Вешала: село во Општина Тетово

Вешала е типично планинско село кое се наоѓа на Шар Планина.

Вешала
ОУ „Беса“ - Вешала
Вешала Местоположба на Вешала во Македонија Вешала на карта
Координати 42°3′38″N 20°50′48″E / 42.06056° СГШ; 20.84667° ИГД / 42.06056; 20.84667
Регион	Полошки
Општина	Тетово
Население	291 жит. (поп. 2021)
Пошт. бр.	1200
Повик. бр.	044
Шифра на КО	28010
Надм. вис.	1256 м
Вешала на општинската карта Атарот на Вешала во рамките на општината
Вешала на Ризницата

Вешала на албански јазик е познато како Veshallë (нечленувано) или Veshalla (членувано).

Вешала се наоѓа на надморска височина од 1.200 метри. Вешала лежи на Шар Планина, на околу 20 км северозападно од градот Тетово. Селото е оддалечено од македонско-косовската граница само 4 км. Атарот на селото Вешала граничи со атарот на Бозовце (на запад), со атарите на селата Лисец, Шипковица и Бродец (на исток), на југ граничи со Општина Боговиње, а на север со Косово.

Селото се наоѓа на горниот тек на реката Пена. Непосредно над селото се наоѓаат планински превои, од кои едниот е североисточно од Кобилица на 2.175 метри, а другиот е источно од Караниколица висок 2.060 метри. Селтото е од збиен тип.

 

Селото Вешала е постаро село од поглед на муслиманските доселувања. Предците на денешните албански муслимани, кои се населиле во селото пред околу 200 години, затекле староседелско македонско христијанско население. По почетокот на доселувањата на Албанците, Македонците почнале да се иселуваат. Словенските топоними во селото се задржале. Денес не е познато кои биле македонските семејства во селото, ниту каде се иселиле, бидејќи нема записи ниту во Вешала ниту во околните села кои би засведочиле. Не постојат остатоци од периодот од предалбанските доселувања.

Според локалните верувања, селото првично се наоѓало на месноста Селиште, во близина на денешното село. Првата џамија во селото била изградена кон крајот на XIX век. Во 1930 година, старата џамија била срушена и на нејзино место била изградена нова.

За време на Отоманското Царство, Вешала било дел од Тетовската каза. Од 1996 до 2004 година, селото било дел од Општина Шипковица.

Месното население воглавно се занимава во сточарство.

Според статистиката на Васил К’нчов („Македонија, Етнографија и статистика“) од 1900 година, во Вешала живееле 440 жители, сите Албанци.

Според Афанасиј Селишчев во 1929 година, Вешала — село во Селечка општина и има 132 куќи со 690 жители Албанци.

Според германска карта издадена во 1941 година, а заснована на пописот на Кралство Југославија во 1931 година, селото имало 600 Албанци.

На пописот од 2002 година, селото имало 1.222 жители, од кои 1.207 Албанци, 1 Влав, 1 Србин и 13 останати.

Според последниот попис од 2021 година, во селото живеел 291 жител, од кои 241 Албанец и 50 лица без податоци.

Во табелата во продолжение е направен преглед на населението во сите пописни години:

Извор за 1900 г.: Македонија. Етнографија и статистика.; за 1905 г.: La Macédoine et sa Population Chrétienne.; за 1948-2002 г.: Државен завод за статистика на РМ.; за 2021 г.: Државен завод за статистика на РМ.

Родови

Вешала е албанско село.

Според истражувањата од 1948 година, родови во селото се:

• Доселеници: Бакалар или Бака (12 к.), Скендере (11 к.) и Клајар (8 к.) потекнуваат од тројца браќа кои овде дошле од некое место во северна Албанија. Во првиот род се знае следното родословие: Рамадан (жив на 62 г. во 1948 година) Амза-Фазли-Јусуф-Зенула, кој се доселил и го основал родот; Љурес (19 к.) доселени се од Љура во северна Албанија; Реџалар (20 к.) и Кадриалар (18 к.) доселени се од Љума во северна Албанија; Кице (6 к.) доселени се од селото Кице во Љума, северна Албанија; Буке (6 к.) доселени се од селото Буке во Љума, северна Албанија; Џине или Османлар (31 к.) доселени се од некое село Дукаќин во Албанија; Лосталар (14 к.) доселени се од северна Албанија.

• ОУ „Беса“ - Вешала

Избирачко место

Во селото постојат избирачките места бр. 2086 и 2087 според Државната изборна комисија, сместени во просториите на основното училиште.

На претседателските избори во 2019 година, на ова избирачко место биле запишани вкупно 1.183 гласачи.

• Киша - археолошко наоѓалиште

• Шпат Касапи (р. 1 мај 1985) - македонски пејач
• Џеват Адеми (р. 8 декември 1962) - македонски политичар, генерален секретар и портпарол на НДП. Бил висок член на ОНА

Забележан е трендот на иселување на месното население, воглавно во странство.

• Општина Тетово
• Шар Планина