Sulmi Në Banjskë

Në këtë sulm mbeti i vrarë rreshteri i policisë së Kosovës Afrim Bunjaku dhe për rrjedhojë edhe disa teroristë serbë.

Sulmi në Banjskë
Pjesë e Krizës në Veri të Kosovës
Lokacioni i sulmit në hartën e Kosovës
Data 24 Shtator 2023 Vendodhja Banjskë, Kosovë Pasoja Fitore kosovare Njësitë Speciale të Policisë së Kosovës hynë dhe zaptuan Manastirin e Banjskës Armë të konfiskuara Militantët e mbetur tërhiqen
Palët pjesëmarrëse
Kosova	Militantë serbë Përkrahur nga:  Serbia
Komandantët dhe udhëheqësit
Vjosa Osmani Albin Kurti Xhelal Sveçla Fehmi Hoti Amir Gërguri	Milan Radoiçiq
Njesitë e përfshira
Policia e Kosovës Forcat Speciale të Kosovës	Civilna Zaštita
Fuqia ushtarake
460 forca speciale (pohuar nga Serbia)	30 terorist 24 SUV 1 APC
Viktimat dhe humbjet
1 i vrarë 2 të plagosur	24 SUV të zaptuara 4–8 të vrarë 1–6 të plagosur 6 militantë të kapur 3 dronë të kapur 2 ATV të kapur 1 APC i kapur

Sulmi ndaj Policisë së Kosovës u cilësua si sulm terrorist nga Kosova, Shqipëria dhe Bashkimi Evropian dhe u dënua nga Shtetet e Bashkuara të Amerikës.

Incidenti ndodhi gjatë një periudhe tensionesh të shtuara pas vendosjes me forcë të katër kryetarëve të komunave në komunat me shumicë serbe në maj të vitit 2023 pas bojkotimit të zgjedhjeve nga serbët e Kosovës dhe dështimit të bisedimeve për marrëveshjen e sponsorizuar nga Bashkimi Evropian ndërmjet Kosovës dhe Serbisë.

Zona e prekur afër Mitrovicës është një qendër kryesore për pakicën etnike serbe të Kosovës, me banim kryesisht në katër komuna.

Në periudhën 23-24 shtator 2023, dy kamionë pa targa janë vendosur në një urë në hyrje të fshatit Banjskë, duke bllokuar rrugën. Sipas presidentit serb Aleksandar Vuçiq, grupi që vendosi bllokadën përbëhej nga serbët e Kosovës të cilët “nuk donin të duronin më terrorin e (kryeministrit kosovar) Kurti”.

Bllokada u raportua në polici dhe në orët e para të mëngjesit të datës 24 shtator. Rreth orës 02:30 në vendngjarje kanë mbërritur 3 njësi policore, me ç'rast janë sulmuar nga drejtime të ndryshme nga një grup i armatosur prej rreth 30 personash, me armë të ndryshme, përfshirë granata. Në të shtënat fillestare, forcat policore kosovare arritën të zmbrapsnin sulmin fillestar. Tre policë kosovarë u plagosën dhe u transportuan në spitalin rajonal në Mitrovicën e Jugut, njëri prej tyre vdiq me të mbërritur.

Pas pritës, grupi i terroristëve të armatosur hynë në Manastirin e Banjskës dhe u barrikaduan brenda para se të rrethoheshin nga njësitet speciale të policisë. Një grup pelegrinësh nga Novi Sadi ishin në manastir në kohën e sulmit. Manastiri është pjesë e eparkisë së Kishës Ortodokse Serbe të Rashkës-Prizrenit. Në orën 17:27, njësitet speciale të Kosovës hynë dhe pushtuan manastirin, duke i dhënë fund rrethimit. Xhelal Sveçla, ministri i Punëve të Brendshme të Kosovës deklaroi se fshati është vënë nën kontroll pas “disa betejave të njëpasnjëshme” gjatë ditës.

Autoritetet kosovare arrestuan dy persona të armatosur dhe katër serbë të tjerë, të cilëve u gjetën pajisje komunikimi afër vendit të ngjarjes dhe i hetuan për terrorizëm. Ata konfiskuan gjithashtu automjete të përdorura nga sulmuesit që përmbanin një arsenal armësh, eksplozivi, municione dhe mjete të tjera logjistike për të mbështetur qindra njerëz.

