ഡി-8 ഓർഗനൈസേഷൻ ഫോർ ഇക്കണോമിക് കോഓപ്പറേഷൻ

ബംഗ്ലാദേശ്, ഈജിപ്ത്, ഇന്തോനേഷ്യ, ഇറാൻ, മലേഷ്യ, നൈജീരിയ, പാകിസ്ഥാൻ, തുർക്കി എന്നീ രാജ്യങ്ങൾ തമ്മിലുള്ള സഹകരണത്തിനുള്ള ഒരു സംഘടനയാണ് ഡെവലപ്പിംഗ്-8 എന്നും അറിയപ്പെടുന്ന ഡി-8 ഓർഗനൈസേഷൻ ഫോർ ഇക്കണോമിക് കോഓപ്പറേഷൻ.

സാമ്പത്തിക സഹകരണത്തിനായുള്ള ഡി-8 ഓർഗനൈസേഷന്റെ ലക്ഷ്യങ്ങൾ ആഗോള സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയിൽ അംഗരാജ്യങ്ങളുടെ സ്ഥാനം മെച്ചപ്പെടുത്തുക, വൈവിധ്യവൽക്കരിക്കുക, വ്യാപാര ബന്ധങ്ങളിൽ പുതിയ അവസരങ്ങൾ സൃഷ്ടിക്കുക, അന്താരാഷ്ട്ര തലത്തിൽ തീരുമാനങ്ങൾ എടുക്കുന്നതിൽ പങ്കാളിത്തം വർദ്ധിപ്പിക്കുക, ജീവിത നിലവാരം മെച്ചപ്പെടുത്തുക എന്നിവയാണ്. ഡി-8 ഒരു പ്രാദേശിക ക്രമീകരണം എന്നതിലുപരി ആഗോള ക്രമീകരണമാണ് എന്ന് അതിലെ അംഗങ്ങളുടെ ഘടന പ്രതിഫലിപ്പിക്കുന്നു.ഓർഗനൈസേഷൻ ഫോർ ഇക്കണോമിക് കോഓപ്പറേഷൻ (ഡി-8) അംഗരാജ്യങ്ങളുടെ ഉഭയകക്ഷി, ബഹുമുഖ പ്രതിബദ്ധതകളെ പ്രതികൂലമായി ബാധിക്കാത്ത ഒരു ഫോറമാണ്.

D-8 Organization for Economic Cooperation
ഡി-8 ഓർഗനൈസേഷൻ ഫോർ ഇക്കണോമിക് കോഓപ്പറേഷൻ
ഡി-8 ഓർഗനൈസേഷൻ ഫോർ ഇക്കണോമിക് കോഓപ്പറേഷൻ
രൂപീകരണം1996
1997 (1 Summit)
പദവിIntergovernmental Organization
ആസ്ഥാനംIstanbul, Turkey
അംഗത്വം
Secretary-General
Ambassador Isiaka Abdulqadir Imam
വെബ്സൈറ്റ്www.developing8.org

എട്ട് രാജ്യങ്ങളിലെയും മൊത്തം ജനസംഖ്യ ഏകദേശം 1 ബില്യൺ അല്ലെങ്കിൽ എല്ലാ മുസ്ലീങ്ങളുടെയും 60% ആണ്, ഈ പ്രദേശത്ത് ലോക ജനസംഖ്യയുടെ 13% നു അടുത്തു ആളുകൾ ജീവിക്കുന്നു, ഇത് ലോക ഭൂവിസ്തൃതിയുടെ 5% വിസ്തീർണം അഥവാ 7.6 ദശലക്ഷം ചതുരശ്ര കിലോമീറ്റർ വിസ്തൃതി ഉൾക്കൊള്ളുന്നു. 2006-ൽ ഡി-8 അംഗരാജ്യങ്ങൾ തമ്മിലുള്ള വ്യാപാരം 35 ബില്യൺ അമേരിക്കൻ ഡോളർ ആയിരുന്നു, 2010 ൽ അത് ഏകദേശം 68 ബില്യൺ അമേരിക്കൻ ഡോളർ ആയി ഉയർന്നു. 8 വികസ്വര രാജ്യങ്ങൾ തമ്മിലുള്ള ഇടപാടുകൾ 2010 ൽ വ്യാപാരത്തിന്റെ 3.3 ശതമാനമായിരുന്നു. എട്ട് രാജ്യങ്ങളുടെ ആകെ നാമമാത്ര ജിഡിപി 2023 ലെ കണക്കനുസരിച്ച് ഏകദേശം 4.92 ട്രില്യൺ ആയിരുന്നു.

