Մեթր, երկարութիւն չափելու միաւոր, Միջազգային Համակարգի հիմնական միաւորներուն մաս կը կազմէ, m նշանով (ֆրանսերէն՝ mètre):
Մեթրը սահմանուած է պարապութեան մէջ լոյսի արագութեան թուային արժէքին վրայ, c նշուած (լատիներէն celeritas), երբ արտայայտուած է m s-1 ով: Այսպիսով, լոյսի արագութիւնը հաւասար է c = 299 792 458 m s–1: Հետեւաբար, Մեթրը երկարութեան չափաւոր է, որ կը համապատասխանէ պարապութեան մէջ լոյսի կատարած տարածքին 1/299 792 458-րդ երկվայրկեանուան ընթացքին:
Մեթրը իբրեւ երկարութեան չափաւոր, կը համապատասխանէ պարապութեան մէջ լոյսի կատարած տարածքին 1/299 792 458-րդ երկվայրկեանուան ընթացքին: Իսկ s (երկվայրկեանի միաւորը) ΔνCs վրայ սահմանուած ըլլալով, Մեթրը կախեալ կ'ըլլայ c եւ ΔνCs հիմնական հաստատուններէն:
Այժմ, Մեթրի սահմանումը կապուած է լոյսի արագութեան ճշգրիտ արժէքին հետ, որ հիմնարար հաստատուն է:
Ֆրանսայի մէջ, 26 Մարտ 1791-ին, փիլիսոփայ, լուսաւորիչ եւ թուաբանագէտ Նիքոլա տը Քոնտոգրեթ (Nicolas de Condorcet) եւ Գիտութիւններու Կաճառի (ֆրանսերէն՝ Académie des Sciences) առաջարկութեամբ՝ երկիրի միջօրէականի քառորդ մասը կ'ընտրուի իբրեւ համընդհանուր եւ բնական երեւոյթ, քանի որ այս չափը «որեւէ կամայական կամ որեւէ ժողովուրդի իրավիճակի առանձնայատուկ բան չի պարունակեր»: Մեթրի ծնունդը, որուն երկարութիւնը կը սահմանուէր իբրեւ «հաւասար երկիրին միջօրէականի քառորդ մասին տասը միլիոներորդական մասով», պաշտօնական կը դառնայ 1 Օգոստոս 1793-ի հրամանագիրով, որ կը «սահմանէ Հանրապետութեան համար միատեսակութիւնը կշիռներու եւ չափերու վերաբերեալ»:
This article uses material from the Wikipedia Արեւմտահայերէն article Մեթր, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Բովանդակությունը թողարկված է CC BY-SA 4.0 թույլատրագրով, եթե այլ բան նշված չէ։ Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Արեւմտահայերէն (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.