Henri Matisse

Henri Émile Benoît Matisse (Le Cateau-Cambrésis, 31 dicembri 1869 - Nizza, 3 nuvembri 1954) hè statu un pittori, incisori, illustradori è scultori francesu.

Henri Matisse
Ritrattu di Matisse (1933)
Henri Matisse
Firma di Matisse

Matisse hè unu di i più noti artisti di u vintesimu seculu, espunenti di maiò spiccu di u currenti artisticu di i Fauves.

Biugrafia

Ghjuvantù è educazioni

Natu u 31 dicembri 1869 in Le Cateau-Cambrésis (Nordu-Passu-di-Calais), in Francia, crisciti à Bohain-en-Vermandois, in a Francia Nordu-uriintali, induva i so parenti gistiani un cummerciu di sumenti. Era u primughjinitu di a famiglia. In u 1887 si trasferì à Parighji par studià u drittu, travagliendu com'è impiigatu statali, dopu avè ottinutu a qualifica. Cuminciò à pinghja in u 1889, duranti a cunvaliscenza siguenti à un attaccu di appindiciti. Scuprì cusì "una spezia di Paradisu", com'eddu dissi in seguitu. Dicisi di divintà un artistu, incù grandi disappruvazioni di u babbu. In u 1891 turrò à Parighji, par studià arti à l'Académie Julian, divintendu studianti di William-Adolphe Bouguereau è Gustave Moreau. Inizialmenti pinsi naturi morti è paisaghji, sicondu a tradizioni fiamminga, uttinendu un discretu successu. In u 1896 esposi 5 pitturamenti à u salonu di a Société Nationale des Beaux-Arts è u statu francesu ni acquistò dui. In u 1897 è 1898 visitò u pittori John Peter Russell nantu à a Belle Île, à u largu di i costi di a Britagna.

Russell l'intrudussi à l'Impressiunisimu è à i travagli di Van Gogh (bon amicu di Russell, ma assulutamenti scunnisciutu à l'ebbica). U stili di Matisse cambiò cumplittamenti, è successivamenti u pittori avaristi dittu: "Russell fù u me maestru, è Russell m'insignò a tiuria di u culori". Influinzatu da i travagli di i postimprissiunisti Paul Cézanne, Gauguin, Van Gogh è Paul Signac, ma ancu da l'arti giappunesi, feci di u culori l'elementu cruciali di i so dipinti. Molti di i so quatri rializati trà u 1899 è u 1905 facini usu di u Pointillisme, praticatu da Signac. In u 1898 andò à Londra à studià i dipinti di William Turner. In u 1894 ebbi una figliola, Marguerite, da a mudedda Caroline Joblau. In u 1898 spusò Amélie Noelie Parayre; ebbini altri dui figlioli, Jean (natu in u 1899) è Pierre (natu in u 1900), chì criscitini insemu à Marguerite. Marguerite feci spessu da mudedda à Matisse. Matisse murì par via di un attaccu cardiacu in u 1954, à l'ità di 84 anni. Hè sipoltu in u cimiteriu di u Munasteru di Cimiez à Nizza.

Fauvisimu

Henri Matisse 
Tomba di Matisse a Nizza

A so prima mostra avviniti in u 1904, senza grandi successu. In u 1905 si trasferì in u sudu di a Francia, par travaglià incù André Derain; una spirienza duranti a quali s'accintuò a so tindenza à enfatizà furtamenti u culori. I dipinti di stu periodu sò carattarizati da formi appiattiti è linii cuntrullati, incù l'esprissioni chì dumineghja annantu à i dittagli. À u Salon d'Automne di u 1905, parechji artisti prisintetini quatri incù culori viulenti, spessu dissunanti, par sprimà emuzioni, senza riguardu par u culori naturali di u sughjettu. Matisse mustrò Finestra aparta è Donna cù u cappeddu.

L'artisti funi prestu dinuminati Fauves (fieri, bestii salvatichi). Matisse fù ricunnisciutu com'è unu di i so espunenti maghjori; altri membri erani Derain, Georges Braque, Raoul Dufy è Maurice de Vlaminck. U pittori simbulistu Gustave Moreau fù u maestru ispiradori di u muvimentu: prufissori à l'École des Beaux-Arts di Parighji, spinsi i so studianti à pinsà à u di fora di u solcu di a tradizioni, par segua i so visioni probbii. I travagli di Matisse, eppuri, scuntroni à quiddi tempi duri critichi. Eppuri u diclinu di u muvimentu Fauves dopu à 1906 ùn rallinteti micca l'ascesa di Matisse; a maiò parti di i so opari più cilebri funi infatti pinti trà u 1906 è u 1917, quandu era parti attiva di u grandi insemu d'artisti chì travagliavani à Montparnasse; bench' eddu ùn ci intrissi micca à pienu, incù i so simbianzi cunsirvatrici è i so custumi burghesi ristrittivi. Matisse ebbi un longu rapportu cù u cullizziunistu d'arti russiu Sergei Shchukin. Probbiu par Shchukin rializò A danza, unu di i so capulavori. Dipinsi ancu una siconda virsioni di u quatru, 'ssa volta in a cullizzioni di u MoMA di New York.