ചരിത്രം

പ്രധാനപ്പെട്ട മുസ്ലീം ഭൂരിപക്ഷ വികസ്വര രാജ്യങ്ങൾ തമ്മിലുള്ള സഹകരണം എന്ന ആശയം 1996 ഒക്ടോബറിൽ ഇസ്താംബൂളിൽ നടന്ന "കൊ-ഓപ്പറേഷൻ ഇൻ ഡവലപ്പ്മെന്റ് (വികസനത്തിലെ സഹകരണം)" എന്ന സെമിനാറിൽ അന്നത്തെ തുർക്കി പ്രധാനമന്ത്രിയായിരുന്ന പ്രൊഫ. ഡോ. നെജ്മത്തിൻ എർബകാൻ ആണ് ആദ്യം അവതരിപ്പിക്കുന്നത്. തെക്കുകിഴക്കൻ ഏഷ്യ മുതൽ ആഫ്രിക്ക വരെ വ്യാപിച്ചുകിടക്കുന്ന രാജ്യങ്ങൾ തമ്മിലുള്ള സഹകരണം സംഘം വിഭാവനം ചെയ്തു. ബംഗ്ലാദേശ്, ഈജിപ്ത്, ഇന്തോനേഷ്യ, ഇറാൻ, മലേഷ്യ, നൈജീരിയ, പാകിസ്ഥാൻ എന്നീ രാജ്യങ്ങളിൽ നിന്നുള്ള പ്രതിനിധികൾ സെമിനാറിൽ പങ്കെടുത്തു. ഈ സമ്മേളനം ഡി -8 സ്ഥാപിക്കുന്നതിനുള്ള ആദ്യപടിയായിരുന്നു. ഒരു കൂട്ടം തയ്യാറെടുപ്പ് യോഗങ്ങൾക്ക് ശേഷമാണ് ഡി -8 ഔദ്യോഗികമായി രൂപീകരിക്കുകയും രാഷ്ട്രത്തലവന്മാരുടെ ഉച്ചകോടിയുടെ അവസാനം പുറപ്പെടുവിച്ച ഇസ്താംബുൾ പ്രഖ്യാപനത്തോടെ അതിന്റെ പ്രവർത്തനങ്ങൾ ആരംഭിക്കുകയും ചെയ്തത്. 1997 ജൂൺ 15-ന് ഇസ്താംബൂളിൽ സമ്മിറ്റ് നടത്തി

ലക്ഷ്യങ്ങൾ

D-8 വസ്തുതകളും കണക്കുകളും വിശദമാക്കുന്ന ഔദ്യോഗിക പ്രസിദ്ധീകരണം പ്രസ്താവിച്ചതുപോലെ: "ലോക സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയിൽ വികസ്വര രാജ്യങ്ങളുടെ സ്ഥാനം മെച്ചപ്പെടുത്തുക, വൈവിധ്യവൽക്കരിക്കുക, വ്യാപാര ബന്ധങ്ങളിൽ പുതിയ അവസരങ്ങൾ സൃഷ്ടിക്കുക, അന്താരാഷ്ട്ര തലത്തിൽ തീരുമാനമെടുക്കുന്നതിൽ പങ്കാളിത്തം വർദ്ധിപ്പിക്കുക, മെച്ചപ്പെട്ട ജീവിത നിലവാരം പ്രദാനം ചെയ്യുക എന്നിവയാണ് D-8 ന്റെ ലക്ഷ്യങ്ങൾ." സാമ്പത്തികം, ബാങ്കിംഗ്, ഗ്രാമീണ വികസനം, ശാസ്ത്ര സാങ്കേതിക വിദ്യ, മാനുഷിക വികസനം, കൃഷി, ഊർജം, പരിസ്ഥിതി, ആരോഗ്യം എന്നിവയാണ് സഹകരണത്തിന്റെ പ്രധാന മേഖലകൾ.

