Alverbiu

Los alverbios son pallabres carauterizaes por exercer autónomamente -ensin necesidá de preposiciones- la función de complementu circunstancial na oración, amosando estremaos significaos: de llugar (viven equí), de tiempu (llegó ayeri), de mou (fízolo asina), de cantidá (trabayen abondo), d'afirmación (sí, díxolo), de negazu (nun duermen) y de dulda (quiciabes lu llamen). Nun ye esta la única función oracional que l'alverbiu ye a exercer, pues tamién fai la d'atributu (el xueves ye ceo) y la de xuntura oracinal (nun-y parecía que fuere interesante aquel actu, poro, nun quixo dir).

Per otru llau, los alverbios puen tamién desendolcar funciones dentro'l grupu sintagmáticu nominal. Asina, faen de nucleu d'otru alverbiu (abondo ceo, mui guapamente, más abaxo, güei mesmo), o bien funcionen como subordinaos de sustantivu (una rapaza asina, díes atrás, camín abaxo, una selmana enantes), d'axetivu (medio llocu, enforma murniu)o d'otru alverbiu (abondo ceo, mui guapamente, más abaxo, güei mesmo). Pa cabu, pue aparecer como elementu opuestu d'otru alverbiu (equí abaxo, ellí dentro).

Munches de les llamaes locuciones prepositives son en realidá alverbios acompañaos d'un subordináu nominal precedíu de de, preposición que pue desaparecer si el contestu lo permite. Y asina esisten les espresiones enriba (de),encima (de), embaxo (de), debaxo (de), delantre (de), detrás (de), enantes de, primero (de), depués de, llueu (de), dientro (de), fuera (de), cerca (de), lloñe (de), alredor de, enfrente (de), aparte (de), amás de, además de, etc.