Забна согласка (дентал) е согласка што се создава со приближување на јазикот до горните заби.
Такви се such as /t/, /d/, /n/, and /l/ in some languages. Забните гласови главно се разликуваат од гласовите што се создаваат со приближување на јазикот до непчениот венец (венечни), поради звучната сличност на гласовите и тоа што латиницата користи исти букви (t, d, n итн).
Забна согласка | |
---|---|
◌̪ | |
Места на творба |
---|
Уснени |
Двоуснени |
Уснено–заднонепчени |
Уснено–преднојазични |
Усненозабни |
Забноуснена |
Двозабни |
Преднојазични |
Јазичноуснени |
Меѓузабни |
Забни |
Забно-венечни |
Венечни |
Задновенечни |
Заднонепчено-венечни |
Свиени |
Среднојазични |
Задновенечни |
Венечно-преднонепчени |
Преднонепчени |
Уснено-преднонепчени |
Заднонепчени |
Ресични |
Ресично-надгласилни |
Заднојазични |
Голтнички |
Надгласилно-голтнички |
Надгласилни |
Гласилни |
Облик на јазикот |
Врвнојазични |
Рамнојазични |
Подјазични |
Странични |
Преднонепчени |
Голтнички |
Поврзано: Начин на творба |
Оваа страница содржи фонетски информации изразени со МФА, кои може да не се прикажат исправно кај некои прелистувачи. [Помош] |
Во македонскиот јазик, забните согласки се јавуваат во облик на забновенечните согласки д, т, л, н, с, з, ѕ и ц. Меѓутоа, во табелата подолу се наведени чисто забни гласови, од кои во македонскиот е присутен само носниот забен глас n̪ во заемки како „банка“.
Во Меѓународната фонетска азбука, дијакритичниот знак за забна согласка е ⟨ ̪ ⟩ (U+032A ̪ подреден сврзувачки мост).
Забните и забновенечните согласки според МФА се следниве:
МФА | Опис | Пример | |||
---|---|---|---|---|---|
Јазик | Правопис | МФА | Значење | ||
забна носна согласка | македонски | банка | [ban̪ka] | банка | |
безвучна забна избувна согласка | фински | tutti | [t̪ut̪t̪i] | мировник | |
звучна забна избувна согласка | арапски | دين | [d̪iːn] | вера | |
s̪ | безвучна забна шушкава струјна согласка | полски | kosa | [kɔs̪a] | коса |
z̪ | звучна забна шушкава струјна согласка | полски | koza | [kɔz̪a] | коза |
безвучна забна нешушкава струјна согласка (наречена и „меѓузабна“) | англиски | thing | [θɪŋ] | ствар | |
звучна забна нешушкава струјна согласка (наречена и „меѓузабна“) | англиски | this | [ðɪs] | ова | |
забна приближна согласка | шпански | codo | [koð̞o] | лакот | |
забна странична приближна согласка | шпански | alto | [al̪t̪o] | висок | |
забна едноударна согласка | шпански | harto | [aɾ̪t̪o] | заситен | |
забна трепетна согласка | унгарски | ró | [r̪oː] | резба | |
забна исфрлена согласка | [се бара пример] | ||||
звучна забна уфрлена согласка | [се бара пример] | ||||
забна чкрапава согласка | коса | ukúcola | [ukʼúkǀola] | меле (фино) |
Табела на белодробни согласки по МФА аудио | ||||||||||||||||||||||||
По место → | Уснени | Преднојазични | Среднојазични | Заднојазични | Гласилни | |||||||||||||||||||
↓ По начин | Двоуснени | Уснено-забни | Забни | Венечни | Задно-венеч. | Свиени | Предно-непчени | Заднонепчени | Ресични | Голтнички | Надгласилни | Гласилни | ||||||||||||
Носни | m̥ | m | ɱ | n̪ | n̥ | n | n̠ | ɳ | ɲ̥ | ɲ | ŋ̊ | ŋ | ɴ | |||||||||||
Избувни | p | b | p̪ | b̪ | t̪ | d̪ | t | d | ʈ | ɖ | c | ɟ | k | ɡ | q | ɢ | ʡ | ʔ | ||||||
Струјни | ɸ | β | f | v | θ | ð | s | z | ʃ | ʒ | ʂ | ʐ | ç | ʝ | x | ɣ | χ | ʁ | ħ | ʕ | ʜ | ʢ | h | ɦ |
Приближни | ʋ | ɹ | ɻ | j | ɰ | |||||||||||||||||||
Трепетни | ʙ | r | ɽ͡r | ʀ | я * | |||||||||||||||||||
Едноударни | ⱱ̟ | ⱱ | ɾ | ɽ | ɢ̆ | ʡ̯ | ||||||||||||||||||
Стран. струј. | ɬ | ɮ | ɭ˔̊ | ʎ̥˔ | ʎ˔ | ʟ̝̊ | ʟ̝ | |||||||||||||||||
Стран. прибл. | l | ɭ | ʎ | ʟ | ||||||||||||||||||||
Стран. едноуд. | ɺ | ɺ̠ | ʎ̯ |
Чкрапави | ʘ | ǀ | ǃ | ǂ | ǁ | ||
ʘ̃ | ʘ̃ˀ | ʘ͡q | ʘ͡qʼ | ||||
Уфрлени | ɓ | ɗ | ʄ | ᶑ | ɠ | ʛ | |
Исфрлени | pʼ | tʼ | cʼ | ʈʼ | kʼ | qʼ | |
fʼ | θʼ | sʼ | ɬʼ | xʼ | χʼ | ||
tsʼ | tɬʼ | cʎ̝̥ʼ | tʃʼ | ʈʂʼ | kxʼ | kʟ̝̊ʼ |
p̪f | b̪v | ts | dz | tʃ | dʒ | tɕ | dʑ | ʈʂ | ɖʐ |
tɬ | dɮ | cç | ɟʝ | cʎ̥˔ | ɟʎ˔ | kʟ̝̊ | ɡʟ̝ |
Незаградни | ʍ | w | ɥ | ɧ |
Заградни | k͡p | ɡ͡b | ŋ͡m |
Табелава содржи фонетски симболи што може да не се прикажат правилно кај некои прелистувачи. [Помош] |
Онаму кајшто симболите се дадени во парови, „лев—десен“ претставува „безвучна—звучна“ согласка. |
Исенчените полиња претставуваат неизводливи гласовни творби. |
* Симболот го нема во МФА. |
This article uses material from the Wikipedia Македонски article Забна согласка, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Содржината е достапна под CC BY-SA 4.0 освен ако не е поинаку наведено. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Македонски (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.