Венечна Согласка

Венечна согласка (алвеолар) — согласка која се создава со доближување на јазикот до или близу непчениот венец (лежиштата на горните заби).

Овие согласки се изговараат со врвот на јазикот (наречени врвнојазични или „апикални“) или со рамниот дел на јазикот веднаш над врвот (наречени рамнојазични или „ламинални“). Врвнојазичната венечна творба честопати погрешно се нарекува забна бидејќи врвот на јазикот се доближува или ги допира забите. Меѓутоа, местото на творба се определува според најзадната допирна точка; тука завршува усната шуплина, и претставува нејзин звучен дел што им ја дава карактеристичната боја на согласките.

Венечна согласка
◌̳

 
Места на
творба

Уснени
Двоуснени
Уснено–заднонепчени
Уснено–преднојазични
Усненозабни
Забноуснена

Двозабни

Преднојазични
Јазичноуснени
Меѓузабни
Забни
Забно-венечни
Венечни
Задновенечни
Заднонепчено-венечни
Свиени

Среднојазични
Задновенечни
Венечно-преднонепчени
Преднонепчени
Уснено-преднонепчени
Заднонепчени
Ресични
Ресично-надгласилни

Заднојазични
Голтнички
Надгласилно-голтнички
Надгласилни

Гласилни
Облик на јазикот

Врвнојазични
Рамнојазични
Подјазични

Странични

Преднонепчени
Голтнички

Поврзано: Начин на творба
Оваа страница содржи фонетски информации изразени со МФА, кои може да не се прикажат исправно кај некои прелистувачи. [Помош]

Венечна Согласка
Места на творба (пасивна и активна):
1. Надеворешноуснена, 2. Внатрешноуснена, 3. Забна, 4. Венечна, 5. Задновенечна, 6. Претпреднонепчена, 7. Преднонепчена, 8. Заднонепчена, 9. Ресична, 10. Голтничка, 11. Гласилна, 12. Надгласилна, 13. Заднојазична, 14. Задносреднојазична, 15. Предносреднојазична, 16. Рамнојазична, 17. Врвнојазична, 18. Подјазична

Меѓународната фонетска азбука (МФА) нема посебни симболи за венечните согласки. Истиот симбол се користи за сите преднојазични места на творба што не се палатализирани (омекнати) како во македонското преднонепчено-венечно ш или кај свиена согласка. За да се избегнат забуни, кај забна согласка може да се употреби „мост“ ([s̪, t̪, n̪, l̪] итн.) или долна црта ([s̠, t̠, n̠, l̠] итн.) за задновенечна согласка. Гласот [s̪] се разликува од забното [θ] по тоа што едната е шушкава, а другата не е. [s̠] се разликува од задновенечното [ʃ] (ш) по тоа што е неомекнато (непалатализирано).

Простите букви [s, t, n, l] итн. не мора строго да означуваат венечни гласови кај сите јазици. Некои јазици не ја прават таа разлика, како кога две или повеќе преднојазични места се среќаваат алофонски, а во други транскрипцијата е преопшта за да различи забни од венечни согласки. Доколку се јави потреба од означување на согласка како венечна, може да се искористи дијакритичен знак од дополнителнението на МФА : [s͇, t͇, n͇, l͇] итн. Сепак, самите симболи честопати се нарекуваат „венечни“. Сите долунаведените примнери се венечни согласки.

Венечни согласки по МФА

Во македонскиот, преднонепчени се гласовите н, т, д, с, з, ц, ѕ, л и р, како и гласот [ɫ] (темно л) во зборови како „лук“. Согласно Меѓународната фонетска азбука (МФА), постојат следниве преднонепчени согласки:

МФА Опис Пример
Јазик Правопис МФА Значење
Венечна Согласка  венечна носна согласка македонски нос [nɔs] нос
Венечна Согласка  безвучна венечна избувна согласка македонски ти [ti] ти
Венечна Согласка  звучна венечна избувна согласка македонски дете [dɛtɛ] дете
Венечна Согласка  безвучна венечна струјна согласка македонски скока [skɔka] скока
Венечна Согласка  звучна венечна струјна согласка македонски зошто [ˈzɔʃtɔ] зошто
Венечна Согласка  безвучна венечна слеана согласка македонски цвет [t͡svɛt] цвет
Венечна Согласка  звучна венечна слеана согласка македонски ѕвезда d͡zvɛzda] ѕвезда
Венечна Согласка  безвучна венечна странична струјна согласка велшки Llwyd [ɬʊɪd] името Лојд
Венечна Согласка  звучна венечна странична струјна согласка зулу dlala ɮálà] игра
t͡ɬ безвучна венечна странична слеана согласка цески элIни [ˈʔe̞t͡ɬni] зима
d͡ɮ звучна венечна странична слеана согласка увекјала [се бара пример]
Венечна Согласка  венечна приближна согласка англиски red [ɹʷɛd] црвен
Венечна Согласка  венечна странична приближна согласка македонски лево [lɛvɔ] лево
Венечна Согласка  веларизирана венечна странична приближна согласка македонски лук [ɫuk] лук
Венечна Согласка  венечна едноударна согласка шпански pero [peɾo] но
Венечна Согласка  венечна странична едноударна согласка венда [vuɺa] отвора
Венечна Согласка  венечна трепетна согласка македонски старо [starɔ] старо
Венечна Согласка  венечна исфрлена согласка грузиски [ia] лале
Венечна Согласка  венечна исфрлена струјна согласка амхарски [ɛɡa] милост
Венечна Согласка  венечна странична исфрлена струјна согласка адигејски плӀы [pɬ’ə] четири
Венечна Согласка  звучна венечна уфрлена согласка виетнамски đã [ɗɐː] показател за минато време
Венечна Согласка  венечна странична чкрапава согласка нама ǁî [kǁĩĩ] расправано

