ଛାନ୍ଦ

ବିଦୁଷ ! ଦୂଷଣ ବିବର୍ଜ୍ଜିତ ଗୀତେ ରସ ।
ବିଷ୍ଣୁ ଚରିତ ତ୍ୱରିତ କରିବ ହରଷ ଯେ ।

— ଦ୍ୱିତୀୟ ଛାନ୍ଦ, ବୈଦେହୀଶ ବିଳାସ

ବିଭାକରବଂଶୀ ଶୁଣି ପୁଲକ ବହି ।
ବିଭା କର ଲଗ୍ନ ବୁଝି ବଶିଷ୍ଠେ କହି ।

— ପଞ୍ଚମ ଛାନ୍ଦ, ବୈଦେହୀଶ ବିଳାସ

ବରଷାକାଳ ଅନ୍ତ କରେ ଶରଦ ବହି ଶିବ ଆଡ଼ମ୍ବର ।
ବରଧୂତ ଘନାଘନ ଖଣ୍ଡକୃତେ କେଶରୀ ସରି ଆବର ।

— ତ୍ରିଂଶ ଛାନ୍ଦ, ବୈଦେହୀଶ ବିଳାସ

ବୋଇଲେ ସୀତା ଶୀତାଂଶୁ ମୁଖୀ ଏକଦିନେ ଅତି ଦୀନହୋଇ ।
ବିହି ବିହିଲା ବନବାସ ବାସରେ ନୃପତି ହେବାର ଯାଇ ।
ବିଳସାଇ ଯଥା ଅଳକା ତେଜାଇ ଈଶ୍ୱରଙ୍କୁ ଶମଶାନେ ।
ବିଷ୍ଣୁଙ୍କୁ ରତନପଲଙ୍କେ ଛଡ଼ାଇ ଜଡ଼ାଇ ସର୍ପ-ଶୟନେ ।

— ବିଂଶ ଛାନ୍ଦ, ବୈଦେହୀଶ ବିଳାସ

ବନ୍ଦଇ ଦୀନବାନ୍ଧବ ହରି ଯେ ତମଚକ୍ର ଖଣ୍ଡନକାରୀ
ସଦା କମଳାନନ୍ଦ ବିସ୍ତାରି ସ୍ୱଭାବେ ଈନ ଯେ ।
ବିଭୁ ଅନନ୍ତ ଅଙ୍କବିହାରୀ କର ପ୍ରତାପ ଯାର ସଞ୍ଚରି
ନିଶାଚରଙ୍କ ଉଲ୍ଲାସ ହରି ପୂଜେ ସୁମନ ଯେ ।
ବଇନତେୟ ଯାହା ଅଗ୍ରତେସ୍ଥିତ ଯେ ।
ବଇକୁଣ୍ଠ ପକ୍ଷକ ଲୋକ ତୋଷିତ ଯେ ।
ବିକାଶ ଅଖଣ୍ଡିତ ମଣ୍ଡଳେ ସିଂହଭାବରେ କ୍ରୀଡ଼ିତ କାଳେ
ଭବେ ତରଣୀ ହୋଇ ମଞ୍ଜୁଳେ ଗିରି ଉଦିତ ଯେ ।

— ବୈଦେହୀଶ ବିଳାସ

ବିଦୁଷ ହେ ଶୁଣ ରଞ୍ଜନରସ ମନକୁ ଦେଇ ।
ବିଦୁଷଣ ରାଜସମାନେ ଧର୍ମସ୍ୱରୂପୀ ସେହି ।

— ତୃତୀୟ ଛାନ୍ଦ, ବୈଦେହୀଶ ବିଳାସ

ବୁଦ୍ଧି ଉତ୍ତମ ଯାହାର କାବ୍ୟ ଅଭିଧାନେ ।
ବୃଜିନନାଶ ଚରିତ ଶୁଣ ସାବଧାନେ ହେ ।

— ଚତୁର୍ଥ ଛାନ୍ଦ, ବୈଦେହୀଶ ବିଳାସ

ବୁଧେ ସାବଧାନେ ଏହୁ ଗୀତର । ବାକଚାତୁରୀକି ବିଚାର କର ।
ବିଶୁଦ୍ଧ ସିଦ୍ଧବନେ ମୁନିଯାଗ । ବିସିଦ୍ଧ କରଣେ ରାକ୍ଷସବର୍ଗ ।

