Трыбунал Вялікага Княства Літоўскага, Галоўны Трыбунал Вялікага Княства Літоўскага, Літоўскі Трыбунал — установа на ўзор Кароннага Трыбуналу, вышэйшы апэляцыйны суд Княства, пастановы якога мелі сілу пастановаў сойма.
Быў створаны ў 1581 року зь сядзібаю ў Вільні, пачаў працаваць у 1582 року. Складаўся з 46 судзьдзяў-дэпутатаў, якія выбіраліся на сойміках са шляхты па два ад кожнага павету тэрмінам на 1 рок (з 1588 року яшчэ выбіраліся 3 дэпутаты ад зямлі Жамойцкай).
Трыбунал разглядаў апэляцыі на рашэньні земскіх, замкавых і падкаморных судоў, а таксама скаргі на рашэньні павятовай адміністрацыі. Па першай інстанцыі ён разглядаў справы пра неналежнае выкананьне старостамі і замкавымі ўраднікамі сваіх абавязкаў пры судаводзтве. Да юрысдыкцыі трыбуналу адносіліся таксама справы духоўных асобаў; пры разглядзе такіх справаў удзельнічалі дэпутаты ад духавенства.
Сэсіі трыбуналу праходзілі пад старшынствам выбранага ім маршалка, пастановы прымаліся большасьцю галасоў на аснове Статутаў Вялікага Княства Літоўскага, соймавых канстытуцыяў і звычаёвага права. Месцам сэсіяў трыбуналу былі Вільня (шторок), Менск (кадэцыя літоўская) і Наваградак (кадэцыя руская) (па чарзе праз рок). Да 1588 року сэсіі праходзілі і ў Троках. З 1599 году сэсіі Трыбуналу ВКЛ адбываліся кожныя 2 гады і кожная сэсія цягнулася больш за 5 месяцаў (на год). З 1775 року сэсіі кадэцыі рускай адбываліся ў Горадні.
This article uses material from the Wikipedia Беларуская (тарашкевіца) article Трыбунал Вялікага Княства Літоўскага, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Зьмест даступны на ўмовах CC BY-SA 4.0, калі не пазначанае іншае. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Беларуская (тарашкевіца) (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.