Заменките во македонскиот јазик се менлива група на зборови кои се користат за означување или посочување на предмети, суштества или појави.
Со нив се означува некој или нешто не со неговото именување, туку со укажување на него.[1] Според значењето, заменките се делат на три основни групи: лични, лично-предметни и показни.
Личните заменки го добиле своето име не поради тоа што најчесто означуваат лице, туку поради нивната граматика категорија лице. Со овие заменки се означува односот на учесниците во разговорот.[2] Личните заменки се сретнуваат во трите рода, во двата броја, имаат посебни кратки и долги форми за директен и индиректен предмет и овие заменки ги опфаќаат лично-повратните заменки себе (си)/ се.
Лични заменки | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
број | лице | подмет | директен предмет | индиректен предмет | ||||
без предлози | со предлози | |||||||
долга | кратка | долга | кратка присвојна | |||||
еднина | I | јас | мене | ме | мене | ми | мене | |
II | ти | тебе | те | тебе | ти | тебе | ||
III | м.р. | тој | него | го | нему | му | него | |
ж.р. | таа | неа | ја | нејзе | ѝ | неа | ||
с.р. | тоа | него | го | нему | му | него | ||
множина | I | ние | нас | нè | нам | ни | нас | |
II | вие | вас | ве | вам | ви | вас | ||
III | тие | нив | ги | ним | им | нив |
Лично-предметните заменки се делат на: прашални, односни, одречни, општи и неопределени.[3]
Овие заменки се користат во прашална форма со прашално значење. Некои од прашалните заменки се:
Односните заменки се користат за да се искаже однос во реченицата. Некои односни заменки се:
Неопределените заменки се користат за посочување неопределена ориентација/ состојба/ предмет/суштество во еден контекст. Тие не се однесуваат конкретно на некој поединец или единка и некои неопределени заменки се:
Одречните заменки се користат за негативна конотација и искажување негативност во однос на нешто. Некои одречни заменки се:
Со овие заменки се искажува или посочува општост или генерално како стојат дејствата во еден контекст. Некои општи заменки се:
акузатив | датив | ||
---|---|---|---|
целосна | кратка | целосна | кратка |
себе | се | себе | си |
Показните заменки служат за просторно и временско посочување на лица или предмети во однос на лицето што зборува.[4] Такви заменки се:
„Заменки во македонскиот јазик“ на Ризницата ? |
This article uses material from the Wikipedia Македонски article Заменки во македонскиот јазик, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Содржината е достапна под CC BY-SA 4.0 освен ако не е поинаку наведено. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Македонски (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.