ಕಜಾಕಿಸ್ತಾನ್ ದುಂಬುದ ಸೋವಿಯತ್ ಒಕ್ಕೂಟೊಗು ಸೇರ್ದಿತ್ತಿನ ೧೫ ರಾಜ್ಯೊಲೆಡ್ ಒಂಜಿ.
೧೯೯೧ನೇ ಇಸವಿಡ್ ಸೊಸಂತ್ರೊ ರಾಷ್ಟ್ರೊ ಆದ್ ಅಸ್ತಿತ್ವೊಗು ಬತ್ತ್ಂಡ್. ಮಧ್ಯೊ ಏಷ್ಯಾದ ಬಡೆಕ್ಕಾಯಿ ಬಾಗೊಡುಪ್ಪುನ ಇಂದೆನ್ ಬಡೆಕಾಯಿಡ್ ರಷ್ಯಾ, ಮೂಡಾಯಿಡ್ ಚೀನಾ, ತೆನ್ಕಾಯಿಡ್ ಕಿರ್ಗಿಸ್ತಾನ ಕಡಲ್ ಬುಕ್ಕೊ ತುರ್ಖಮೇನಿಸ್ತಾನೊದ ಒಂತೆ ಪ್ರದೇಸೊಲು ಸುತ್ತೊಂದು ಉಂಡು.
Republic of Kazakhstan
| |
---|---|
Anthem: Менің Қазақстаным Menıñ Qazaqstanym ಎನ್ನ ಕಝಕ್ಸ್ಥಾನ | |
Capital | ಅಸ್ತಾನ 51°10′N 71°26′E / 51.167°N 71.433°E |
Largest city | ಅಲ್ಮಟಿ 43°16′39″N 76°53′45″E / 43.27750°N 76.89583°E |
Official languages |
|
Ethnic groups (2023) |
|
Religion (2021) |
|
Demonym(s) | ಕಝಕ್ ಕಝಕ್ಸ್ತಾನಿ |
Government | ಏಕೀಕೃತ- (ಸರ್ವಾಧಿಕಾರ, ಆಂಡ ಅರೆ ಅಧ್ಯಕ್ಷೀಯ ವ್ಯವಸ್ಥೆದ ಸರ್ಕಾರ) |
• ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ | ಖಾಸಿಮ್ ಜೋಮಾರ್ಟ್ ತೊಕಯೆವ್ |
• ಪ್ರಧಾನಮಂತ್ರಿ | ಒಲ್ಜಸ್ ಬೆಕ್ಟೆನೊವ್ |
Legislature | ಸಂಸತ್ತ್ |
• Upper house | ಸೆನೆಟೆ |
• Lower house | ಮಜ್ಲಿಸ್ |
ಸ್ಥಾಪನೆ | |
• ಕಝಕ್ ಖನಟೆ | ೧೪೬೫ |
• ಅಲಾಶ್ ಸ್ವಾಯತ್ತತೆ | ೧೩ನೇ ದಶಂಬರ್ ೧೯೧೭ |
• ಕಿರ್ಗಿಜ್ ಸ್ವಾಯತ್ತ ಸಮಾಜವಾದಿ ಸೋವಿಯತ್ ಗಣರಾಜ್ಯ (೧೯೨೦–೨೫) | ೨೬ ಅಗೋಸ್ತು ೧೯೨೦ |
• ಕಝಕ್ ಸ್ವಾಯತ್ತ ಸಮಾಜವಾದಿ ಸೋವಿಯತ್ ಗಣರಾಜ್ಯ | ೧೯ನೇ ಜೂನ್ ೧೯೨೫ |
• ಕಝಕ್ ಸಮಾಜವಾದಿ ಸೋವಿಯತ್ ಗಣರಾಜ್ಯ | ೫ನೇ ದಶಂಬರ್ ೧೯೩೬ |
• ಸಾರ್ವಭೌಮತ್ವದ ಘೋಷಣೆ | ೨೫ನೇ ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೧೯೯೦ |
• ಕಝಾಕಿಸ್ತಾನ್ ಗಣರಾಜ್ಯ ಪಂದ್ ಪುದರ್ ದೀಂಡ್ | ೧೦ನೇ ದಶಂಬರ್ ೧೯೯೧ |
• ಸೋವಿಯತ್ ಒಕ್ಕೂಟೊಡ್ದು ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ | ೧೬ನೇ ದಶಂಬರ್ ೧೯೯೧ |
• ಅಂಗೀಕಾರ | ೨೬ನೇ ದಶಂಬರ್ ೧೯೯೧ |
• ಇತ್ತೆ ಇಪ್ಪುನ ಸಂವಿಧಾನ | ೩೦ನೇ ಅಗೋಸ್ತು ೧೯೯೫ |
Area | |
• Total | 2,724,900 km2 (1,052,100 sq mi) (೯ನೇ) |
• Water (%) | ೧.೭ |
Population | |
• ೨೦೨೩ estimate | ೨೦,೦೦೦,೦೦೦ (೬೨ನೇ) |
• Density | 7/km2 (18.1/sq mi) (೨೩೬ನೇ) |
GDP (PPP) | ೨೦೨೪ estimate |
• Total | $೬೯೬.೯೦೩ billion (೪೧ನೇ) |
• Per capita | $೩೪,೪೭೬ (೫೬ನೇ) |
GDP (nominal) | ೨೦೨೪ estimate |
