Ջերմունակություն, ֆիզիկական մեծություն, ցույց է տալիս մարմնի ստացած ΔQ անվերջ փոքր ջերմաքանակի հարաբերությունը ջերմաստիճանի ΔT համապատասխան աճին։ Սովորաբար նշանակվում է C տառով.
Միավորների միջազգային համակարգում ջերմունակության չափման միավորը Ջ/Կ է։
Տեսակարար ջերմունակություն է կոչվում նյութի միավոր քանակին վերագրվող ջերմունակությունը։ Նյութի քանակը հնարավոր է չափել կիլոգրամով, մետր- խորանարդով կամ մոլով։ Կախված թե որ քանակական միավորին է վերաբերում ջերմունակությունը, տարբերակում են զանգվածային, ծավալային և մոլային ջերմունակություններ։
Զանգվածային ջերմունակությունը (С) սովորաբար կոչվում է պարզապես տեսակարար ջերմունակություն։ Դա այն ջերմաքանակն է, որ անհրաժեշտ է հաղորդել միավոր զանգվածով նյութին՝ միավոր ջերմաստիճանով տաքացնելու համար։ ՄՄ համակարգում չափվում է Ջոուլ-կիլոգրամ-Կելվինով՝ Ջ•կգ−1•Կ−1։
Ծավալային ջերմունակությունը (С′) այն ջերմաքանակն է, որ անհրաժեշտ է տալ միավոր ծավալով նյութին՝ միավոր ջերմաստիճանով տաքացնելու համար։ ՄՄՀ-ում օգտագործվում է Ջոուլ-մետր-խորանարդ-Կելվին՝ Ջ•մ−3•Կ−1 չափման միավորը։
Մոլային ջերմունակությունը (Сμ) այն ջերմաքանակն է, որ անհրաժեշտ է հաղորդել 1 մոլ նյութին՝ ջերմաստիճանը մեկ միավորով բարձրացնելու համար։ ՄՄ համակարգում չափվում է Ջոուլ-մոլ-Կելվինով՝ Ջ/(մոլ•Կ)։
Ջերմունակության հասկացությունը որոշվում է ինչպես տարբեր ագրեգատային վիճակներում գտնվող նյութերի (պինդ մարմինների, հեղուկների, գազերի), այնպես էլ՝ մասնիկների և քվազիմասնիկների հավաքածուների համար (մետաղների ֆիզիկայում, օրինակ, խոսում են էլեկտրոնային գազի ջերմունակության մասին)։
Օրինակ, գազերի մոլեկուլային-կինետիկ տեսությունում ցույց է տրվում, որ i ազատության աստիճաններով իդեալական գազի մոլային ջերմունակությունը հաստատուն ծավալի դեպքում (մեկ մոլ իդեալական գազի համար) հավասար է
որտեղ R ≈ 8,31 Ջ/(մոլ•Կ)-ն համապիտանի գազային հաստատունն է։
Հաստատուն ճնշման դեպքում
Մի ագրեգատային վիճակից մյուսին անցնելը յուրաքանչյուր նյութի համար ուղեկցվում է ջերմունակության թռիչքային փոփոխությամբ, որը տեղի է ունենում փոխակերպման կոնկրետ ջերմաստիճանային կետում՝ հալման ջերմաստիճանում (անցում պինդ վիճակից հեղուկի), եռման ջերմաստիճանում (անցում հեղուկ վիճակից գազայինի) և համապատասխան հակադարձ փոխակերպումների՝ սառեցման և կոնդենսացիայի դեպքում։
Տեղեկատուներում սովորաբար նյութերի տեսակարար ջերմունակությունները տրվում են հաստատուն ճնշման դեպքում։ Հեղուկ ջրի տեսակարար ջերմունակությունը նորմալ պայմաններում 4200 Ջ/(կգ•Կ) է, սառույցինը՝ 2100 Ջ/(կգ•Կ)։
Պինդ մարմնի ջերմունակության մի քանի տեսություններ գոյություն ունեն.
Չփոխազդող մասնիկների համակարգի (օրինակ՝ իդեալական գազի) ջերմունակությունը որոշվում է մասնիկների ազատության աստիճաններով։
This article uses material from the Wikipedia Հայերեն article Ջերմունակություն, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Բովանդակությունը թողարկված է CC BY-SA 4.0 թույլատրագրով, եթե այլ բան նշված չէ։ Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Հայերեն (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.