Gertrude Stein, l'Accademia Matisse, è i sureddi Cone

Intornu à u 1904 Matisse scuntrò Pablo Picasso, di 12 anni più ghjovanu. I dui divintarani grandi amichi, è ancu artisticamenti rivali. Matisse è Picasso funi riuniti par a prima volta à u salonu parighjinu di Gertrude Stein è di a cumpagna Alice B. Toklas. Duranti a prima dicada di u vintesimu seculu, l'americana Gertrude Stein, incù i frateddi Leo Stein è Michael Stein, è a moglia di Michael, Sarah, fù un' impurtanti cullizziunista è sustinitrici di u travagliu di Matisse. Inoltri i sureddi Cone, amichi di Gertrude Stein, divintarani i principali sustinitrici di Matisse è Picasso, cullizziunendu cintunari di i so dipinti; sò avali esposti à l'internu di a Cone cuddection à u Museum of Art (Baltimora). Trà u 1911 è u 1917 uparò à Parighji l'Accademia Matisse, vulsuta da l'amichi di Matisse, una scola privata senza fini di lucru, in a quali Matisse educava i ghjovani artisti.

Dopu Parighji

In u 1917 Matisse si trasferì à Cimiez, in a Costa Azurra, un subborgu di Nizza. I travagli di a dicada siguenti stu trasfirimentu mostrani un rilassamentu è un ammurbidimentu di u so approcciu. Stu ritornu à l'ordini hè tipicu di bona parti di l'arti siguenti a Prima guerra mundiali, ed hè paragunevuli à u niuclassicisimu di Picasso o Stravinsky, è à u ritornu à u tradiziunalisimu di Derain. I so udalischi uriintalizanti sò carattaristichi di stu periodu; par quantu pupulari, parechji critichi cuntimpuranii trovani sti travagli supirficiali è dicurativi.

Dopu à u 1930 un novu vigori è una curaghjosa simplificazioni apparisci in u so travagliu. U cullizziunistu americanu Albert C. Barnes u cunvinsi di pruducia un ampiu murali par a Barnes Foundation di Filadelfia, A danza II, cumplittatu in u 1932. Matisse è so moglia si sipararani in u 1939. In u 1941 li fù diagnusticatu un cancaru à u stintinu è, sopravvissutu à un diddicatu intarventu chirurgicu, iniziò à andà in sedia à ruteddi. Incù l'aiutu di l'assistenti rializò grandi collages, chjamati "gouaches découpés". In u 1947 pubblicò Jazz, un libru in edizioni limitata, cuntinenti stampi à culori di collage, accumpagnati da i so pinsamenti. In l'anni quaranta travagliò ancu com'è artistu graficu è prudussi illustrazioni in biancu è neru par parechji libra, trà u quali l'Ulissi di James Joyce. In u 1951 finì un prugettu quadriinnali, cunsistenti in a prughjittazioni di i dicori interni, di i vitrati è di i dicurazioni murali in ceramica par a Chapelle du Rosaire à Vence, in Francia. Matisse murì par via d'un attaccu cardiacu in u 1954, à l'ità di 84 anni. Hè sipoltu in u cimiteriu di u Munasteru di Cimiez à Nizza.

Comu travagliava?

Matisse usava à parta da a raffigurazioni di a rialità, trasfurmendu la dopu in formi simplificati è appiattiti à traversu l'accustamentu di culori primarii è sicundarii puri, accesi, luminosi, privi oramai di rifirimentu à a discrizzioni naturali. A so attività pitturica si svolsi par dicennii, in u so chetu ambienti familiari, luntanu da i clamori di a vita mundana. Svolsi a so ricerca purtendu u so stili à un affinamentu prugrissivu chì tuccò, in tarda ità, i zoglii di l'astrattisimu, senza l'intinzioni di vulè li oltripassà. Si avvicinò à l'astrazzioni soprattuttu incù a tecnica di u collage annantu à carta, incù figuri simplificati, da i campituri omugenii, chì pruduciani effetti dinamichi è un vivaci cuntrastu incù u sfondu. A so seria di Nudi Turchini rapprisenta u principali asempiu di a tecnica dinuminata "pinghja incù i forbici"; erani cumpusizioni figurativi à collage, à unu o più culori, par i quali usava cartuncini lighjeri, sii par u sfondu sii par u disegnu. Tracciava prima à piumbinu l'intreiu disegnu annantu à u fogliu è dopu priparava i figuri culurati da incuddà.

