Палатализацијата, (омекнување, палатизација) е јазичен поим со кој се опфаќаат два различни процеси кога еден глас, најчесто согласка, се изговара така што јазикот е во близина на непцето.
Палатализација | |
---|---|
◌ʲ | |
МФА-бр. | 421 |
Шифрирање | |
Единица (дек.) | ʲ |
Уникод (хекс.) | U+02B2 |
Во фонетиката, „палатизирана согласка“ е согласка која се изговата со палатална (непчена) споредна творба. Ова значи дека согласката е проследена од еден призвук кој е сличен на гласот /j/. Ова е видливо, на пример, во полскиот збор „kiedy“, каде буквата „к“ е проследена од гласот „ј“. Во македонскиот оваа палатизација може да се сретне кај странски зборови, како на пример во името „Кјото“.
Другиот начин на палатизација е од интерес за историската лингвистика и често се нарекува гласовна промена. При овој вид на палатизација, местото на создавање на согласките се поместува или придвижува кон непцето, т.е. палатално. Оваа промена е како резултат на присуството на гласот /j/ или самогласка по согласката. Такви се буквите „ќ“ или „ѓ“ во македонскиот.
Палатизацијата од двата вида е распространета низ јазиците во светот, но изразувањето и терминологијата на истата е различа. Така на пример, во словенските јазици, гласовите од палатизацијата од првиот вид се нарекуваат „меки согласки“, а гласовите од палатизацијата од вториот вид се нарекуваат „тврди согласки“.
Поретко се сретнува и поимот „палатизирана самогласка“, поим кој се користи да се означи самогласка која станала предна и затворена.
Теоретски, палатизацијата означува:
Првото може да е резултат на второто, но често тие се различни. Една самогласка може да „палатизира“ согласка, но резултатот може да не е палатизирана согласка во фонетска смисла. Фонетски палатизирана согласка може да се појави без разлика на близината на предната самогласка.
This article uses material from the Wikipedia Македонски article Палатализација, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Содржината е достапна под CC BY-SA 4.0 освен ако не е поинаку наведено. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Македонски (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.