Heitor Villa-Lobos: Compositor brasileiro

Heitor Villa-Lobos, nado o 5 de marzo de 1887 en Río de Xaneiro e finado na mesma cidade o 17 de novembro de 1959, foi un compositor brasileiro.

Heitor Villa-Lobos

(1922)
Biografía
Nacemento	5 de marzo de 1887 Río de Xaneiro, Brasil
Morte	17 de novembro de 1959 (72 anos) Río de Xaneiro, Brasil
Datos persoais
País de nacionalidade	Brasil
Actividade
Campo de traballo	Música, música clásica e guitarra
Ocupación	compositor , profesor de ensino secundario , guitarrista clásico , pianista , musicólogo , coreógrafo , director de orquestra , guitarrista
Período de actividade	1915 - 1958
Membro de	Academia Nacional de Bellas Artes de Argentina Academia Brasileira de Música (pt)
Xénero artístico	Ópera e Sinfonía
Lingua	Lingua portuguesa
Instrumento	Guitarra
Obra
Obras destacables String Quartet No. 14 (en) String Quartet No. 3 (en) Bachianas Brasileiras (1920) Choros N.º 1 (pt)
Familia
Cónxuxe	Arminda Villa-Lobos
Pai	Raul Villa-Lobos (pt)
Premios (1 de febreiro de 1954)  doutor honoris causa pola Universidade de Miami  comandante da Lexión de Honra

Primeiros anos

Heitor Villa-Lobos naceu o 5 de marzo de 1887 na cidade de Río de Xaneiro no seo dunha familia de clase media. O seu pai, Raúl Villa-Lobos era de ascendencia española e a súa nai, Noemia Umbelina, de ascendencia indíxena. Seu pai era historiador e ensinou ó seu fillo a tocar a frauta e o clarinete. Na casa era habitual a música clásica, e o propio Heitor, sendo neno reuníase cos músicos da rúa para improvisar sobre instrumentos locais partindo de melodías de moda. Deste xeito, o mozo Villa-Lobos de seguida converteuse nun gran guitarrista. Instrumento no que tocaba ós clásicos, adaptándo as súas composicións. De seguida pasou ó violocello, que tocaba na orquestra do Teatro Recreio cun repertorio variado de zarzuelas, óperas e operetas. No 1905, antes de cumprir os vinte anos, decidiu abandonar a formación académica e comezou a traballar en bandas de música que percorrían o Brasil, entrando en contacto cos ritmos e melodías dos indios, os ritmos nos negros de Baía e as cancións populares urbanas e rurais. Posteriormente asentouse en Río de Xaneiro, onde proseguiu a súa formación co estudo dos grandes clásicos. Así recibiu formación de Vincent d'Indy e estudou con frecuencia a compositores clásicos coma Wagner, Puccini, Dukas, Debussy e especialmente Bach.

Traxectoria europea

Na década de 1920, marca o inicio dunha etapa de exaltación nacionalista, onde moitos artistas brasileiros tentan facer internacional a súa obra. Deste xeito do 1923 ó 1930, Villa-Lobos trasládase a París, apoiado por diferentes grupos de vangarda. Aquí entrou en contacto con músicos coma o pianista Artur Rubinstein ou o compositor de vangarda Edgar Varèse. Nesta época, o compositor atopábase na súa etapa máis orixinal. Así, nos concertos na capital francesa, combinaba os instrumentos tradcionais coas percusións brasileiras surxidas do mundo negro e indio. Desta época xorde Chôros, considerada por algúns coma a maior achega do Brasil á música mundial.

Madurez e últimos anos

Na súa volta ó Brasil no 1930, foi encargado de organizar o sistema educativo musical do país e posteriormente levou a cabo a fundación do conservatorio nacional. Non obstante, seguiu compondo a un ritmo incesante. Desta época son as populares Bachianas Brasileiras e O Descubrimento do Brasil. Pouco a pouco acada unha fama mundial e dirixe as súas obras perante orquestras e filharmónicas de todo o mundo. Da a coñecer os seus últimos cuartetos, a ópera Yerma, a obra Os bosques do Amazonas e os poemas sinfónicos Erosión e Xénese. Cando morre, no 1959, estaba a compoñer a súa sinfonía número 13.

A obra de Villa-Lobos e moi prolífica, acadando as 1 000 composicións, das que son especialmente coñecidas as súas Bachianas Brasileiras No. 5 ou as súas composicións para guitarra. A obra de Villa-Lobos caracterízase pola combinación de elementos melódicos e rítmicos da música indíxena coa tradición musical clásica.

 

Dende 2006 a data do seu nacemento é celebrada no Brasil como o "Dia Nacional da Música Clássica".

O billete de 500 cruzados brasileiros tiña no seu reverso ao compositor como protagonista.

Bibliografía

• Villa-Lobos, Sinfonía Nº10. Amerindia. Orquesta Sinfónica de Tenerife. Director de Orquesta: Víctor Pablo Pérez. CD e Libreto editado por Harmonía Mundi Ibérica s.a. (en castelán)
• Tedders, Liam. La Aportación de los estudios de Villa Lobos (en castelán). 

Ligazóns externas

• Museu virtual do músico, compositor e multi-instrumentista Heitor Villa-Lobos (en portugués)