ആദ്യ ഉച്ചകോടി പ്രഖ്യാപനത്തിൽ (ഇസ്താംബുൾ, 1997), D-8 ന്റെ പ്രധാന ലക്ഷ്യം ഇനിപ്പറയുന്ന തത്വങ്ങൾക്കനുസൃതമായ സാമൂഹിക-സാമ്പത്തിക വികസനമാണ്:

  • സംഘർഷത്തിനു പകരം സമാധാനം.
  • ഏറ്റുമുട്ടലിനു പകരം സംഭാഷണം.
  • ചൂഷണത്തിന് പകരം സഹകരണം.
  • ഇരട്ടത്താപ്പിനു പകരം നീതി.
  • വിവേചനത്തിനു പകരം സമത്വം.
  • അടിച്ചമർത്തലിനു പകരം ജനാധിപത്യം.

അംഗരാജ്യങ്ങളുടെ മറ്റ് പ്രാദേശിക അല്ലെങ്കിൽ അന്തർദേശീയ സംഘടനകളിലെ അംഗത്വത്തിൽ നിന്ന് ഉത്ഭവിക്കുന്ന, ഉഭയകക്ഷി, ബഹുമുഖ പ്രതിബദ്ധതകളെ പ്രതികൂലമായി ബാധിക്കാത്ത ഒരു ഫോറമാണ് ഡി-8.

അഞ്ചാമത്തെ ഡി-8 ഉച്ചകോടി പ്രഖ്യാപനം (ബാലി, 2006) ഗ്രൂപ്പിന്റെ ലക്ഷ്യങ്ങളുടെ പ്രയോഗത്തിന്റെ ഉദാഹരണമായി ഇനിപ്പറയുന്നവ ചേർത്തു:

  • നമ്മുടെ രാജ്യങ്ങളിലെ സാമ്പത്തിക അസമത്വങ്ങളുടെ പ്രശ്നം പരിഹരിക്കാൻ ഒരുമിച്ച് പ്രവർത്തിക്കാനുള്ള പ്രതിജ്ഞാബദ്ധത.
  • ഇതരവും പുനരുപയോഗിക്കാവുന്നതുമായ ഊർജ്ജ സ്രോതസ്സുകൾ വികസിപ്പിക്കുന്നതിന് ഊർജ്ജ മേഖലയിൽ സഹകരണം വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നതിനുള്ള പ്രതിബദ്ധത വീണ്ടും ഉറപ്പിക്കുക.
  • അംഗരാജ്യങ്ങളുടെ സാമ്പത്തിക വികസനത്തിന് സംഭാവന നൽകുന്നതിൽ ഡി-8 ന്റെ പ്രാധാന്യം ഊന്നിപ്പറയുകയും അത് ആഗോള വ്യാപാരം പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നുവെന്ന് ഉറപ്പാക്കുകയും ചെയ്യുക.

ഘടന

രണ്ട് വർഷത്തിലൊരിക്കൽ വിളിച്ചുകൂട്ടുന്ന, ഓരോ അംഗരാജ്യത്തിന്റെയും നേതാക്കൾ ചേർന്ന ഉച്ചകോടിക്ക് ഏറ്റവും ഉയർന്ന അധികാരമുണ്ട്.

കൗൺസിൽ പ്രധാന തീരുമാനമെടുക്കുന്ന ബോഡിയും ഓരോ അംഗരാജ്യത്തിന്റെയും വിദേശകാര്യ മന്ത്രിമാരുമായി ബന്ധപ്പെട്ട വിഷയങ്ങൾ പരിഗണിക്കുന്നതിനുള്ള ഫോറവുമാണ്.

ബീച്ച് അംഗ സംസ്ഥാന സർക്കാർ നിയമിക്കുന്ന കമ്മീഷണർമാർ ഉൾക്കൊള്ളുന്ന കമ്മിഷന് എക്സിക്യൂട്ടീവ് അധികാരമുണ്ട്. അതത് രാജ്യത്ത് നിർദ്ദേശങ്ങൾ പാലിക്കുന്നത് പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നതിന് കമ്മീഷണർമാർക്ക് ഉത്തരവാദിത്തമുണ്ട്. അവസാനമായി, ആശയവിനിമയം സുഗമമാക്കുന്നതിനും ഓരോ ഉച്ചകോടിയിലോ ലോവർ ലെവൽ അസംബ്ലിയിലോ ഒരു മേൽനോട്ട ശേഷിയിൽ പ്രവർത്തിക്കാൻ ഡി-8 അംഗങ്ങൾ ഒരു എക്സിക്യൂട്ടീവ് ഡയറക്ടറെ നിയമിക്കുന്നു.

