Adirlar — Oʻrta Osiyo togʻlarining past-baland etaklari.
A. uchlamchi va toʻrtlamchi davrlarning togʻ jinslari-dan tashkil topgan. A. Fargʻona, Hisor, Surxondaryo vodiylarida koʻproq konglo-merat va chaqir toshlardan iborat boʻlib, baʼzi joylarida lyoss (soz tuproq) bilan qoplangan. A.ni koʻp joylarda soy hamda jarlar kesib oʻtib, ayrim-ayrim qismlarga boʻlib yuborgan. A.ning den-giz sathidan bal. 400-500 m dan 1000-1500 m gacha. A. mintaqasi balandroq togʻ etaklaridan koʻpincha kambar tektonik botiqlar orqali ajralgan boʻladi. A. Fargʻona vodiysi atrofidagi togʻ eta-klarida juda aniq namoyon boʻlgan (mas, Avval adirlari). Qashqadaryo, Zarafshon vodiylari atrofida ham bor. Landshaf-ta chala choʻl va choʻllardan iborat. Bahor 195paytida A. da oʻtlar, lolalar oʻsib yotadi. Xoʻjalikda A.dan erta bahorda yaylov sifatida foydalaniladi, yogʻin koʻproq tushadigan A.da (Hisor, Zarafshon vodiylarida) gʻalla yetishtiriladi. Ay-rim joylarda suv chiqarib bogʻlar bunyod etil-gan. Kopetdogʻ va Qrim togʻlari etaklari-dagi shunday balandliklar bayirlar deb yuritiladi.
Ushbu maqolada Oʻzbekiston milliy ensiklopediyasi (2000-2005) maʼlumotlaridan foydalanilgan. |
Bu andozani aniqrogʻiga almashtirish kerak. |
This article uses material from the Wikipedia O‘zbek article Adirlar, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Matndan CC BY-SA 4.0 litsenziyasi boʻyicha foydalanish mumkin (agar aksi koʻrsatilmagan boʻlsa). Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki O‘zbek (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.