Tago De La Laboro
La Tago de la Laboro aŭ Tago de la Laboristoj estas festata en multaj landoj je la 1-a de majo.
Ĝi estas tradicia bataltago de la laborista movado.
Historio
La elekto de la dato reiras al ĝenerala striko, kiun la nord-amerika laborista movado proklamis por la 1-a de majo 1886, por ĝeneraligi la ok-horan labortagon. La sekvaj konfliktoj kun la polico iĝis perfortaj; la 3-an de majo la polico mortpafis kvar laboristojn. Je la 4-a de majo okazis protesta manifestacio, kaj iu ĵetis bombon, kiu mortigis plurajn policanojn – la tielnomita Haymarket Riot (esperante Ribelo de Fojnbazaro). Ĉar la atencinton oni ne trovis, oni arestis ok organizantojn de la manifestacio kaj ekzekutis kvar; unu laŭdire mortigis sin mem. La ceteraj tri estis liberigitaj post ses jaroj.
En 1889 la fonda kongreso de la Dua Internacio en Parizo proklamis la 1-an de majo kiel memortagon pri la viktimoj de la ribelo kaj "bataltagon de la laborista movado".
La amasbuĉado en Fourmies [furmi] estas evento kiu okazis la unuan de majo 1891 en Francio. Tiun tagon, armeo finigis per sangoverŝo pacecan manifestacion de manlaboristoj motantaj «Al ni estu la ok-hora templaboro!» («c'est les huit heures qu'il nous faut!»). La bilanco estis naŭ mortintoj kaj 35 vunditoj.
En Sovetio kaj ŝtatoj influataj de ĝi oni festis la tagon kiel "Internacian Batal- kaj Festotagon de la Laboruloj" por "Paco kaj Sociismo".
La katolika eklezio deklaris la tagon "festo de laboristo S-ta Jozefo", por konkurenci al la laboristaj festoj.
Aliaj datoj
Kvankam la plimulto de landoj festas la Tagon de la Laboro en la unua de majo, en iuj landoj oni ne festas tiam.
- Aŭstralio: dua lundo de marto
- Bahamoj: unua vendredo de junio
- Kanado: unua lundo de septembro
- Japanujo: la 23a de novembro
- Nov-Zelando: kvara lundo de oktobro
- Trinidado kaj Tobago: la 19a de junio
- Usono: unua lundo de septembro
Vidu ankaŭ
Eksteraj ligiloj
This article uses material from the Wikipedia Esperanto article Tago de la Laboro, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). La enhavo estas disponebla laŭ CC BY-SA 4.0, se ne estas alia indiko. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Esperanto (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.