Օֆֆ-Բրոդվեյ

1940-ական թվականների վերջին, Բրոդվեյի առևտրայնացման և նրա հետ զանգվածային հանդիսատեսի ճաշակի կողմնորոշման հետ կապված, Նյու Յորքում սկսում են հայտնվել խաղացանկի այլընտրանքային ուղղվածությամբ թատրոններ։ Այդպիսի թատրոնները սկսում են կոչվել «օֆֆ-բրոդվեյական» (կամ «արտաբրոդվեյական»), իսկ միասնական ուղղությունը՝ օֆֆ-Բրոդվեյ։ 1949 թվականին ստեղծվում է Օֆֆ-բրոդվեյական թատրոնների լիգան, միաժամանակ ԱՄՆ-ի դերասանների արհմիությունը այդպիսի թատրոնների համար մշակում է պայմանագրի հատուկ տեսք։

1950-ական թվականներին օֆֆ-Բրոդվեյը վերելք է ապրում․ լրագրողներից մեկի խոսքերով․ «Բրոդվեյը հիմա ավելի շատ նման է խանութի ցուցափեղկի, քան փորձարարական արհեստանոցի։ Ամենահետաքրքիրն այսօր Բրոդվեյից դուրս է և հազվադեպ «երկրորդ էկրանով» տեղափոխվում է Բրոդվեյ»։ Այդ ժամանակ օֆֆ-բրոդվեյական թատրոնում դրվում էին ժամանակակից դրամատուրգների պիեսները, որոնք շոշափում էին սուր սոցիալական կամ փիլիսոփայական խնդիրներ (Տ. Վիլյամս, Է. Օլբի, Պ. Գուդեն, Ժ.Պ. Սարտր և ուրիշներ)։ Այս ուղղվածության առավել հայտնի թատրոններից էին «Շրջան քառակուսում», «Լիվինգ թատրոն» և «Դերասանական ստուդիա» թատրոնները։

1960-ական թվականներին օֆֆ-Բրոդվեյ հայեցակարգի իրականացումը փաստացի դադարել է։ Ֆինանսական խնդիրների պատճառով նվազել է բեմականացումների թիվը, իսկ ներկայացումների գները՝ բարձրացել, ինչը հանգեցրել է առևտրական և ոչ առևտրական թատրոնների միջև սահմանների վերացմանը և օֆֆ-Բրոդվեյի երկրորդ Բրոդվեյի վերածվելուն։ Սակայն դրանով հանդերձ՝ արտաբրոդվեյական թատրոնը պահպանել է իր որոշ առանձնահատկությունները, այդ թվում՝ դահլիճների ոչ մեծ տարողությամբ և «այլընտրանքային» ուղղվածությամբ խաղացանկի շեշտադրմամբ։

• Դրամա Դեսկ