Актүбә (каз.
Илнең сәнәгый, эшлекле һәм мәдәни үзәкләренең берсе.
Актүбә | |
каз. Ақтөбе | |
Илтамга | |
Нигезләнү датасы | 28 май 1869 |
---|---|
Рәсми исем | Ақтөбе |
Демоним | актюбинец, актюбинка, актюбинцы, ақтөбелік һәм ақтөбеліктер |
Дәүләт | Казакъстан |
Нәрсәнең башкаласы | Актүбә өлкәсе, Актүбә өязе[d], Актюбинский район[d], Актюбинский округ[d] һәм Актюбинская губерния[d] |
Административ-территориаль берәмлек | Актобе (городская администрация)[d], Актюбинский район[d], Актюбинский район[d], Актюбинский район[d], Актүбә өязе[d], Актүбә өязе[d] һәм Казакъ Cовет Социалистик Республикаcы |
Сәгать поясы | UTC+05:00 |
Диңгез, күл яки елга эчендә яки янында урнашуы | Илек[d] һәм Сазды[d] |
Хөкүмәт башлыгы вазыйфасы | аким Актобе[d] |
Хөкүмәт башлыгы | Шахаров, Асхат Берлешевич[d] |
Идарә итүче орган | Акимат Актобе[d] |
Халык саны | 387 807 (2015) |
Административ бүленеше | 12-й микрорайон (Актобе)[d], 11-й микрорайон (Актобе)[d], Курмыш (Актобе)[d], Шанхай (Актобе)[d], Есет батыр (микрорайон)[d], Москва (Актобе)[d], Район Алматы[d] һәм Район Астана[d] |
Диңгез дәрәҗәсе өстендә биеклек | 225 ± 1 метр |
Мәйдан | 297,39 км² |
Почта индексы | 030000 |
Рәсми веб-сайт | akt.gov.kz(казакъ)(рус.) |
Һәйкәлләр исемлеге | Памятники Актобе[d] |
Җирле телефон коды | 7132 |
Номер тамгасы коды | АЮ, D һәм 04 |
Актүбә Викиҗыентыкта |
Актүбә Җаекның сул кушылдыгы — Илекнең сул ярында урнашкан.
Актүбә климаты | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Күрсәткеч | Гый | Фев | Мар | Апр | Май | Июн | Июл | Авг | Сен | Окт | Ноя | Дек | Ел |
Абсолют максимум, °C | 4,5 | 5,3 | 23,6 | 30,9 | 39,0 | 39,9 | 42,2 | 42,9 | 38,3 | 29,7 | 17,0 | 11,2 | 42,9 |
Уртача максимум, °C | −8,1 | −7,1 | −0,4 | 13,3 | 22,0 | 28,2 | 29,9 | 28,3 | 21,7 | 12,1 | 0,7 | −5,7 | 11,2 |
Уртача температура, °C | −12,3 | −11,9 | −5,4 | 7,0 | 14,9 | 20,9 | 22,7 | 20,7 | 14,0 | 5,7 | −3,2 | −9,7 | 5,3 |
Уртача минимум, °C | −16,5 | −16,3 | −9,8 | 1,4 | 7,9 | 13,4 | 15,6 | 13,5 | 7,4 | 0,6 | −6,5 | −13,6 | −0,2 |
Абсолют минимум, °C | −48,5 | −45 | −37 | −18,9 | −7,6 | −0,9 | 4,1 | 0,7 | −7,9 | −26,3 | −35 | −41,5 | −48,5 |
Явым-төшем нормасы, мм | 25 | 23 | 26 | 31 | 34 | 35 | 29 | 27 | 19 | 27 | 28 | 29 | 333 |
Чыганак: Погода и климат |
Тургай өлкәсенең Актүбә өяз шәһәренә 1891 елда Актүбә ныгытмасы урынында нигез салганнар. Ә ул исә 1869 елда барлыкка килде. Шәһәрдә татар бистәсе булды. XX гасырның башында шәһәр аша Ырынбур-Илецк-Актүбә-Кызылурда-Төркистан-Ташкәнт тимер юлы (1905 ел) үткән. 1932 елда шәһәр Актүбә өлкәсенең мәркәзе булган.
1959 | 1970 | 1979 | 1989 | 1999 | 2009 |
---|---|---|---|---|---|
96 680 | 149 914 | 190 569 | 253 532 | 253 088 | 345 687 |
Шәһәрдә казакълар (68,72 %), руслар (19,58 %), украиннар (5,69 %), татарлар (2,21 %) һәм башка халыклар яшиләр. Халык исәбе 367 мең кеше тәшкил итә, ә шәһәр хакимияте буйсынган 5 авыл округының халкы белән — 416 мең кеше (2012).
2012 елның июль аенда шәһәрдә Татарстанның премьер-министры Илдар Халиков катнашуы белән республика сабантуе үткәрелде.
This article uses material from the Wikipedia Tatarça / Татарча article Актүбә, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Мәгълүмат CC BY-SA 4.0 буенча таратыла (әгәр башкасы күрсәтелмәсә). Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Tatarça / Татарча (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.