നിയമനിർമാണ സഭയ്ക്ക് സർക്കാറിൽ വിശ്വാസം നഷ്ടപ്പെടുന്ന സാഹചര്യത്തിൽ/ വിഷയത്തിൽ സർക്കാറിന് ഭരണത്തിൽ തുടരാൻ ഭൂരിപക്ഷമില്ലെന്ന് ചൂണ്ടിക്കാട്ടി പ്രതിപക്ഷം സർക്കാറിനെതിരെ കൊണ്ടുവരുന്ന പ്രമേയത്തെയാണ് അവിശ്വാസ പ്രമേയം എന്ന് പറയുന്നത്.
ഒരു പാർലമെന്ററി പ്രമേയം എന്ന നിലയിൽ, തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ട പാർലമെന്റിന് നിയുക്ത സർക്കാരിൽ (ഒന്നോ അതിലധികമോ അംഗങ്ങളിൽ) വിശ്വാസമില്ലെന്ന് ഇത് രാഷ്ട്രത്തലവന് വ്യക്തമാക്കുന്നു. ചില രാജ്യങ്ങളിൽ ഒരു മന്ത്രിക്കെതിരെ അവിശ്വാസ പ്രമേയം പാസാക്കിയാൽ മന്ത്രിസഭ മുഴുവൻ രാജിവെക്കണം.സർക്കാറിനെ നിയന്ത്രിക്കാനും ഉത്തരവാദിത്തമുള്ളതാക്കി മാറ്റാനുള്ള നിയമസഭയുടെ സവിശേഷ അധികാരം കൂടിയാണിത്.
ഒരു സെൻസർ പ്രമേയമെന്നത് അവിശ്വാസ പ്രമേയത്തിൽ നിന്ന് വ്യത്യസ്തമാണ്. ഓരോ രാജ്യത്തിൻറെയും ഭരണഘടനയെ ആശ്രയിച്ച്, “അവിശ്വാസം” അനുസരിച്ച് മന്ത്രിസഭയെയോ മറ്റ് സ്ഥാനാർത്ഥികളെയോ പിരിച്ചുവിടുന്നതിലേക്ക് നയിച്ചേക്കാം, അതേസമയം “സെൻസർ” എന്നത് എതിർപ്പ് പ്രകടിപ്പിക്കുന്നതിനാണെങ്കിലും മന്ത്രിമാരുടെ രാജിക്ക് കാരണമാകില്ല. സെൻസർ പ്രമേയം ഒരു വ്യക്തിഗത മന്ത്രി അല്ലെങ്കിൽ ഒരു കൂട്ടം മന്ത്രിമാർക്കെതിരെയാകാം, എന്നാൽ ഒരു രാജ്യത്തിന്റെ ഭരണഘടനയെ ആശ്രയിച്ച്, മുഴുവൻ മന്ത്രിസഭയ്ക്കെതിരെയും അവിശ്വാസ പ്രമേയം കൂടുതൽ നിർദ്ദേശിക്കപ്പെടാം. വീണ്ടും, ബാധകമായ നിയമങ്ങളെ ആശ്രയിച്ച്, സെൻസർ പ്രമേയങ്ങൾക്ക് അതിനുള്ള കാരണങ്ങൾ വ്യക്തമാക്കേണ്ടിവരും, എന്നാൽ വിശ്വാസയോഗ്യമായ പ്രമേയങ്ങൾക്ക് വ്യക്തമാക്കേണ്ട കാരണങ്ങൾ ആവശ്യമില്ല.
