Gamli sáttmáli (eða Gissurarsáttmáli vegna aðkomu Gissurar Þorvaldssonar að honum) var samkomulag Íslendinga við Hákon gamla, Noregskonung.
Sáttmálinn var gerður 1262 og fól hann það í sér, að konungur Noregs væri jafnframt konungur Íslands og að Íslendingar væru skattþegnar Noregskonungs. Á móti skuldbatt Noregskonungur sig til þess að halda uppi siglingum til Íslands og skyldu ekki færri en sex skip koma til Íslands frá Noregi árlega með nauðsynjavarning. Þótti þetta vera misjafnlega efnt af hálfu Noregskonungs. Ekki var lokið við að undirrita samninginn fyrr en árið 1264 þegar Magnús lagabætir var orðinn konungur í Noregi, og er því venjan að tala um að Íslendingar hafi gengið Noregskonungi á hönd árið 1262/64.
Konungur taldi Gamla sáttmála fallinn úr gildi eftir Kópavogsfundinn 1662 og þegar frelsisbarátta Íslendinga stóð sem hæst á 19. öld undir forystu Jóns Sigurðssonar forseta, vísaði hann oftar en ekki til ákvæða Gamla sáttmála og hélt því alltaf fram að hann væri í fullu gildi, þó að það væri mjög umdeilt. Þetta var samt hans sterkasta vopn og ásamt öðrum reyndist það bíta.
Texti Gamla sáttmála er svohljóðandi:
Fræðimaðurinn Patricia Pires Boulhosa hefur sett fram þá kenningu að Gamli sáttmáli sé ekki frá 13. öld heldur frá 15. öld.
This article uses material from the Wikipedia Íslenska article Gamli sáttmáli, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Efnið er aðgengilegt undir CC BY-SA 4.0 nema annað komi fram. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Íslenska (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.