Марий Эл
47°52′ ш. б. / 56.700° с. е.
Марий Эл Республикасы (орыс. Респу́блика Мари́й Эл, марише Марий Эл Республик, Мары Эл Республик), Мари́й Эл (марише Марий Эл, Мары Эл) — Ресейдің еуропалық бөлігінің шығысында орналасқан республика, Ресей Федерациясының субъекті, Волга маңы федералды округінің құрамына кіреді. Марий Эл Республикасының конституциясына сәйкес, Ресей Федерациясының құрамындағы республика (мемлекет).
Астанасы – Йошкар-Ола қаласы.
| Ресей Федерациясының субъектісі | |||||
| Марий Эл Республикасы | |||||
| |||||
|
| |||||
| Елордасы | Йошкар-Ола | ||||
| 72-ші | |||||
| Барлығы | 23375 км² | ||||
| 65-ші | |||||
| Барлығы | ▼690 349 (2013) 29.53 адам/км² | ||||
| ЖАӨ | 71-ші | ||||
| Барлығы, ағым. баға | 82.4 млрд руб. (2010) 96.1 мың руб. | ||||
| Волга маңы | |||||
| Волга-Вятка | |||||
| марише (Горномарий және Луговомарий тілдері), орысша | |||||
| Республика басшысы | Леонид Маркелов | ||||
| Үкімет басшысы | Леонид Маркелов | ||||
| Мемлекетік мәжіліс төрағасы | Юрий Минаков | ||||
| РФ субъектісінің коды | 12 | ||||
| ISO 3166-2 бойынша коды | RU-ME | ||||
| MSK (UTC+4) | |||||
.svg)
Географиясы
Солтүстігінде және шығысында Киров облысымен, оңтүстік-шығысында — Татарстанмен, оңтүстік-батысында — Чувашиямен, батысында — Төменгі Новгород облысымен шектеседі.
Тарихы
Республика 1920 жылдың 4 қарашасында құрылды.
Халқы
Росстат мәліметтері бойынша республика халқының саны 690 349 адам (2013). Қоныстану тығыздығы — 29,53 адам/км2 (2013). Қала халқы — 64,33 % (2013).
Ұлттық-этностық құрамы
Йошкар-Ола және Волжскінің қала халқында, сондай-ақ Йошкар-Ола маңындағы селоларда және республиканың батысында орыстар басым көпшілікті құрайды. Ауылдық жерлерінде марилер көп қоныстанған, Горномарий ауданында — горномарилер (таулық марилер) мекен етеді. Олар тілі және мәдениеті бойынша луговомарилерден (көгалдық марилерден) ерекшеленеді. Звенигов ауданында бірнеше чуваш ауылдары бар.
| Халық | 1926 жыл, мың адам (*) | 1939 жыл, мың адам (*) | 1959 жыл, мың адам (*) | 1970 жыл, мың адам (*) | 1979 жыл, мың адам (*) | 1989 жыл, мың адам (*) | 2002 жыл, мың адам (*Мұрағатталған 26 қаңтардың 2012 жылы.) | 2010 жыл, мың адам |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Орыстар | 210,0 (43,6 %) | 267,0 (46,1 %) | 309,5 (47,8 %) | 320,8 (46,9 %) | 334,6 (47,5 %) | 356,0 (47,5 %) | 345,5 (47,5 %) | 313,9 (47,4 %) |
| Марилер | 248,0 (51,4 %) | 273,3 (47,2 %) | 279,5 (43,1 %) | 299,2 (43,7 %) | 306,6 (43,5 %) | 324,3 (43,3 %) | 312,2 (42,9 %) | 290,9 (43,9 %) |
| Татарлар | 20,2 (4,2 %) | 27,1 (4,7 %) | 38,8 (6,0 %) | 40,3 (5,9 %) | 40,9 (5,8 %) | 43,9 (5,9 %) | 43,4 (6,0 %) | 38,4 (5,8 %) |
| Чуваштар | 2,2 | 5,5 | 9,1 (1,4 %) | 9,0 (1,3 %) | 8,1 (1,1 %) | 9,0 (1,2 %) | 7,4 (1,0 %) | 6,0 |
| Украиндар | … | 1,8 | 2,7 | 4,6 | 4,5 | 5,3 | 5,1 | 3,6 |
| Ұдмұрттар | 1,2 | 1,4 | 2,5 | 2,6 | 2,5 | 2,5 | 2,2 | |
| Беларустар | … | … | … | 1,2 | 1,2 | 1,4 | 1,4 | |
| Мордвалар | … | 1,6 | 1,6 | 1,7 | 1,7 | 1,7 | 1,3 | |
| Әзербайжандар | … | … | … | … | … | … | 1,2 | |
| Армяндар | … | … | … | … | … | … | 1,1 | |
| Немістер | … | … | 1,1 | … | … | … | … |
Саны 1000 адамнан астам халықтар көрсетілген
Дереккөздер
 | Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
This article uses material from the Wikipedia Қазақша article Марий Эл, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Мәлімет CC BY-SA 4.0 лицензиясы аясында қолжетімді (басқа шарттар көрсетілмеген жағдайда). Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Қазақша (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.