Үфі: Ресей құрамындағы Башқұртстан елордасы және ең ірі қаласы
Үфі (орыс.
| Республикалық маңызы бар қала | |||||
| Үфі | |||||
| башқ. Өфө | |||||
| |||||
| Әкімшілігі | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Ел | |||||
| Федерация субъектiсі | |||||
| Ішкі бөлінісі | |||||
| Басшысы | Үлфат Мұстафин | ||||
| Тарихы мен географиясы | |||||
| Координаттары | 54°44′00″ с. е. 56°00′00″ б. б. / 54.73333° с. е. 56.00000° б. б. (G) (O) (Я) 56°00′00″ б. б. / 54.73333° с. е. 56.00000° б. б. (G) (O) (Я) | ||||
| Құрылған уақыты | |||||
| Жер аумағы | 707,93 км² | ||||
| Орталығының биiктігі | 150 м | ||||
| Уақыт белдеуі | |||||
| Тұрғындары | |||||
| Тұрғыны | ↗1 128 787 адам (2020) | ||||
| Тығыздығы | 1594,49 адам/км² | ||||
| Агломерация | 1 454 053 | ||||
| Ұлттық құрамы | |||||
| Конфессиялар | |||||
| Сандық идентификаторлары | |||||
| Телефон коды | +7 347 | ||||
| Пошта индекстері | 450000—450999 | ||||
| Автомобиль коды | 02, 102 | ||||
| Басқалары | |||||
| Марапаттары |
| ||||
Үфі шекарасы | |||||
 Ортаққордағы санаты: Үфі | |||||
Тарихы
1574 жылы Қазанның атаманы Михаил Нагой басқаратын казак орыстардың күшімен салынған. Үфі қамалының салынуы - орыстардың Ноғай ордасымен 1571 жылының келісімді бұзуы еді. Башқұрт тарихшылардың пікірі бойынша Үфінің орнында бұрынғы заманда ежелгі қала болған. 1708 жылынан бастап Үфі Қазан губерниясының құрамына кіреді. 1728 жылы Үфі провинция орталығына айналды. 1744-1781 жылдары Орынбор губерниясының құрамында. 1781 жылдың желтоқсан айында Үфі тағы да провинция орталығы болды. 1796 жылдары Орынбор губерниясының құрамына кіреді. 1802 жылы губернатор тұратын қалаға айналды. 1865 жылынан бастап Үфі губерниясының орталығына айналады. 1918 жылының қыркүйектің 23-ші жұлдызында Үфі қаласында Бүкілресейлік Уақытша Үкімет ұйымдастырылған. 1919 жылы ол Омбы қаласына көшеді. 1919 жылы Башқұрт Аутономиялық Кеңес Социалистік Республикасы құрастырылған. 1922 жылының маусым айында Үфі губерниясы мен Башқұрт АКСР біріктірілген. Үфі қаласы аутономиялық Башқұртстанның астанасы болды.
Жағрафиясы
Үфі қаласы Ақеділ өзенінің жағасында, Үфі мен Дем өзендері құйылатын жеінде, Оңтүстік Орал тауларынан батысқа қарай 100 шақырым қашықтықда орналасқан. Қала қоңыржай климат белдеуінің орманды дала аумағында орналасқан. Жазы жылы, қыс суық және ұзақ. Көлемі - 753,7 шаршы шақырым. Ірі көлік торабы, маңызды ғылыми және өнеркәсіп орталығы. Үфі Екатеринбург уақыты сағат белдеуінде орналасқан. Гринвич сағат белдеуімен салыстырғанда, қысқы кезде +5 сағатты, жазғы кезде +6 сағатты қосу керек.
Халық саны
Үфі қаласының халық саны 1 023 000 (2007 жылғы мәлімет). Ресейдің үлкен қалаларының арасында Үфі 11 орын алады. Халықтың 45,5% еркектер, 54,5% әйелдер. Қалалықтардың 15,6% кәмелетке жетпеген балалар, 65,8% жұмыс істеуге қабілетті ересектер, 18,6% қарт адамдар. Жұрттың жарымы - орыстар (50,5%), қалғандары - татарлар мен башқұрттар. Соңғы жылдарында халық саны көбейеді. Мұның негізгі себебі татарлар мен башқұрттардың ауыл аумағынан астанасына келуі.
Бауырлас қалалары
Сыртқы сілтемелер
| Ортаққорда бұған қатысты медиа файлдар бар: Category:Ufa |
This article uses material from the Wikipedia Қазақша article Үфі, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Мәлімет CC BY-SA 4.0 лицензиясы аясында қолжетімді (басқа шарттар көрсетілмеген жағдайда). Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Қазақша (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.