Hartwert

It doarp hat likernôch 110 ynwenners (2021). Oant 2011 lei Hartwert yn de eardere gemeente Wûnseradiel. Under it doarp falt de buorskip Blomkamp.

Hartwert
Himrik fan Hartwert yn de eardere gemeente Wûnseradiel
Flagge	Wapen
Polityk
Lân	Nederlân
Provinsje	Fryslân
Gemeente	Súdwest-Fryslân
Sifers
Ynwennertal	110 (2021)
Oar
Tiidsône	UTC +1
Simmertiid	UTC +2
Koördinaten	53° 4' NB, 5° 34' EL
Webside	www.hartwerd.com

Der moat al yn it begjin fan de jiertelling bewenning west hawwe yn de omkriten neffens fynsten út de njoggentjinde iuw.

It doarp lei tusken twa kleasters yn: Oegekleaster oan de Boalserter kant en it folle gruttere Blomkamp (1191) net sa fier fan de Middelseedyk. Oant 1332 waarden hjir de lândagen fan Westergoa hâlden. Yn Blomkamp waard yn 1535 in opstân fan 300 werdopers bloedich delslein yn it Belis fan Aldekleaster. Beide kleasters waarden yn 1572 troch de geuzen yn 'e brân stutsen. Yn it wapen fan Hartwert is oer de skiednis in soad werom te sjen: It sulveren krús ferwiist nei it kleaster Blomkamp. It reade hert om't dêr yn de Midsiuwen it hert fan Westergoa sloech: Hjir kamen de ôffurdigen gear út it goa. De leeljes komme út it wapen fan de sistersjenzer kleasteroarder dy't lang mei it doarp ferbûn wie.

Blomkamp waard ek Aldekleaster (Oldeclooster) neamd. Dat kleaster waard yn 1535 beset troch in groep anabaptisten dy't it weromkommen fan Kristus ferwachten. It leger ûnder lieding fan steedhâlder Georg Schenk fan Toutenburch oermastere it kleaster, wêrby't ûngefear 100 deaden foelen oan beide kanten. Letter waarden yn maart 1535 100 anabaptisten ophongen, ûnthalze of fersûpt yn opdracht fan de steedhâlder fan Fryslân. Dat wurdt troch guon de 'grutste moard op protestanten fan Fryslân' neamd.

Op it plak dêr't oant 1771 in tsjerke stien hat, stiet no in betimmere klokkestoel út it twadde fearn fan de 19e iuw.

In pear hûndert meter súdwest fan it doarp stiet de Oegekleastermûne, in spinnekopmûne dy't foar 1930 boud waard. By buorskip Blomkamp stiet de Amerikaanske wynmotor wynmotor Hartwert.

Oan de Kleasterwei stiet doarpshûs It Terphûs.

Ferieningen

• Spui yn 'e want - keatsklup
• toanielferiening
• damklup - Yn 2006 waard damclub Hartwert mei Teake Kooistra foar de 25e kear kampioen Frysk Spul. Frysk damjen is krekt wat oars as gewoan damjen. By it Frysk Spul wurdt der skean en rjochtút, mar ek oerdwers slein.
• "Nocht en Wille" - biljertklup
• frouferiening Actief Creatief Bezig
• "De Galm" - klokkeliedersgilde
• Stifting Monumint Aldekleaster

Befolking

• 1954 - 204
• 1959 - 211
• 1964 - 205
• 1969 - 183
• 1974 - 174
• 2004 - 150
• 2021 - 110

Kleasterwei, Middelseedyk, Oldeclooster, Ridderdyk.

• Fryske doarpen.

• Webside fan it doarp

Ofbylden dy't by dit ûnderwerp hearre, binne te finen yn de kategory Hartwert fan Wiki Commons.

	Súdwest-Fryslân
Stêden: Boalsert • Drylts • Hylpen • Snits • Starum • Warkum
Doarpen en útbuorrens: Abbegea • Aldegea • Allingawier • Arum • Blauhús • Boazum • Breesândyk • Britswert • Burchwert • Dearsum • Dedzjum • Easterein • Easterwierrum • Easthim • Eksmoarre • Ferwâlde • Folsgeare • Gaast • De Gaastmar • Gau • Goaiïngea • Greonterp • Hartwert • Heech • It Heidenskip • Hichtum • Hidaard • Hieslum • Himmelum • Hinnaard • De Hommerts • Idzegea • Iens • Yndyk • Ypekolsgea • Ysbrechtum • Itens • Jutryp • Kimswert • Koarnwert • Koarnwertersân • Koudum • Kûbaard • Kûfurderrige • Laaksum • Lytsewierrum • Loaiïngea • Lollum • Longerhou • Makkum • Molkwar • Nijhuzum • Nijlân • Offenwier • Parregea • Penjum • Piaam • Poppenwier • Raerd • Reahûs • Rien • Sânfurd • Sibrandabuorren • Skarl • Skearnegoutum • Skettens • Skraard • Skuzum • Smelbrêge • Surch • Tersoal • Toppenhuzen • Tsjalhuzum • Tsjerkwert • Turns • Twellingea • Waaksens • Wâldsein • Warns • Westhim • Wytmarsum • Wiuwert • Wolsum • Wommels • Wûns
Buorskippen: Aaksens • Abbegeasterketting • Andelahuzen • Annebuorren • Arkum • Atsebuorren • Baarderbuorren • De Band • Barsum • Beabuorren • Bessens • Bernsterbuorren • De Bieren • Bittens • De Blokken • Blomkamp • Boatlân • Bonjeterp • Boppebuorren • De Burd • Dyksterbuorren • Doanjebuorren • Doanjewier • Draeisterhuzen • Eangterp • Easthim (Wytmarsum) • Eksmoardersyl • Feytebuorren • Fiifhûs • Fiskersbuorren • Fjouwerhuzen • Flânsum • It Fliet • Galamadammen • Goaiïngamieden • Goaium • Grauwe Kat • De Grits • Grutte Wiske • Greate Wierrum • Haaium • Harkesyl • De Hel • Hiemert • Hidaardersyl • Hiddum • Hoekens • Hoarnsterbuorren • Hou • Idserdabuorren • Iemswâlde • Yndyk (Boazum) • Ingwert • Ingwier • Jeth • Jonkershuzen • Jousterp • Jouswert • Kâldehuzum • De Kampen • De Kat • Klaeiterp • De Kliuw • Knossens • Koaihuzen • Kromwâl (Boalsert) • Kromwâl (Britswert) • Lippenwâlde • De Lytse Gaastmar • Lytse Wiske • Lytshuzen • Makkum (Boazum) • Meilahuzen • Montsamabuorren • Mountsjewier • De Nes • Nijbuorren • Nijekleaster • Nijesyl • Osingahuzen • Pikesyl • De Pôle • Rea Skuorre • Remswert • Rytseterp • Saard • Sânfurder Ryp • Syswert • Sjongedyk • Skearnebuorren • Skrok • Sotterum (Koarnwert) • Sotterum (Skettens) • Spears • Spyk • It Strân Swaanwert • Swarte Beien • Trijehuzen (Hidaard) • Trijehuzen (Snits) • Trijehuzen (Wommels) • Tsjerkebuorren • De Wearen • Westerbuorren • Westerlittens • De Wieren • Wolsumerketting • Wonnebuorren
wizigje