شەڕی گالیپۆلی

شەڕی گالیپۆلی یان شەڕی چناق قەڵا (بە ئینگلیزی: Battle of Gallipoli) (بە تورکی: Çanakkale Savaşı)، نێوی شەڕێکە کە لە شەڕی جیھانیی یەکەم دا و لە نێوان ئیمپراتۆریەتیی عوسمانی و ھێزی ھاوپەیمانان (ئینگلتەرا، فەڕەنسا و ئانزاکەکان لە تەنگەی ڕووباری داردانێل ڕووی دا.

ئەم شەڕە کە زیاتر لە ھەشت مانگی خایاند، لە ٢٥٦ ئەپریلی ١٩١٥ دەستی پێکرد و لە کۆتایی دا لە دێسامبری ١٩١٥ بە دۆڕانی ھاوپەیمانان کۆتایی پێھات. لە کۆتایی شەڕەکە دا ھەردووک لا زیاتر لە نیو ملیۆن کەس کووژراو و برینداریان ھەبوو. لەم شەڕە دا کەشتییەکانی ھاوپەیمانان زیانێکی زۆریان بەرکەوت، بەڵام لە کۆتایی دا ئەوان براوەی شەڕی جیھانیی یەکەم بوون. مستەفا کەمال ئاتاتورک، ئەفسەرێکی تورک بوو کە لەم شەڕە دا ئاوازەی پەیدا کرد و دوای داڕمانی ئیمپراتۆریەتیی عوسمانی بوو بە دامەزرێنەری توورکیای نوێ.

شەڕی گالیپۆلی (شەڕی چناق قەلا)
بەشێک لە شەڕی جیھانیی یەکەم
شەڕی گالیپۆلی
شەڕی گالیپۆلی، ئەپریلی ١٩١٥.
ڕێکەوت٢٥ نیسان ١٩١٥ – 9 January 1916
(٨ مانگ، و ٢ ھەفتە، و ١ ڕۆژ)
شوێن
ئەنجام

سەرکەوتنی ئیمپراتۆرییەتیی عوسمانی

  • Stalemate on Gallipoli peninsula leading to evacuation of Allied forces
شەڕکەرەکان

Allies
شەڕی گالیپۆلی شانشینی یەکگرتوو

شەڕی گالیپۆلی فەڕەنسا

  • شەڕی گالیپۆلی ئافریقای ڕۆژاوای فەڕەنسا

ھێزەکانی ناوەند

شەڕی گالیپۆلی Ottoman Empire
شەڕی گالیپۆلی Germany
شەڕی گالیپۆلی Austria-Hungary
فەرماندە و سەرکردەکان
شانشینی یەکگرتووری بەریتانیای مەزن و ئیرلەند Sir Ian Hamilton
شانشینی یەکگرتووری بەریتانیای مەزن و ئیرلەند Lord Kitchener
شانشینی یەکگرتووری بەریتانیای مەزن و ئیرلەند John de Robeck
شانشینی یەکگرتووری بەریتانیای مەزن و ئیرلەند Lord Birdwood
German Empire ئۆتۆ لیمان ڤۆن زاندێرس
Ottoman Empire Mustafa Kemal
Ottoman Empire Esat Pasha
Ottoman Empire Vehip Pasha
Ottoman Empire Cevat Pasha
ھێز
شەڕی گالیپۆلی British Empire:
٤٨٩٬٠٠٠
فەڕەنسا فەڕەنسا:
٧٩٬٠٠٠
٥ divisions (initial)
16 divisions (final)
شەڕی گالیپۆلی Ottoman Empire:
٣١٥٬٥٠٠
6 divisions (initial)
15 divisions (final)
زەرەر و زیانە گیانییەکان
220,000, 59% casualty rate 251,000, 60% casualty rate
شەڕی گالیپۆلی
تیپی تۆپخانەی عوسمانی لە چناق قەلا
شەڕی گالیپۆلی
دەدەوانە ئوسترالییەکان لە شەڕی گالیپۆلی

لە ھەندێک وڵاتی وەکوو ئوسترالیا، نیووزیلاند و تورکیا ھەمووساڵێک، یادەوەری ئەم شەڕە پیرۆز ڕادەگیرێ.

سەرچاوەکان

پیوند بە بیرون

Tags:

ئانزاکئیمپراتۆریەتیی عوسمانیئینگلتەراتورکتورکیازمانی ئینگلیزیزمانی تورکیشەڕی جیھانیی یەکەمفەڕەنسامستەفا کەمال ئاتاتورک

🔥 Trending searches on Wiki Soranî / کوردی:

کوردیی باشووریسۆسیالیزمبێکاریسگەنمبابا تاھیری ھەمەدانییاساکانی جووڵەی نیوتنگەردوونسوریالیزمزمانی عەرەبیشۆڕشی پیشەسازانەسەردەمی زێڕینی ئیسلاممایەسیریشۆڕشی شێخ سەعیدی پیرانکلۆریارسانکۆڕی گشتیی نەتەوە یەکگرتووەکاننێتەکێتخەبات (ڕۆژنامە)مەلا عەبدولکەریم مودەریسڕۆژنامەی ژینقەزای ماوەتئیمپراتۆریەتیی ساسانیفڕۆکەتیۆریتۆپی سەبەتەفەڕەنسامەریوان ھەڵەبجەییدەریاچەی دووکانحەسەن خەیری بەگگوانگیتۆی مەزنسەددام حوسێنوێژەی کوردیکێری مرۆڤشێرقەزای شارەزوورترسدەروونناسیئیمام شافعیزانکۆی سەڵاحەدینپیسبوونی ژینگەپێشمەرگەتوخمی کیمیاییئەلفوبێکانی کوردیڤیێناکارەبامەسعوود بارزانیئەلبەرت ئاینشتاینڕۆژژمێرکارڵ مارکسچێ گیڤاراھەڵبژاردنی ناوچەیی باکووری کوردستان و تورکیا (٢٠٢٤)مۆسیقالێبوردەییڕێواسئەفسانەی دەریای شینکانزابواری کارەباییگەدەدڵزارمیرنشینی ئەردەڵانتووڕەییھەولێرقومارحەپسەخانی نەقیبسەلیمی یەکەمتێنسکرماشانبەردە ڕەشەکەبازرگانیکریستیانۆ ڕۆناڵدۆسوارە ئیلخانیزادەچێشتی مجێورگونجاندنکەنداوی فارس🡆 More