Фриц Цернике (холандски: Frits Zernike 16 јули 1888 – 10 март 1966) — холандски физичар и добитник на Нобеловата награда за физика во 1953 за измислениоит фазноконтрастен микроскоп, инструмент кој овозможува проучување на внатрешната клеточна градба без потреба од боење кое ги умртвува клетките.
Фриц Цернике | |
---|---|
Роден(а) | 16 јули 1888 Амстердам, Холандија |
Починал(а) | 10 март 1966 Амерсфорт, Холандија | (возр. 77)
Националност | Холанѓанец |
Полиња | Физика |
Установи | Гронингенски универзитет |
Образование | Амстердамски универзитет |
Докторанди | Кристофел Бувкамп Херман де Боер Бернард Ниџбоер |
Познат по | Орнштајн-Церникова равенка Церникови полиноми Микроскопија на фазен контраст |
Влијание од | Јакобус Каптајн |
Поважни награди | Румфордов медал (1952) Нобелова награда за физика (1953) Член на Кралското друштво |
Цернике се родил во Амстердам, Холандија, син на Фридрих Август Цернике и Антје Дјеперинк. Двајцата родители биле професори по математика и особено ја споделил наклоноста на неговиот татко кон физиката. Тој студирал хемија, математика и физика во Амстердамскиот универзитет. Во 1912 бил награден со награда за неговата работа на опалесценција во гасовите. Во 1913 станал асистент на Јакобус Каптајн во астрономската лабораторија во Гронингенскиот универзитет. Во 1914, тој бил одговорен заедно со Леонард Саломон Орнштајн за деривацијата на Орнштајн-Церниковата равенка на теориска критична точка. Во 1915, се здобил со позицијата на теориска физика во истиот универзитет и во 1920 бил унапреден како постојан професор по теориска физика.
Во 1930, Цернике спровел истражување за спектралните линии и открил дека т.н. „духови линии“ кои се појавуваат на лево и десно од секоја примарна линија во спектри создадени од дифракција, имаат своја фаза прфрлена од таа на примарната линија за 90 степени. Тоа се случило на физичкиот и медицинскиот конгрес во Вагенинген во 1933 каде што Цернике за првпат ја опишал неговата фазноконтрастна техника во микроскопијата. Тој го проширил својот метод да ја тесира сликата на вдлабнати огледала. Неговото откритие подлежи на базата на првиот фазноконтрастен микроскоп, изграден за време на Втората светска војна.
Уште еден придонес во полето на оптиката во врска со ефикасниот опис на дефектите на сликите или оптичка аберација како микроскопите и телескопите. Застапеноста на аберациите оригинално била заснована на теорија создадена од Филип Лудвиг фон Зајдел во средината на XIX век. Зајделовата састапеност била заснована на проширување на степеновиот ред и не дозволувајќи јасна поделба помеѓу различни типови и закони на аберациите. Ортогоналниот полиномски круг на Цернике понудил решение за долготрајниот проблем на оптималното „балансирање“ на различни аберации на оптички инструмент. Од 1960-те, полиномскиот круг на Цернике е широко употребуван во оптичкиот дизајн, оптичката метрологија и анализирањето на слики.
Работата на Цернике го помогнала побудувањето на интересот за кохерентна теорија, проучувањето на делумно кохерентни светлосни извори, сега познати како Ван Читерт-Церникова теорема. Тој починал во болница во Амерсфорт, Холандија во 1966 по тешко боледување во последните години од неговиот живот.
Цернике бил избран за странски член на Кралското друштво и има Ердешов број од шестте. Универзитетскиот комплекс на северот од градот Гронинген е именуван по него (Церников парк), исто како што е кратерот Цернике на Месечината. Правнукот на Цернике, Герард ’т Хофт, ја добил Нобеловата награда за физика во 1999.
This article uses material from the Wikipedia Македонски article Фриц Цернике, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Содржината е достапна под CC BY-SA 4.0 освен ако не е поинаку наведено. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Македонски (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.