EULEX, misioni i BE-së që vepron si reaguesi i dytë i sigurisë në Kosovë ishin gjithashtu në vendin e ngjarjes.

 

Zyrtarisht, 3 militantë serbë u konfirmuan se kishin vdekur në përleshje. Xhelal Sveçla, Ministri i Brendshëm i Republikës së Kosovës, ka deklaruar se së paku 3 militantë serbë janë vrarë dhe se ka shumë mundësi që të vriten edhe më shumë militantë serbë. Shumica e medieve shqiptare të Kosovës dhe ekspertëve të sigurisë, si Agim Musliu, vlerësojnë se numri i militantëve serbë të vrarë është 8. Presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiq, ka vendosur numrin e militantëve serbë të vrarë në 3. Më 25 shtator, trupi i një tjetër militanti serb u gjet nga autoritetet kosovare, duke e çuar numrin e përgjithshëm të vdekjeve të konfirmuara në 4. Më 26 shtator, u publikuan fotografi që tregonin trupat e dy militantëve serbë brenda një automjeti të policisë. Nga ana kosovare, nga militantët serbë u vra rreshteri i policisë Afrim Bunjaku. Është nderuar pas vdekjes me Urdhrin Hero i Kosovës.

Identiteti dhe prejardhja e sulmuesve nuk u bë e ditur publikisht. Ata u përshkruan si "militantë serbë" dhe "të armatosur". Prokurori Naim Abazi ka konfirmuar se militantët e arrestuar janë shtetas të Serbisë. Ministri Sveçla tha se 6 persona të armatosur ishin arratisur në Serbi dhe po marrin trajtim për lëndimet e tyre në një spital në Novi Pazar. Ai kërkoi ekstradimin e tyre në Kosovë.

Më 26 shtator, Policia e Kosovës prezantoi dëshmi video me dron që tregonin nënkryetarin dhe biznesmenin e Listës Serbe, Milan Radoiçiq si pjesë e grupit militant. Partia mban lidhje të ngushta me presidentin e Serbisë Aleksandar Vuçiq. Lejet e armëve të Radoiçiqit mbetën pas.

Presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiq, pohoi në televizion drejtpërdrejt se Agjencia e Inteligjencës së Sigurisë ka filmuar policët kosovarë duke lënë një serb të plagosur të vdiste pa e ndihmuar atë. Sipas tij, ata kanë qeshur duke e parë dhe njëri nga policët ka thënë se nuk do të ishte turp të vdiste serbi.

Vuçiq pohoi gjithashtu se shtëpitë private ku jetonin të moshuarit serbë u qëlluan nga policia e Kosovës pa arsye, dhe se dy nga serbët u vranë nga zjarri i snajperit, pavarësisht se ata ishin larg gjithkujt.

 

24 SUV, 1 automjet luftarak i improvizuar, 2 motoçikleta 4×4, 8 mina kundër personelit, 8 mina kundër tankut, 36 raketëhedhës M80 Zolja, 142 predha mortaje, 75 granata dore, 150 eksploziv dinamit, 5.5 kg eksploziv plastik, 20 kg eksploziv TNT, 9 granata pushke, 23 detonatorë elektrikë, 6 mitralozë, 1 hedhës nitroglicerine, 30 AK-47, 18 silenciatorë për AK-47, 235 karikatorë për AK-47, 6 automatikë me pamës, 3 pistoleta, 3 pistoleta me silenciatorë, 21 jelekë antiplumb, 15 dylbi nate, 1 dylbi nate termike, 3 dronë, 32 radiomarrës, 4 kamera, 5 palë këpucë taktike, 107 çanta ushtarake, 115 uniforma ushtarake, 10 mbulesa kamuflazhi ushtarake, 1 busullë ushtarake, 6 harta satelitore, 3 harta topografike, 1 telefon celular, 32 telefona të mençur, 23 maska, 20 kazma, 20 lopata, 8 sëpata, 3 motosharra, 4 sharra dore, 2 barela, 1800 kartëmonedha (euro & dinarë serb), ushqime dhe ilaqe, sasi e madhe municioni e kalibrave të ndryshëm.