ഡി-8 ഉച്ചകോടികൾ

തീയതി ആതിഥേയ രാഷ്ട്രം ആതിഥേയ നേതാവ് സ്ഥലം
1 ജൂൺ 1997 ഡി-8 ഓർഗനൈസേഷൻ ഫോർ ഇക്കണോമിക് കോഓപ്പറേഷൻ  ടർക്കി നെജ്മത്തിൻ എർബകാൻ ഇസ്താംബുൾ
2 1999 മാർച്ച് ഡി-8 ഓർഗനൈസേഷൻ ഫോർ ഇക്കണോമിക് കോഓപ്പറേഷൻ  ബംഗ്ലാദേശ് ഷേഖ് ഹസീന ധാക്ക
3 ഫെബ്രുവരി 2001 ഡി-8 ഓർഗനൈസേഷൻ ഫോർ ഇക്കണോമിക് കോഓപ്പറേഷൻ  ഈജിപ്റ്റ് ഹുസ്നി മുബാറക്ക് കെയ്റോ
4 ഫെബ്രുവരി 2004 ഡി-8 ഓർഗനൈസേഷൻ ഫോർ ഇക്കണോമിക് കോഓപ്പറേഷൻ  ഇറാൻ മുഹമ്മദ്‌ ഖാതമി ടെഹ്റാൻ
5 മെയ് 2006 ഡി-8 ഓർഗനൈസേഷൻ ഫോർ ഇക്കണോമിക് കോഓപ്പറേഷൻ  ഇന്തോനേഷ്യ സുസിലോ ബാംബാങ് യുധോയോനോ ബാലി
6 ജൂലൈ 2008 ഡി-8 ഓർഗനൈസേഷൻ ഫോർ ഇക്കണോമിക് കോഓപ്പറേഷൻ  മലേഷ്യ അബ്ദുല്ല അഹ്മദ് ബദവി ക്വാല ലമ്പുർ
7 ജൂലൈ 2010 ഡി-8 ഓർഗനൈസേഷൻ ഫോർ ഇക്കണോമിക് കോഓപ്പറേഷൻ  നൈജീരിയ മുഹമ്മദ് ബുഹാരി അബുജ
8 നവംബർ 2012 ഡി-8 ഓർഗനൈസേഷൻ ഫോർ ഇക്കണോമിക് കോഓപ്പറേഷൻ  പാകിസ്താൻ ആസിഫ് അലി സർദാരി ഇസ്ലാമബാദ്
9 ഒക്ടോബർ 2017 ഡി-8 ഓർഗനൈസേഷൻ ഫോർ ഇക്കണോമിക് കോഓപ്പറേഷൻ  ടർക്കി റെജപ് തയ്യിപ്‌ എർദ്വാൻ ഇസ്താംബുൾ
10 ഏപ്രിൽ 2021 ഡി-8 ഓർഗനൈസേഷൻ ഫോർ ഇക്കണോമിക് കോഓപ്പറേഷൻ  ബംഗ്ലാദേശ് ഷേഖ് ഹസീന വെർച്വൽ

അംഗരാജ്യങ്ങൾ

രാജ്യം ജനസംഖ്യ (ആയിരത്തിൽ) (2019) നോമി. ജിഡിപി ബി. അമേരിക്കൻ ഡോളർ (2022 est.) നോമി. ജിഡിപി പെർ കാപ്പിറ്റ അമേരിക്കൻ ഡോളർ (2022 est.) പിപിപി ജിഡിപി ബി. അമേരിക്കൻ ഡോളർ (2021 est.) പിപിപി ജിഡിപി പെർ കാപ്പിറ്റ അമേരിക്കൻ ഡോളർ (2022 est.) ജിഡിപി വളർച്ച

(2022 est.)
ഫോറിൻ എക്സ്ചേഞ്ച് റിസർവ് ബി. അമേരിക്കൻ ഡോളർ

(2022)