— ଷଷ୍ଠ ଛାନ୍ଦ, ବୈଦେହୀଶ ବିଳାସ

ବିଡ଼ୋଜା ସୁଧାଂଶୁ ଗୁରୁ ସଙ୍ଗତି ସମାନ ।
ବେନିଭ୍ରାତା ମୁନି ସଙ୍ଗେ ଦେଖେ ସିଦ୍ଧବନ ।

— ସପ୍ତମ ଛାନ୍ଦ, ବୈଦେହୀଶ ବିଳାସ

ବିଜୟୀ-ବୀର ! ବିଜୟ କର ଯିବା ମିଥିଳାପୁର ।
ବାହାର ହୋଇ ବିହାର ତହିଁ କରନ୍ତି ମୁନିବର ।
ବଇଦେହୀ ଯେ ସୁନ୍ଦରୀବ୍ରଜେ ଅମୂଲ୍ୟ ଚୂଡ଼ାମଣି ।
ବର୍ତ୍ତମାନ ସେ ଭୂତ ଭବିଷ୍ୟେ ନାହିଁ ନୋହିବ ପୁଣି ।

— ଅଷ୍ଟମ ଛାନ୍ଦ, ବୈଦେହୀଶ ବିଳାସ

ବିଭୂଷଣ ପୁଷ୍ପେ ଯା କାନ୍ତି ଜାଣ ।
ବିଭୂଷଣ କରି କନ୍ୟାକୁ ଆଣ ।
ବାରଣଶିରେ ପଦ ଦେଇ ଆସୁ ।
ବରଣ କରି ରାମ ମନ ତୋଷୁ ସେ ।
ବୋଲି ଦେଲେ କଉଶିକ ଯେ ।
ବୋଳିଦେଲା ପ୍ରାୟେ ଗୋଳି ଚନ୍ଦନକୁ
ହୋଇଲେ ରଘୁବଂଶିକ ଯେ ।

— ଦଶମ ଛାନ୍ଦ, ବୈଦେହୀଶ ବିଳାସ

ବେଳ ଶୁଭଦରେ ପ୍ରବେଶ ଆବେଶ ବେଶ ସଖୀଏ ସାରିଥିଲେ ।
ବିଚାରେ ସୁମନା ଶ୍ର-କରେ ସୁମିନା-ସୁମନା-ମାଳା ନେଇ ଦେଲେ ।
ବୋଇଲେ, ବଶକ ଏ କଳାଭୃଙ୍ଗର ।
ବସି ଦଶରଥ-ସୁତ-ଜାନୁ-ରଥ ଯେ ମନୋରଥ ପୂର୍ଣ୍ଣ କର ।

— ଏକାଦଶ ଛାନ୍ଦ, ବୈଦେହୀଶ ବିଳାସ

ବିଭା ବରି ସାରି ବିଳମ୍ବ ଶୁଣି ।
ବିଭାବରୀ ହେଉଁ ରମଣୀମଣି ।
ବିଭାବରୀଚରୀ ଘୋଟିଲା ଗ୍ରାସେ ।
ବିଭାବ ରୀତିରୁ ନିଦ୍ରା ନ ଆସେ ।
ବିରହେ ଭାଷେ ସେ ।
ବୀର ହେ ! ଭାଷେ ସେ ତାଡ଼କୀ ତ୍ରାସେ ।

— ଦ୍ୱାଦଶ ଛାନ୍ଦ, ବୈଦେହୀଶ ବିଳାସ

ବସିଛନ୍ତି ଦଶରଥ ସଭା ମଧ୍ୟେ ।
ବେତ୍ର-ହସ୍ତ ଦ୍ୱାସ୍ଥ କହେ ଅତିଶ୍ରଦ୍ଧେ ।

— ତ୍ରୟୋଦଶ ଛାନ୍ଦ, ବୈଦେହୀଶ ବିଳାସ