Kosovë

Presidentja Vjosa Osmani e quajti dhunën sulm ndaj sovranitetit të Kosovës. Drejtori i Përgjithshëm i Policisë së Kosovës, Gazmend Hoxha tha se sulmi shkaktoi operacionin më të madh policor në vend që nga Lufta e Kosovës në vitin 1999. Kryeministri Albin Kurti i quajti sulmuesit "të armatosur rëndë dhe të pajisur rëndë, të trajnuar profesionalisht dhe të planifikuar, të mbështetur politikisht, të financuar materialisht dhe logjistikisht mbështetur nga Serbia”.

Vendkalimet kufitare Jarinje dhe Bërnjak ndërmjet Kosovës dhe Serbisë janë mbyllur për shkak të incidentit.

Një kushëri i policit të vrarë ka lëshuar një deklaratë ku konfirmon vdekjen e familjarit të tyre me titullin e deklaratës të shkruar me të gjitha shkronjat e mëdha ku shkruhej “Të vdesësh për atdheun tënd është si të lindësh sërish”.

Lista Serbe, partia më e madhe që përfaqëson serbët etnikë në Kosovë, shpalli një periudhë zie treditore "për të vajtuar humbjen e bashkëqytetarëve tanë", d.m.th. të militantëve, në komunat me shumicë serbe kundër ligjeve kosovare të cilat ia rezervojnë veprime të tilla Presidenti dhe autoritetet komunale. Më 26 shtator, banorët e Mitrovicës dhe tre qyteteve të tjera u mblodhën dhe ndezën qirinj për sulmuesit e vdekur.

Eparkia e Rashkës dhe e Prizrenit e Kishës Ortodokse Serbe, e cila drejton manastirin e Banjskës, dënoi sulmin dhe dhunën në manastir, duke shprehur ngushëllime për familjen e policit të vrarë dhe oficerët e plagosur. Dioqeza tha se personat e armatosur dhe të maskuar depërtuan përmes portës së mbyllur të manastirit, duke sulmuar kompleksin me një automjet të blinduar.

Serbi

Presidenti Aleksandar Vuçiq akuzoi kryeministrin Kurti si “fajtorin e vetëm” për ngjarjen dhe tha se “populli ra pas provokimeve”. Ai gjithashtu pohoi se sulmuesit ishin serbë të Kosovës të cilët "nuk donin të duronin më terrorin e Kurtit".

Vuçiq ka thënë në televizion se Agjencia e Inteligjencës së Sigurisë ka filmuar policët kosovarë duke lënë një serb të plagosur të vdesë pa e ndihmuar atë. Sipas tij, ata kanë qeshur duke e parë dhe njëri nga policët ka thënë se nuk do të ishte turp të vdiste serbi. Ai gjithashtu pohoi se shtëpitë private ku jetonin serbët e moshuar u qëlluan nga policia e Kosovës pa arsye dhe se dy nga serbët u vranë nga zjarri i snajperit edhe pse ishin larg askujt.

Serbia shpalli ditë zie kombëtare për 27 shtator.

Ndërkombëtare

I dërguari i posaçëm i Bashkimit Evropian në Ballkan, Mirosllav Lajçak dhe komisioneri i politikës së jashtme të BE-së Josep Borrell e dënuan sulmin. Të dy deklaruan se autorët duhet të përballen me pasoja ligjore.

Sekretari amerikan i Shtetit Antony Blinken dënoi ashpër sulmin ndaj Policisë së Kosovës dhe i bëri thirrje Kosovës dhe Serbisë “të përmbahen nga çdo veprim apo retorikë që mund të nxisë më tej tensionet”.

Rusia mbrojti Serbinë dhe fajësoi qeverinë kosovare për nxitjen e sulmit, duke shtuar se gjakderdhja mund të dalë jashtë kontrollit.

Në kryeqytetin shqiptar të Tiranës, njerëzit u mblodhën së bashku për të nderuar policin e vrarë duke ndezur qirinj në sheshin e qytetit.

Kryeministri i Malit të Zi, Dritan Abazoviç, dënoi sulmin duke përmendur se situata mund të kthehet lehtësisht në një konflikt më të madh dhe të ketë pasoja katastrofike për të gjithë.

• Kriza në Veri të Kosovës 2022–2023
• Grupet kriminale serbe në Veri të Kosovës

• Ekzpozohen armët e konfiskuara në Banjskë
• Policia ekspozon armët e serbëve
• Politiko Special - Sulmi terrorist në Banjskë
• Sulmi në veri, një polic i vrarë e një i plagosur - speciale
• Speciale - Vrasja e policit në Veri (I)