സർക്കാർ ചിലവാക്കൽ ബി. അമേരിക്കൻ ഡോളർ

(2022)

കയറ്റുമതി ബി. അമേരിക്കൻ ഡോളർ

(2021)

ഇറക്കുമതി ബി. അമേരിക്കൻ ഡോളർ

(2022)

സാക്ഷരത

(2022)

ജീവിത ദൈർഖ്യം (വർഷത്തിൽ, ശരാശരി. 2021) എച്ച്ഡിഐ (2019)
ഡി-8 ഓർഗനൈസേഷൻ ഫോർ ഇക്കണോമിക് കോഓപ്പറേഷൻ  ബംഗ്ലാദേശ് ഡി-8 ഓർഗനൈസേഷൻ ഫോർ ഇക്കണോമിക് കോഓപ്പറേഷൻ 163,046.161 465 2,830 1,350 8,912 ഡി-8 ഓർഗനൈസേഷൻ ഫോർ ഇക്കണോമിക് കോഓപ്പറേഷൻ 7.25% 48.00 90.57 44.96 53.33 74.7% 74.3 0.662 (medium)
ഡി-8 ഓർഗനൈസേഷൻ ഫോർ ഇക്കണോമിക് കോഓപ്പറേഷൻ  ഇന്തോനേഷ്യ ഡി-8 ഓർഗനൈസേഷൻ ഫോർ ഇക്കണോമിക് കോഓപ്പറേഷൻ 270,625.568 1,159 4,256 3,566 12,882 ഡി-8 ഓർഗനൈസേഷൻ ഫോർ ഇക്കണോമിക് കോഓപ്പറേഷൻ 5.3% 144.78 197.31 231.54 196.19 95.4% 71.3 0.718 (high)
ഡി-8 ഓർഗനൈസേഷൻ ഫോർ ഇക്കണോമിക് കോഓപ്പറേഷൻ  ഈജിപ്റ്റ് ഡി-8 ഓർഗനൈസേഷൻ ഫോർ ഇക്കണോമിക് കോഓപ്പറേഷൻ 100,388.073 450 4,432 1,381 13,083 ഡി-8 ഓർഗനൈസേഷൻ ഫോർ ഇക്കണോമിക് കോഓപ്പറേഷൻ 2.5% 40.35 167.43 53.52 78.66 71.2% 71.8 0.707 (high)
ഡി-8 ഓർഗനൈസേഷൻ ഫോർ ഇക്കണോമിക് കോഓപ്പറേഷൻ  ഇറാൻ ഡി-8 ഓർഗനൈസേഷൻ ഫോർ ഇക്കണോമിക് കോഓപ്പറേഷൻ 82,913.906 1,780 20,434 1436 15,513 ഡി-8 ഓർഗനൈസേഷൻ ഫോർ ഇക്കണോമിക് കോഓപ്പറേഷൻ 2.5% 86.00 115.46 - 27.31 85.5% 77.3 0.783 (high)
ഡി-8 ഓർഗനൈസേഷൻ ഫോർ ഇക്കണോമിക് കോഓപ്പറേഷൻ  പാകിസ്താൻ ഡി-8 ഓർഗനൈസേഷൻ ഫോർ ഇക്കണോമിക് കോഓപ്പറേഷൻ 216,565.318 386 1,843 1,329 5,964 ഡി-8 ഓർഗനൈസേഷൻ ഫോർ ഇക്കണോമിക് കോഓപ്പറേഷൻ 3.9% 27.62 65.72 30.57 50.13 62.3% 68 0.575 (medium)
ഡി-8 ഓർഗനൈസേഷൻ ഫോർ ഇക്കണോമിക് കോഓപ്പറേഷൻ  മലേഷ്യ ഡി-8 ഓർഗനൈസേഷൻ ഫോർ ഇക്കണോമിക് കോഓപ്പറേഷൻ 31,949.777 439 13,604 902 29,340 ഡി-8 ഓർഗനൈസേഷൻ ഫോർ ഇക്കണോമിക് കോഓപ്പറേഷൻ 6.5% 111.10 90.08 237.83 189.78 89.5% 74.7 0.810 (very high)
ഡി-8 ഓർഗനൈസേഷൻ ഫോർ ഇക്കണോമിക് കോഓപ്പറേഷൻ  നൈജീരിയ ഡി-8 ഓർഗനൈസേഷൻ ഫോർ ഇക്കണോമിക് കോഓപ്പറേഷൻ 200,963.599 554 2,932 1070 5,280 ഡി-8 ഓർഗനൈസേഷൻ ഫോർ ഇക്കണോമിക് കോഓപ്പറേഷൻ 2.5% 34.23 22.15 69.93 52.96 51.1% 62.6 0.539 (low)
ഡി-8 ഓർഗനൈസേഷൻ ഫോർ ഇക്കണോമിക് കോഓപ്പറേഷൻ  ടർക്കി ഡി-8 ഓർഗനൈസേഷൻ ഫോർ ഇക്കണോമിക് കോഓപ്പറേഷൻ 83,429.615 692 8,227 2,943 32,278 ഡി-8 ഓർഗനൈസേഷൻ ഫോർ ഇക്കണോമിക് കോഓപ്പറേഷൻ 6.0% 108.58 239.42 245.84 219.40 96.2% 78.6 0.820 (very high)
ശരാശരി ഡി-8 ഓർഗനൈസേഷൻ ഫോർ ഇക്കണോമിക് കോഓപ്പറേഷൻ 143,735.252 631.38 5,558 1701 14,676 ഡി-8 ഓർഗനൈസേഷൻ ഫോർ ഇക്കണോമിക് കോഓപ്പറേഷൻ 3.85% 82.13 123.52 126.10 101.65 77.84% 72.0 0.718 (high)

