Շագանակագեղձ (Prostata, gl․ prostatica), տղամարդու սեռական գեղձ, գեղձամկանային կենտ օրգան։ Նման է շագանակի, երկարությունը 3-4 սմ, լայնությունը՝ 3-5 սմ, հաստությունը՝ 1,7-2,5 սմ։ Գտնվում է կոնքի խոռոչում, միզասեռական ստոծանու վրա, միզապարկից ցած և առաջ, շրջագրկում է միզապարկի վզիկը և միզուկի սկզբնական (շագանակային) հատվածը։
Շագանակագեղձը կազմված է երեք բլթից, 30-40 առանձին գեղձիկներից, որոնց միջև գտնվում է օրգանի հենքը կազմող՝ հիմնականում հարթ մկանահյուսվածքը։ Արտաքինից պատված է սպիտակուցային պատյանով։ Գեղձերի ծորանները բացվում են միզուկի շագանակային հատվածի մեջ։ Շագանակագեղձը անոթավորվում է միզապարկային ստորին և ուղիղաղիքային միջին զարկերակների ճյուղերով։
Շագանակագեղձը արտադրում է կաթնագույն թանձր արտազատուկ, որը կազմում է սերմնահեղուկի բաղադրության մեծ մասը և պահպանում սպերմատոզոիդների կենսունակությունը։ Շագանակագեղձի մկանային մասը ծառայում է որպես միզուկի ներքին սեղման, հատկապես կանխում է մեզի հոսքը սերմնացայտման պահին։
Առավել հաճախ հանդիպող հիվանդություններն են՝ պրոստատիտը (շագանակագեղձի բորբոքում) և գեղձուռուցքը (ադենոմա)։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 8, էջ 410)։ |
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Շագանակագեղձ» հոդվածին։ |
This article uses material from the Wikipedia Հայերեն article Շագանակագեղձ, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Բովանդակությունը թողարկված է CC BY-SA 4.0 թույլատրագրով, եթե այլ բան նշված չէ։ Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Հայերեն (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.