Pierre de Fermat (17-avgust 1601, Beaumont-de-Lomagne – 12-yanvar 1665, Castres) — fransuz matematigi.
1631-yildan Tuluzada parlament maslahatchisi. Bir necha asar muallifi boʻlib, ularning koʻpchiligi Fermat vafotidan keyin ugli tomonidan "Har xil matematik asarlar" (1679) nomi bilan nashr ettirilgan. Fermat hayotligida uning ishlari maktublari va shaxsiy aloqalari orqali boshqa olimlarga maʼlum boʻlgan.
Pierre de Fermat | |
---|---|
Tavalludi | 1607 Beaumont-de-Lomagne |
Vafoti | 12-yanvar 1665 Castres |
Fuqaroligi | Fransiya |
Millati | Fransuz |
Sohasi | Matematika, Fizika, Huquq |
Taʼlimi | Tuluz universiteti, |
Mashhur ishlari | Fermaning buyuk teoremasi |
Dini | Katolitsizm |
Fermat darajalarni differensiallashning umumiy qonunini yaratdi va uni kasrli darajalarga tatbiq etdi. Koordinatalar usulini rivojlantirib, toʻgʻri chiziq va ikkinchi tartibli chiziklar tenglamalarini berdi. Hamma ikkinchi tartibli chiziklar – konus kesimli egri chiziklar ekanligini isbotlab, analitik geometriyaga asos soldi. Ekstremumlarni topish qoidasini yaratdi. Sonlar nazariyasida ikkita mashhur teorema, yaʼni Fermaning buyuk teoremasi va Fermaning kichik teoremasi Fermat nomi bilan bogʻliq. Fermat fizikada geometrik optikaga asos soldi. Differensial hisobva integral hisobsh F.ning hissasi katta.
Ushbu maqolada Oʻzbekiston milliy ensiklopediyasi (2000-2005) maʼlumotlaridan foydalanilgan. |
This article uses material from the Wikipedia O‘zbek article Pierre de Fermat, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Matndan CC BY-SA 4.0 litsenziyasi boʻyicha foydalanish mumkin (agar aksi koʻrsatilmagan boʻlsa). Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki O‘zbek (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.