ഡി-8 സെക്രട്ടറി-ജനറൽമാർ

ഇല്ല. പേര് മാതൃരാജ്യം ചുമതലയേറ്റ വർഷം ചുമതലയൊഴിഞ്ഞ വർഷം
1 അയ്ഹാൻ കമൽ ഡി-8 ഓർഗനൈസേഷൻ ഫോർ ഇക്കണോമിക് കോഓപ്പറേഷൻ  ടർക്കി 1997 2006
2 ഡിപ്പോ ആലം ഡി-8 ഓർഗനൈസേഷൻ ഫോർ ഇക്കണോമിക് കോഓപ്പറേഷൻ  ഇന്തോനേഷ്യ 2006 2010
3 വിഡി ആഗോസ് പ്രതിക്തൊ ഡി-8 ഓർഗനൈസേഷൻ ഫോർ ഇക്കണോമിക് കോഓപ്പറേഷൻ  ഇന്തോനേഷ്യ 2010 2012
4 സെയ്ദ് അലി മുഹമ്മദ് മൗസവി ഡി-8 ഓർഗനൈസേഷൻ ഫോർ ഇക്കണോമിക് കോഓപ്പറേഷൻ  ഇറാൻ 2013 2017
5 അംബാസഡർ ഡാറ്റോ കു ജാഫർ കു ഷാരി ഡി-8 ഓർഗനൈസേഷൻ ഫോർ ഇക്കണോമിക് കോഓപ്പറേഷൻ  മലേഷ്യ 2018 2021
6 അംബാസഡർ ഇസിയാക്ക അബ്ദുൽഖാദിർ ഇമാം ഡി-8 ഓർഗനൈസേഷൻ ഫോർ ഇക്കണോമിക് കോഓപ്പറേഷൻ  നൈജീരിയ 2022 തുടരുന്നു

അവലംബം

പുറം കണ്ണികൾ

Tags:

ഡി-8 ഓർഗനൈസേഷൻ ഫോർ ഇക്കണോമിക് കോഓപ്പറേഷൻ ചരിത്രംഡി-8 ഓർഗനൈസേഷൻ ഫോർ ഇക്കണോമിക് കോഓപ്പറേഷൻ ലക്ഷ്യങ്ങൾഡി-8 ഓർഗനൈസേഷൻ ഫോർ ഇക്കണോമിക് കോഓപ്പറേഷൻ ഘടനഡി-8 ഓർഗനൈസേഷൻ ഫോർ ഇക്കണോമിക് കോഓപ്പറേഷൻ ഡി-8 ഉച്ചകോടികൾഡി-8 ഓർഗനൈസേഷൻ ഫോർ ഇക്കണോമിക് കോഓപ്പറേഷൻ അംഗരാജ്യങ്ങൾഡി-8 ഓർഗനൈസേഷൻ ഫോർ ഇക്കണോമിക് കോഓപ്പറേഷൻ ഡി-8 സെക്രട്ടറി-ജനറൽമാർഡി-8 ഓർഗനൈസേഷൻ ഫോർ ഇക്കണോമിക് കോഓപ്പറേഷൻ അവലംബംഡി-8 ഓർഗനൈസേഷൻ ഫോർ ഇക്കണോമിക് കോഓപ്പറേഷൻ പുറം കണ്ണികൾഡി-8 ഓർഗനൈസേഷൻ ഫോർ ഇക്കണോമിക് കോഓപ്പറേഷൻഇന്തോനേഷ്യഇറാൻഈജിപ്റ്റ്‌തുർക്കിനൈജീരിയപാകിസ്താൻബംഗ്ലാദേശ്മലേഷ്യസംഘടന