• Total | $೨೯೦.೯೯೪ billion (೪೯ನೇ) |
• Per capita | $೧೪,೩೯೫ (೬೪ನೇ) |
Gini (೨೦೧೮) | ಟೆಂಪ್ಲೇಟ್:IncreaseNegative 27.8 low |
HDI (೨೦೨೧) | 0.811 very high · ೫೬ನೇ |
Currency | ಕಝಕ್ ಟೆಂಗೆ (₸) (KZT) |
Time zone | UTC+5 (West / East) |
ISO 3166 code | KZ |
Internet TLD |
|
ಕಜಾಕಿಸ್ತಾನ್ ಗಾತ್ರೊಡು ದಿಂಜ ವಿಶಾಲವಾಯಿನ ರಾಷ್ಟ್ರೊ. ಸಮಶೀತೋಷ್ಣವಲಯೊದ ಹುಲ್ಲುಗಾವಲ್ಡ್ದ್(ಸ್ಟೆಪ್ಪಿಸ್) ಕೂಡ್ದಿಪ್ಪುನ ಈ ರಾಷ್ಟ್ರೊ ಎತ್ತರೊ ತಗ್ಗ್ಡ್ ಇಪ್ಪುನ ಮೈದಾನೊಲು, ಕಣಿವೆಲು ಬುಕ್ಕೊ ಪ್ರಸ್ಥಭೂಮಿಲು ಉಂಡು. ಅಕ್ಷಾಂಸೊ ೪೪೦೫೫ದಿ ಬಡೆಕಾಯಿ ಬುಕ್ಕೊ ರೇಕಾಂಸೊ ೫೦೦೯೦ದಿ ಮೂಡಾಯಿಡ್ ಪದ್ರ್ನ ಈ ರಾಷ್ಟ್ರೊ ೨,೭೧೭,೩೦೦ ಚ.ಕಿ.ಮೀ. ಭೂ ಪ್ರದೇಸೊ ಉಂಡು. ಇಂದೆಟ್ ೧೮೯೪ ಚ.ಕಿ.ಮೀ. ಕ್ಯಾಸ್ಪಿಯನ್ ಕಡಲ ಕರೆ ಉಂಡು. ಇಂದೆನ ರಾಜಧಾನಿ ಆಸ್ಥಾನ(ಜನಸಂಕ್ಯೆ ೮೧೪,೪೦೧(೨೦೧೪). ಇಡೀ ರಾಷ್ಟ್ರೊದ ಜನಸಂಕ್ಯೆ ೧೭,೯೪೮,೮೧೬(೨೦೧೪).
ಭೂ ಸಂಪನ್ಮೂಲೊಲು ಕಜಾಕಿಸ್ತಾನೊದ ಕೃಷಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗ್ ಪೂರಕವಾದ್ ಇದ್ದಿ. ದಿಂಜ ಪ್ರಮಾನೊದ ಮಣ್ಣ್ದ ಸವಕಳಿ, ಕಮ್ಮಿಬರ್ಸೊ, ಬೆಚ್ಚಗಾಳಿ, ಅಲ್ಕಲೈನ್ಡ್ದ್ ಕೂಡ್ನ ಅಂತರ್ಜಲೊ ಇಂಚಿತ್ತಿ ಅಂಸೊಲು ಕೃಷಿ ಭೂಮಿದ ಸ್ವಾಭಾವಿಕೊ ಸತ್ತ್ವೊನು ಕಳೆವೊಂದುಂಡು. ಈ ಕಾರಣೊಡ್ದ್ ಸರ್ಕಾರೊ ವಿಸೇಸೊ ಮಣ್ಣ್ದ ಸಂರಕ್ಷಣೆದ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನೊಲೆನ್ ರೂಪಿಸವೊಂದುಂಡು. ಈ ರಾಷ್ಟ್ರೊದ ನಡುಟು ಸ್ಟೆಪಿ ಹುಲ್ಲುಗಾವಲು ಉಂಡು, ಈ ವಲಯ ಸೈಬೀರಿಯಗ್ ಮುಟ್ಟ ಪಟ್ಟ್ದ್ಂಡ್. ಈ ಭಾಗೊಡು ಸು. 11,000 ಎಲ್ಯಮಲ್ಲ ಸುದೆಕುಲು, 7,000 ಕೆರೆಕುಲು ಅಂಚನೆ ಜಲಾಶಯೊಲು ಉಂಡು. ಹೆಚ್ಚಾದ್ ಜಲಸಂಪೊತ್ತು ಕೃಷಿಗ್ ಬುಕ್ಕೊ ಸಗ್ತಿ ಸಂಪೊನ್ಮೂಲವಾದ್ ಅಂಚನೆ ನೌಕಾಯಾನೊಗು ಗಳಸ್ದೆರ್.
ಈ ಭಾಗೊದ ಕೆಲವು ಮಲ್ಲ ಸುದೆಕುಲು ಇರ್ಟಿಶ್ (೧೭೦೦ ಕಿಮೀ), ಐಷ್ಯ (೧೪೦೦ ಕಿಮೀ),ಯುರಲ್ (೧೦೮೨ ಕಿಮೀ), ಸಿರ್ದಯ್(೧೪೦೦ ಕಿಮೀ), ಲೀ(Ili)(೮೧೫ ಕಿಮೀ), ಚೂ(೮೦೦ ಕಿಮೀ), ಟೊಬೊಲ್(೮೦೦ ಕಿಮೀ) ಬುಕ್ಕೊ ನುರ (೯೭೮ ಕಿಮೀ).
This article uses material from the Wikipedia ತುಳು article ಕಜಾಕಸ್ತಾನ್, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). ಪ್ರತ್ಯೇಕವಾದ್ ಉಲ್ಲೇಕ ಮಲ್ಪಂದೆ ಇತ್ತ್ಂಡ, ವಿಸಯ "CC BY-SA 4.0" ದ ಅಡಿಟ್ ಲಬ್ಯ ಉಂಡು. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki ತುಳು (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.