ഇന്ത്യയിലെ നിയമനിർമ്മാണ സഭകളിൽ ഏതൊരങ്കത്തിനും അവിശ്വാസ പ്രമേയം അവതരിപ്പിക്കാമെങ്കിലും സാധാരണയായി പ്രതിപക്ഷ പാർട്ടികളാണ് അവിശ്വാസ പ്രമേയം അവതരിപ്പിക്കുക. പ്രമേയം അവതരിപ്പിക്കാനുള്ള അനുമതി ലഭിച്ചു കഴിഞ്ഞാൽ അതിന്മേൽ ചർച്ചനടക്കും. ശേഷം വോട്ടെടുപ്പും നടക്കും. ഒരൊറ്റ വാചകത്തിലാണ് അവിശ്വാസ പ്രമേയം അവതരിപ്പിക്കുന്നത്. ശേഷം സ്പീക്കർ ഭരണ പക്ഷത്തെയും പ്രതിപക്ഷത്തെയും ചർച്ചയ്ക്ക് വിളിക്കുകയും ഓരോരുത്തർക്കും നിശ്ചിത സമയം അനുവദിക്കുകയും അതിന്മേൽ അവതരണം നടക്കുകുയും ചെയ്യും. ലോക്സഭാചട്ടം 198 അനുസരിച്ച് സഭ ചേരുന്നതിന് 14 ദിവസം മുമ്പായി ലോക്സഭാ സെക്രട്ടറി ജനറലിന് രേഖാമൂലം നോട്ടീസ് നൽകണം. ഇന്ത്യയിൽ ലോക്സഭയിൽ ( ഇന്ത്യൻ പാർലമെന്റിന്റെ താഴത്തെ സഭ) മാത്രമേ അവിശ്വാസപ്രമേയം അവതരിപ്പിക്കാൻ കഴിയൂ. കുറഞ്ഞത് 50 അംഗങ്ങൾ പ്രമേയത്തെ പിന്തുണയ്ക്കുമ്പോൾ പ്രമേയം ചർച്ചയ്ക്ക് പ്രവേശിപ്പിക്കും (ലോക്സഭാ റൂൾസ് 16 പതിപ്പിന്റെ റൂൾ 198 പ്രകാരം). പ്രമേയം നടപ്പിലാക്കുകയാണെങ്കിൽ, സഭ പ്രമേയത്തെക്കുറിച്ച് ചർച്ച ചെയ്യുകയും വോട്ട് ചെയ്യുകയും ചെയ്യുന്നു. ഭവനത്തിലെ ഭൂരിപക്ഷം അംഗങ്ങളും പ്രമേയത്തെ അനുകൂലിച്ച് വോട്ട് ചെയ്താൽ, പ്രമേയം പാസാക്കുകയും സർക്കാർ സ്ഥലം ഒഴിഞ്ഞുകൊടുക്കുകയും ചെയ്യും.
ഇന്ത്യ-ചൈന യുദ്ധത്തിന് തൊട്ടുപിന്നാലെ ആചാര്യ കൃപലാനി 1963 ഓഗസ്റ്റിൽ ലോക്സഭയിൽ ആദ്യമായി അവിശ്വാസ പ്രമേയം അവതരിപ്പിച്ചു. 2019 ജൂലൈയിലെ കണക്കനുസരിച്ച് 27 അവിശ്വാസ ചലനങ്ങൾ നടന്നു. പ്രധാനമന്ത്രി ഇന്ദിരാഗാന്ധി ഏറ്റവും അവിശ്വാസ പ്രമേയങ്ങളെ അഭിമുഖീകരിച്ചിട്ടുണ്ട്. ലാൽ ബഹാദൂർ ശാസ്ത്രി, പി വി നരസിംഹറാവു (മൂന്ന് വീതം), മൊറാർജി ദേശായി (രണ്ട്), ജവഹർലാൽ നെഹ്റു, രാജീവ് ഗാന്ധി, അടൽ ബിഹാരി വാജ്പേയി, നരേന്ദ്ര മോദി (ഓരോ തവണ ). 1999 ഏപ്രിലിൽ അടൽ ബിഹാരി വാജ്പേയിക്ക് ഒരു വോട്ടിന്റെ (269-270) വ്യത്യാസത്തിൽ അവിശ്വാസ പ്രമേയം നഷ്ടമായി. 1979 ജൂലൈ 12 ന് പ്രധാനമന്ത്രി ദേശായി രാജിവച്ചു. നരേന്ദ്ര മോദി സർക്കാരിനെതിരായ ഏറ്റവും പുതിയ അവിശ്വാസ പ്രമേയം ലോക്സഭാ സ്പീക്കർ അംഗീകരിച്ചെങ്കിലും 325–115ന് പരാജയപ്പെട്ടു.
This article uses material from the Wikipedia മലയാളം article അവിശ്വാസ പ്രമേയം, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). പ്രത്യേകം പറയാത്ത പക്ഷം ഉള്ളടക്കം CC BY-SA 4.0 പ്രകാരം ലഭ്യം. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki മലയാളം (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.