🔥 Trending searches on Wiki മലയാളം:

നിർമ്മല സീതാരാമൻഷെങ്ങൻ പ്രദേശംസുഗതകുമാരിപൂരംഗുരുവായൂർ തിരുവെങ്കടാചലപതിക്ഷേത്രംഉങ്ങ്തകഴി ശിവശങ്കരപ്പിള്ളരാശിചക്രംസ്വർണംസ്‌മൃതി പരുത്തിക്കാട്ചതിക്കാത്ത ചന്തുകൊട്ടിയൂർ ശിവക്ഷേത്രങ്ങൾഗായത്രീമന്ത്രംഇംഗ്ലീഷ് ഭാഷചാന്നാർ ലഹളജോൺസൺകേരളത്തിലെ പൊതുവിദ്യാഭ്യാസംപഴഞ്ചൊല്ല്കൊടുങ്ങല്ലൂർ ശ്രീ കുരുംബഭഗവതി ക്ഷേത്രംവിവരാവകാശനിയമം 2005ആരോഗ്യംതെങ്ങ്ഇസ്‌ലാംസ്ഖലനംവള്ളത്തോൾ നാരായണമേനോൻഇസ്രയേൽവാട്സ്ആപ്പ്കോഴിക്കോട് ലോക്‌സഭാ നിയോജകമണ്ഡലംരതിസലിലംമുടിഓവേറിയൻ സിസ്റ്റ്സുരേഷ് ഗോപിസുഭാസ് ചന്ദ്ര ബോസ്ലൈലയും മജ്നുവുംആറ്റിങ്ങൽ കലാപംഇൻഡോർ ജില്ലമുലപ്പാൽകെ.സി. വേണുഗോപാൽആഗോളതാപനംബുദ്ധമതംആദ്യമവർ.......തേടിവന്നു...ശ്രീകുമാരൻ തമ്പിഅണലിരതിമൂർച്ഛഐക്യരാഷ്ട്രസഭറേഡിയോഓടക്കുഴൽ പുരസ്കാരംചെറുശ്ശേരിശക്തൻ തമ്പുരാൻഹിമാലയംവോട്ടവകാശംദുബായ്സുപ്രഭാതം ദിനപ്പത്രംകൊച്ചി മെട്രോ റെയിൽവേചെമ്പോത്ത്പഴനി സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമിക്ഷേത്രംചൈനചിയ വിത്ത്മുഹമ്മദ്കേരളത്തിലെ രാഷ്ട്രീയ കൊലപാതകങ്ങൾടി.എൻ. ശേഷൻമാതൃഭൂമി ദിനപ്പത്രംഹെർമൻ ഗുണ്ടർട്ട്മങ്ക മഹേഷ്മഞ്ഞുമ്മൽ ബോയ്സ്ബാല്യകാലസഖിസിന്ധു നദീതടസംസ്കാരംസ്വവർഗ്ഗലൈംഗികതഹൃദയാഘാതംസൂര്യഗ്രഹണംനോവൽഎൽ നിനോലോക്‌സഭാമണ്ഡലങ്ങളുടെ പട്ടികബ്ലോക്ക് പഞ്ചായത്ത്കുണ്ടറ വിളംബരംചെന്നൈ സൂപ്പർ കിങ്ങ്‌സ്പനിക്കൂർക്കഇ.എം.എസ്. നമ്പൂതിരിപ്പാട്🡆 More