Ֆիլմ, 1969 Գարուն

Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Գարուն (այլ կիրառումներ)

Գարուն էստ․՝ Kevade
Երկիր	ԽՍՀՄ
Ժանր	դրամա
Հիմք	Գարուն
Թվական	1969
Լեզու	էստոներեն և ռուսերեն
Ռեժիսոր	Արվո Կրուուսեմենտ
Սցենարի հեղինակ	Օսկար Լուտս, Կալյո Կիյսկ և Վոլդեմար Պանսո
Դերակատարներ	Աարե Լաանեմեմետս, Կալյո Կիյսկ, Լեոնհարդ Մերզին, Riina Hein?, Մարգուս Լեպա, Առնո Լիիվեր, Այն Լուտսեպ և Էնդել Անի
Երաժշտություն	Վելո Տորմիս
Պատմվածքի վայր	Էստոնիա
Կինոընկերություն	Տալլինֆիլմ
Տևողություն	84 րոպե

Postimees օրաթերթի՝ 2012 թ. անցկացված հարցման ժամանակ «Գարուն» ֆիլմը ճանաչվել է հարյուրամյակի (1912-2012) լավագույն էստոնական ֆիլմ։

Գործողությունները կատարվում են Էստոնիայի հարավ-արևմուտքում գտնվող Պաունվեր ծխական կենտրոնում։ Ուսումնական տարին արդեն սկսել է, երբ Պաունվերի ծխական ուսումնարան է գալիս նոր աշակերտ՝ Առնո Տալին, որ դասերը բաց էր թողել հիվանդության պատճառով։ Ուսուցիչ Լաուրը նրան նստեցնում է Յոոսեպ Տոոտսի կողքին, որ անկարգ է, սիրում է հնդկացիների մասին գրքեր ու տարբեր հնարքներ։ Առաջին օրը Առնոն տուն է վերադառնում Տաելեի հետ, ում ագարակն Առնոենց ագարակի կողքին էր։

Տոոտսը հաճախ էր ծաղրուծանակի ենթարկում հատկապես Գեորգ-Ադնիել Կիյրին։ Օրինակ՝ Յոոսեպը Կիյրի նորածին եղբորն անվանում է Կոլոմբուս-Խրիզոստոմուս, երեխայի կնունքի արարողության ժամանակ միացնում է գրամոֆոնն ու անհետանում՝ Կիյրին թողնելով պատասխան տալու անկարգության համար։ Ուսումնարանի պահակը փորձում է ծեծի ու մահակի միջոցով պատժել Տոոտսին, սակայն միայն ուսուցիչ Լաուրին է հաջողվում Տոոտսին համոզել, որ անկարգություններից զերծ մնա։

Ֆիլմում պատկերված է նաև էստոնացի ու գերմանացի երեխաների կռիվներ. գերմանացիները սովորում են ծխական ուսումնարանի հարևանությամբ գտնվող գիմնազիայում։ Մի այդպիսի կռվի ժամանակ Տոոտսի շնորհիվ էստոնացիներին հաջողվում է հաղթել, սակայն Տինիսոնը ծեծ է ուտում։ Վերջինս վրեժ լուծելու համար խորտակում է գերմանացիների լաստանավը, որի միջոցով նրանք անցնում էին գետը։ Լաստանավը խորտակելու համար մեղադրում են եկեղեցու ժամկոչ Կրիստիան Լիբլեին և ուզում են հեռացնել աշխատանքից։ Առնոն կռահում է, որ լաստանավը Տինիսոնն է խորտակել և վերջինիս ստիպում է խոստովանել։ Առնոն գնում է, որ պատմի ճշմարտությունը, սակայն ուսումնարանի միջանցքում հանդիպում է ուսուցիչ Լաուրին, ով, իմանալով պատահածը, ամեն ինչ կարգավորում է այնպես, որ Լիբլեին արդարացնում են, Տինիսոնին չեն հեռացնում դպրոցից, և ոչ ոք չի իմանում, որ Առնոն պատրաստվում էր մատնել Տինիսոնին։

• Ֆիլմը նկարահանվել է Պալամուսե գյուղում ու նրա շրջակայքում։ Օսկար Լուտսի ծննդավայր Յարվեպերե գյուղն ընդգրկված էր Պալամուսեի ծխի մեջ։ Օսկար Լուտսը կնքվել է Պալամուսեի եկեղեցում, իսկ 1895-1899 թթ. Լուտսը սովորել է Պալամուսեի ծխական ուսումնարանում, որտեղ էլ տեղի են ունենում նրա «Գարուն» նովելի գործողությունները։ Նույն ուսումնարանի շենքում է նկարահանվել «Գարուն» ֆիլմը։
• Ֆիլմը նկարահանվել է 1969 թ., իսկ պրեմիերան Էստոնիայում կայացել է 1970 թ. հունվարի 5-ին։ Պալամուսեում ֆիլմը ցուցադրվել է երկու օր առաջ՝ հունվարի 3-ին։
• 1970 թ. «Գարուն» ֆիլմը Էստոնիայի կինոթատրոններում դիտել են 558 հազար հանդիսատես (երկրի բնակչությունն այն ժամանակ կազմում էր 1 350 000 մարդ), իսկ ԽՍՀՄ-ում 1971 թ. ֆիլմը դիտել է ավելի քան 8 100 000 մարդ։

• Առնո Լիյվեր - Առնո Տալի
• Աարե Լաանեմեստ - Յոոսեպ Տոոտս
• Ռիյնա Հեյն - Տաելե
• Կալյե Կիյսկ - Կրիստիան Լիբլե
• Այն Լուտսեպ - Տինիսոն
• Մարգուս Լեպա - Գեորգ Ադնիել Կիյր
• Ենդել Անի - եկեղեցու պահակ
• Լեոնհարդ Մենզին - ուսուցիչ Լաուր
• Ռեյն Աեդմա] - Յաան Իմելիկ
• Կալե Էոմոյս - Կուսլապ
• Տինու Ալվեուս - Լեստա
• Իտա Էվեր - Առնոյի մայրը
• Էրվի Աբել - Կիյրի հայրը

• Սցենարի հեղինակներ - Կալյե Կիյսկ, Վոլդեմար Պանսո
• Բեմադրող ռեժիսոր - Արվո Կրուուսեմենտ
• Բեմադրող օպերատոր - Հարրի Ռեհե
• Կոմպոզիտոր - Վելո Տորմիս
• Ռեժիսոր - Հեյկի Ռուուտս
• Օպերատոր - Ալֆրեդ Էլյաս
• Հնչյունային օպերատոր - Հարիի Լաանեմեստ
• Մոնտաժող - Լյուդմիլա Ռոզենտալ
• տնօրեն - Կուլո Մուստ