Amritsar Tumani

Panjobning Majha viloyatida joylashgan Amritsar shahri ushbu tuumanning markazi.

Amritsar tumani
Panjob tumanlari
31°35′0″N 74°59′0″E / 31.58333°N 74.98333°E / 31.58333; 74.98333 G O 74°59′0″E / 31.58333°N 74.98333°E / 31.58333; 74.98333 G O
Mamlakat	Hindiston
Aholisi  (2011)	2 490 656
Amritsar tumani

2011-yil holatiga koʻra, bu Ludhianadan keyin ikkinchi oʻrinda turuvchi Panjobning eng gavjum tumani.

Britaniya hukmronligi davrida Amritsar okrugi Lahor diviziyasining bir qismi boʻlgan va maʼmuriy jihatdan uchga boʻlingan Amritsar, Ajnala va Tarn Taran. Biroq, Hindistonning boʻlinishi doirasida (1947-yil) Amritsar boshqa boʻlinmalardan ajratildi va Hindistonga berildi. Ammo Patti va Khem Karan kabi baʼzi qismlar Lahor tumaniga toʻgʻri keladi. Shunga qaramay, boʻlinish tufayli bu shaharlar Amritsar tumanining bir qismiga aylandi. Boʻlinish davrida tumanning musulmon aholisi, taxminan 46 %i Pokistonga joʻnab ketdi. 1947-yilga qadar Amritsar tumanida sikxlar va hindular (37 % va 15,38 %) aholining taxminan 52 % ni tashkil etgan.

Amritsar shimoli-gʻarbiy Hindistonga xos boʻlgan yarim qurgʻoqchil iqlimga ega. Bu hududda toʻrt fasl hukm suradi; qish fasli (dekabrdan martgacha, harorat −1 °C (30 °F) gacha tushishi mumkin), yoz fasli (apreldan iyungacha), harorat 45 °C (113 °F) darajaga yetishi mumkin, musson fasli (iyuldan sentyabrgacha) va mussondan keyingi mavsum (oktyabrdan noyabrgacha). Yillik yogʻingarchilik taxminan 703.4 millimetr (27.7 in). Eng past harorat 1996-yil 9-dekabrda qayd etilgan −3.6 °C (25.5 °F), eng yuqori harorat esa 1995-yil 9-iyunda qayd etilgan 47.8 °C (118.0 °F). Shaharning ob-havo stantsiyasi Rajasansi shahridagi fuqarolik aerodromidir.

2011-yilgi aholini roʻyxatga olish maʼlumotlariga koʻra, Amritsar tumanida 2,490,656 aholi istiqomat qiladi. Bu taxminan Quvayt yoki AQShning Nevada shtatiga teng. Amritsar tumanida savodlilar soni 1684770 (67,6 %) nafarni tashkil etadi. Shundan savodli erkaklar 932981 nafar (70,8 %), ayollar 751789 (64,1 %) nafar. Tumanning samarali 7+ savodxonligi 76,27 % ni tashkil qiladi. bu hududda har 1000 erkakka 889 ayol toʻgʻri keladi. 2011-yilda tumanda 488 898 ta xonadon mavjud boʻlgan.

Din

2011-yilgi aholini roʻyxatga olish maʼlumotlariga koʻra, sikxlar aholining qariyb 69 foizini, hinduiylar esa 28 foizini tashkil qiladi, kichik ozchilik xristianlar (2 foiz) va musulmonlardir. Qishloq joylarda sikxlar (90 % dan ortiq) ustunlik qiladi, shaharlarda esa hinduiylar va sikxlar deyarli teng. Xristianlik, ayniqsa, dalitlar orasida tez sur’atlar bilan oʻsib bormoqda, bir paytlar tumanda asosiy din boʻlgan Islom hozirda sustlashgan.

Amritsar tumanidagi dinlar

Din	Aholisi (1941) :42	Foiz (1941)	Aholi (2011)	Foiz (2011)
Islom	657 695	46.52%	12 502	0.5%
sikxizm	510 845	36.13%	1 716 935	68.94%
Hinduizm	217 431	15.38%	690 939	27.74%
Xristianlik	25 330	1.79%	54 344	2.18%
Boshqalar	2575	0.18%	15 936	0.64%
Jami aholi soni	1 413 876	100%	2 490 656	100%

Tillar

2011-yilgi aholini roʻyxatga olish vaqtida aholining 94,30 % panjob va 4,80 % hind tilini birinchi til hisoblanadi. Hind tilida soʻzlashuvchilar deyarli barchasi shaharlarda yashaydi.