Գաբրիել Գերասիմի Կաֆյան (1860, Շուշի, Ռուսական կայսրություն - 1930, Թիֆլիս, ԽՍՀՄ), Հայ ազգային-ազատագրական շարժման գործիչ։
Գաբրիել Կաֆյան | |
---|---|
Ծնվել է | 1860 |
Ծննդավայր | Շուշի, Ռուսական կայսրություն |
Մահացել է | 1930 |
Մահվան վայր | Թիֆլիս, ԽՍՀՄ |
Քաղաքացիություն | Ռուսական կայսրություն և ԽՍՀՄ |
Ազգություն | հայ |
Կրթություն | Ցյուրիխի համալսարան |
Մասնագիտություն | քաղաքական գործիչ |
Կուսակցություն | Սոցիալ դեմոկրատ Հնչակյան կուսակցություն |
Անդամություն | Second International? |
Գաբրիել Կաֆյանը սովորել է Ցյուրիխի համալսարանում։ 1887 թվականին Ա․ և Մ. Նազարբեկների հետ մասնակցել է «Հնչակ» թերթի և կուսակցության հիմնադրմանը։ 1889 թվականին ծանոթացել է Գ. Պլեխանովի և նրա խմբի գործիչների հետ, Փարիզում մտել երկրորդ Ինտերնացիոնալի մեջ։ 1890 թվականների սկզբներին գործել է Կոստանդնուպոլսում, մասնակցել Գում-Դափուի հակասուլթանական ցույցին։ Նրա մասնակցությամբ հայ ազատագրական շարժման խմբակներ և կազմակերպություններ են ստեղծվել Արաբկիրում, Սեբաստիայում, Մարզվանում, Ամասիայում, Ակնում։
Կաֆյանը մեծ ջանքեր է գործադրել Դերսիմի քրդերին ներգրավելու հակասուլթանական շարժման մեջ, սակայն 1893 թվականին ձերբակալվել ու նետվել է բանտ։ Սամսունի բանտից տեղափոխելու ժամանակ նրան հաջողվել է փախչել և նորից հեղափոխական գործունեություն ծավալել Արևմտյան Հայաստանում։ Այնուհետև Գաբրիել Կաֆյանը մեկնել է Հունաստան, որոշ ժամանակ աշխատել Աթենքում, ապա տեղափոխվել Եվդոկիա, աշխատել որպես հայկական դպրոցների տեսուչ։ Եվդոկիայում նորից ձերբակալվել և տեղափոխվել է Կ. Պոլիս։ Թուրքական դատաքննիչները, երկար տանջանքների ենթարկելուց հետո, որպես ռուսահպատակի, նրան հանձնել են Կ. Պոլսի ռուսական հյուպատոսին։ Գաբրել Կաֆյանը փոխադրվել է Պետերբուրգ։ Ցարական դատարանը նրան դատապարտեց ազատ աքսորի՝ Վոլոգդայի նահանգը։ Մասնակցել է 1917 թվականի Փետրվարյան բուրժուա-դեմոկրատական հեղափոխությանը։
Վիքիդարանն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Գաբրիել Կաֆյան» հոդվածին։ |
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 5, էջ 354)։ |
This article uses material from the Wikipedia Հայերեն article Գաբրիել Կաֆյան, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Բովանդակությունը թողարկված է CC BY-SA 4.0 թույլատրագրով, եթե այլ բան նշված չէ։ Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Հայերեն (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.