Отсуство на венечни согласки

Венечните или забни согласки [t] и [n] (заедно со [k]) се најчести согласки во светските јазици. Меѓутоа, постојат мал број јазици што ги немаат. Неколку јаици на островот Бугенвил и околу Пижеовиот Проток како мачкиот немаат носни согласки, па така немат [n], но имаат [t]. Но разговорниот самоански нема ни [t] ни [n], иако има страничната венечна приближна согласка [l]. (самоанските зборови што се пишуваат со буквите t и n всушност се изговараат како [k] и [ŋ], освен при формално говорење.) Во литературниот хавајски, [t] претставува алофон на [k], но [l] и [n] се посебни.

Поврзано

Наводи

  • Ladefoged, Peter; Maddieson, Ian (1996). The Sounds of the World's Languages. Oxford: Blackwell. ISBN 978-0-631-19815-4.
Табела на белодробни согласки по МФАВенечна Согласка  аудио
По место → Уснени Преднојазични Среднојазични Заднојазични Гласилни
↓ По начин Дво​уснени Уснено-​забни Заб​ни Венеч​ни Задно-​венеч. Свие​ни Предно-​непчени Задно​непчени Ресич​ни Голтни​чки Надгла​сил​ни Гласил​ни
Носни m ɱ n ɳ ɲ̥ ɲ ŋ̊ ŋ ɴ
Избувни p b t d ʈ ɖ c ɟ k ɡ q ɢ ʡ ʔ
Струјни ɸ β f v θ ð s z ʃ ʒ ʂ ʐ ç ʝ x ɣ χ ʁ ħ ʕ ʜ ʢ h ɦ
Приближни ʋ ɹ ɻ j ɰ
Трепетни ʙ r ɽ͡r ʀ я *
Едноударни ⱱ̟ ɾ ɽ ɢ̆ ʡ̯
Стран. струј. ɬ ɮ ɭ˔̊ ʎ̥˔ ʎ˔ ʟ̝̊ ʟ̝
Стран. прибл. l ɭ ʎ ʟ
Стран. едноуд. ɺ ɺ̠ ʎ̯
Небелодробни согласки
Чкрапави ʘ ǀ ǃ ǂ ǁ
ʘ̃ ʘ̃ˀ ʘ͡q ʘ͡qʼ
Уфрлени ɓ ɗ ʄ ɠ ʛ
Исфрлени ʈʼ
θʼ ɬʼ χʼ
tsʼ tɬʼ cʎ̝̥ʼ tʃʼ ʈʂʼ kxʼ kʟ̝̊ʼ
Слеани согласки
p̪f b̪v ts dz ʈʂ ɖʐ
ɟʝ cʎ̥˔ ɟʎ˔ kʟ̝̊ ɡʟ̝
Сложени согласки
Незаградни ʍ w ɥ ɧ
Заградни k͡p ɡ͡b ŋ͡m
Табелава содржи фонетски симболи што може да не се прикажат правилно кај некои прелистувачи. [Помош]
Онаму кајшто симболите се дадени во парови, „лев—десен“ претставува „безвучна—звучна“ согласка.
Исенчените полиња претставуваат неизводливи гласовни творби.
* Симболот го нема во МФА.

Tags:

Венечна Согласка Венечни согласки по МФАВенечна Согласка Отсуство на венечни согласкиВенечна Согласка ПоврзаноВенечна Согласка НаводиВенечна СогласкаВрвнојазична согласкаЗабна согласкаРамнојазична согласкаСогласка

🔥 Trending searches on Wiki Македонски:

Избори во МакедонијаКалеш АнѓаМакедонски претседателски избори, 2014Јохан ТарчуловскиСрпска напредна странка во МакедонијаБосна и ХерцеговинаШар ПланинаПолскаСеверна АмерикаМиланоНикола Димитров (дипломат)ГликемијаШтипДафина СтојаноскаМакедонски парламентарни избори, 2016ГуглСписок на архаични зборови во македонскиот јазикПреспанско ЕзероСкриеносеменициЦрн дробОдбивање (физика)КумановоIP-адресаРистиќева палатаМакедонско востаниеСашо ОрдановскиТеодосиј СинаитскиНова либерална партијаБиблијаСписок на градови во ГерманијаВилма ТрајковскаМакедонска крвава свадбаСтрептококен фарингитисПипи Долгиот ЧорапТрансверзала (геометрија)Владо БучковскиМакедонски парламентарни избори, 1998Македонски парламентарни избори (2011)ДемохристијанствоДрамаЉубе БошкоскиЏо БајденПанонска НизинаГоран СтефановскиИлинденско востаниеДемократска партија на Србите во МакедонијаИнтеграРисто КрлеСолунски атентатиБигорски манастирЈане СанданскиДемократска партија на АлбанцитеОпштина БитолаЕвропска УнијаДимитар МиладиновКамен мост (Скопје)Ќемане (македонско)Македонски парламентарни избори (2016)Полип на маткатаНикола КаревБраќа МиладиновциБелото ЦиганчеИзборни единици во МакедонијаПодржи КоњБлаже КонескиДемократска партија (Македонија)Државни празници во МакедонијаОпштина СарајХороскопски знациДемократска партија на Турците на МакедонијаЛокални избори во Македонија (2005)Авантурите на ПинокиоТелевизијаМакедонски парламентарни избори (2024)Список на острови во Средоземното МореОпштина Демир ХисарЈордан Мијалков🡆 More