Simplificava i figuri è i riavvicinava lascendu picculi marghjini bianchi. A luci di u sudu l'avia insignatu à apprizzià a forza di u culori è à usà la in funzioni sprissiva. I giaddi erani accustati à u viulettu, u rossu à u verdi, u turchinu à l'aranciu; a ricerca di Matisse riguardava l'accustamentu trà i culori, u so accordu o cuntrastu, micca u culori in sè. U culori era distribuitu incù viimenza nantu à a tela è incù un' immidiatezza tali da ùn copra la micca tutalamenti. À i culori primarii accustava i culori cumplimintarii incù l'evidenti intentu di raffurzà ni u cuntrastu timbricu. Ni risultava un insemu moltu vivaci incù un evidenti gustu par a dicuratività. A forti valenza dicurativa era accintuata da a simplificazioni di i formi è da a bidiminsiunalità. Dopu un viaghju in Algeria in u 1906, Matisse trascorri dui longhi sughjorni in u Maroccu in u 1912 è 1913; l'intaressi par l'arti islamica, incù u so rifiutu par a figurazioni è i so suparficii ritmichi è ripititivi, cuntribuisci à alluntanà lu da a tradizioni uccidintali, à u quali solu u liava certa estrema sintesi di i "primitivi" taliani.

Opari

  • Natura morta incù libri (Nature morte aux livres) (1890), prima opara, Museiu Matisse, Nizza
  • A tola eretta (1897), Cullizzioni privata, Stavros S. Niarcos
  • Lussu, calmu è vuluttà (Luxe, calme et volupté) (1904), Museiu d'Orsay, Parighji
  • Madama Matisse (Ritrattu incù a riga verdi) (1905), Statens Museum for Kunst, Copenaghen
  • Donna incù cappeddu (1905), Museum of Modern Art, San Francisco
  • Finestra aparta, (1905), National Gallery of Art, Washington
  • Gioia di campà (Matisse) (1906), Barnes Foundation, Merion
  • A stanza rossa, (1908), Museiu di l'Ermitage, San Petruburgu
  • Cunvarsazioni, (1908), Museiu di l'Ermitage, San Petruburgu
  • A danza (1909), prima virsioni incù minori dittagli è culori menu accesi, Museum of Modern Art, New York
  • A danza (1910), a siconda virsioni hè inveci più fideli à i culori di u fauvisimu, Museiu di l'Ermitage, San Petruburgu Musica (1910), Museiu di l'Ermitage, San Petruburgu
  • I pesci rossi, (1912), Museiu Puškin, Mosca Nudo rosa (1935), Museum of Art, Baltimora
  • A camisgetta rumena (1940), Centru Pompidou, Parighji Jazz (1947), illustrazioni par Jazz
  • A tristizia di u rè (1952), Centru Pompidou, Parighji

Da veda

Tags:

Henri Matisse BiugrafiaHenri Matisse Comu travagliava?Henri Matisse OpariHenri Matisse Da vedaHenri Matisse3 nuvembriFranciaNizzaPitturaScultura

🔥 Trending searches on Wiki Corsu:

PsicologiaPresidenti di i Stati Uniti d'AmericaCasteddu di a RoccaTanutaOntariuSimone de Beauvoir7 di ghjennaghjuLittiraturaGuerra fretaAnimaleLisandru SauliLolium temulentumPeter GabrielRiligioni30 di ghjennaghjuRio de JaneiroPiobu (spezia)20 di ferraghjuCumunaNutella11 d'aostuUcrainaFrìsgiulaCampaniaExuatiniOrchis champagneuxiiLingua rumena21 di nuvembriSan'Petru di PanicalaCastagnuCuppulata d'HermannBeyoncéAteniFinochju5 di ghjennaghjuSvizzeraLeonardu Fibonacci29 uttroviPuppusgiulaLinguisticaLingua svedeseLibiaPeter O'TooleU MonteCambiaEcunumiaEintracht FrankfurtCamosciu d'AbruzzuSusie EssmanDisegnu1 nuvembriPalladiuUgu PerettiZinguGena RowlandsWilliam ShakespeareNew JerseyVechju marinuCharles AznavourReligioneAscensioneMiguel de CervantesHangulPiemonteScali di u rè d'AragonaLingua catalanaIndiaGeumitria🡆 More