼େନି ଓ ଫରକ ଆସେନି ।

କାର୍ଲ ଲିନେଅସ ପ୍ରଥମେ ତାଙ୍କର ସିସ୍ଟେମା ନାଚୁରି ପ୍ରବନ୍ଧରେ ଏହାର ବର୍ଣ୍ଣନା କରି ଆନାସ ଆକୁଟା ନାମକରଣ କରିଥିଲେ । ଲାଟିନ ଭାଷାରେ ଆନାସ ଅର୍ଥ ବତକ ଓ ଆକୁଟା ଅର୍ଥ ମୁନିଆ; ତେଣୁ ଅଣ୍ଡିରା ବତକର ନାମରେ ପିନଟେଲ ସଂଯୋଗ କରାଯାଇଛି । ବିରାଟ ଜେନସ ଡାବଲିଙ୍ଗ ବତକ ଦଳରେ ନର୍ଦର୍ଣ୍ଣ ପିନଟେଲର ନିକଟ ସମ୍ପର୍କୀୟ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ପିନଟେଲମାନଙ୍କ ନାମ ଯଥାକ୍ରମେ ହଳଦିଆ ଥଣ୍ଟ ପିନଟେଲ (‌en:yellow-billed pintail (A. georgica)) ଓ ଇଟନ ପିନଟେଲ (Eaton's pintail (A. eatoni)) ନାମ ନିଆଯାଇ ପାରେ ।

ଇଟନ ପିନଟେଲର ଦୁଇଟି ପ୍ରଜାତି ଅଛି ଯଥା:- କେର୍ଗୁଏଲେନ ଦ୍ୱୀପର (Kerguelen Islands) କେର୍ଗୁଏଲେନ ପିନଟେଲ ଓ କ୍ରୋଜେଟ ଦ୍ୱୀପର (Crozet Islands) କ୍ରୋଜେଟ ପିନଟେଲ ଯାହାକୁ ପୂର୍ବରୁ ନର୍ଦର୍ଣ୍ଣ ପିନଟେଲ ସ‌ହିତ ସମତୁଲ ମନେକରାଯାଉଥିଲା । ଦକ୍ଷିଣ ପିନ‌ଟେଲରେ ଯୌନ ଦ୍ୱିଭିଦତା Sexual dimorphism ଅଳ୍ପ ଦେଖାଯାଏ, ଅଣ୍ଡିର ଓ ମାଈର ଆକୃତି ପ୍ରାୟ ସମାନ ଥାଏ । ଇଟନ ପିନଟେଲକୁ ଅକ ଅଲଗା ପ୍ରଜାତି ମନେକଲେ ଏଡ଼େ ବିରାଟ ସଂଖ୍ୟକ ପ୍ରାଣୀ ହୋଇ ମଧ୍ୟ ତାଙ୍କର କୌଣସି ଭୌଗଳିକ ଉପ‌ପ୍ରଜାତି ନରହିବା ବିସ୍ମୟକର ।