Perandori I Japonisë

Sipas Kushtetutës së Japonisë, ai përcaktohet si "Simboli i Shtetit dhe i Unitetit të Popullit" dhe titulli i tij rrjedh nga "Vullneti i Popullit, i cili është Sovran". Ligji Perandorak i Familjes rregullon linjën e trashëgimisë perandorake. Gjykata e Lartë nuk ka pushtet gjyqësor mbi të. Ai është gjithashtu kreu i fesë Shinto. Në japonisht, Perandori quhet Tennō (天皇, shqiptohet [tennoꜜː]), fjalë për fjalë "Sovran Qiellor" ose "Perandor i Zotit". Feja japoneze Shinto e mban atë të jetë pasardhës i drejtpërdrejtë i perëndeshës së diellit Amaterasu. Perandori është gjithashtu kreu i të gjitha urdhrave, dekorimeve, medaljeve dhe çmimeve kombëtare japoneze. Në anglisht, përdorimi i termit Mikado (帝／御門) për perandorin ishte dikur i zakonshëm, por tani konsiderohet i vjetëruar.

Aktualisht, Perandori i Japonisë është i vetmi kryetar i shtetit në botë me titullin më të lartë monarkik të "Perandorit". Shtëpia Perandorake e Japonisë është shtëpia më e vjetër monarkike në botë. Origjina historike e perandorëve qëndron në periudhën e vonëshme Kofun të shekujve 3–6 e.r, por sipas tregimit tradicional të Kojiki dhe Nihon Shoki, Japonia u themelua në 660 p.e.s nga Perandori Jimmu, i cili u tha të ishte një pasardhës i drejtpërdrejtë i Amaterasu. Naruhito është Perandori i tanishëm i Japonisë. Ai u bashkua me Fronin e Krizantemës me abdikimin e babait të tij, Perandorit Emeritus Akihito më 1 maj 2019.

Roli i Perandorit të Japonisë ka ndryshuar historikisht midis një roli simbolik kryesisht ceremonial dhe atij të një sundimtari aktual perandorak. Që nga themelimi i shogunatit të parë në 1199, Perandorët e Japonisë rrallë kanë marrë një rol si komandant suprem i fushëbetejës, ndryshe nga shumë monarkë perëndimorë. Perandorët japonezë janë kontrolluar pothuajse gjithmonë nga forca të jashtme politike, në shkallë të ndryshme. Për shembull, midis viteve 1192 dhe 1867, shogunët, ose regjentët e tyre shikken në Kamakura (1203–1333), ishin sundimtarët de facto të Japonisë, megjithëse ishin emëruar nominalisht nga perandori. Pas Restaurimit Meixhi në 1867, perandori ishte mishërimi i të gjithë fuqisë sovrane në mbretëri, siç parashikohet në Kushtetutën Meixhi të vitit 1889. Që nga miratimi i kushtetutës së vitit 1947, roli i perandorit është zbritur në atë të një koke ceremoniale të shtetit pa edhe fuqi nominale politike.

Që nga mesi i shekullit të nëntëmbëdhjetë, Pallati Perandorak është quajtur Kyūjō (宮城), më vonë Kōkyo (皇居) dhe është në ish-vendin e Kështjellës Edo në zemër të Tokios (kryeqyteti aktual i Japonisë). Më herët, perandorët ishin në Kyoto (kryeqyteti i lashtë) për gati njëmbëdhjetë shekuj. Ditëlindja e Perandorit (aktualisht 23 shkurt) është një festë kombëtare.

Ndryshe nga shumica e monarkëve kushtetues, perandori nuk është kryeshefi ekzekutiv nominal. Neni 65 i Kushtetutës së Japonisë vë në mënyrë të qartë fuqinë ekzekutive në Kabinet, udhëheqës i të cilit është Kryeministri. Perandori nuk është gjithashtu komandanti i përgjithshëm i Forcave të Vetë-Mbrojtjes së Japonisë. Akti i Forcave të Vetë-Mbrojtjes së Japonisë i vitit 1954 gjithashtu i jep këtë rol në mënyrë të qartë kryeministrit.

Fuqitë e perandorit janë të kufizuara vetëm në funksione të rëndësishme ceremoniale. Neni 4 i Kushtetutës përcakton që perandori "do të kryejë vetëm veprime të tilla në çështjet e shtetit siç parashikohen në Kushtetutë dhe ai nuk do të ketë kompetenca në lidhje me qeverinë". Ai përcakton gjithashtu se "këshillat dhe miratimi i Kabinetit do të kërkohen për të gjitha veprimet e Perandorit në çështjet e shtetit" (neni 3). Neni 4 gjithashtu thotë se këto detyra mund të delegohen nga Perandori siç parashikohet me ligj.

Ndërsa perandori emëron zyrtarisht kryeministrin në detyrë, neni 6 i Kushtetutës kërkon që ai të caktojë kandidatin "siç përcaktohet nga Dieta", pa i dhënë perandorit të drejtën të refuzojë emërimin.

Neni 6 i Kushtetutës i delegon perandorit rolet e mëposhtme ceremoniale:

1. Emërimi i Kryeministrit siç përcaktohet nga Dieta.
2. Emërimi i Kryetarit të Gjykatës Supreme të përcaktuar nga Kabineti.

Detyrat e tjera të perandorit përcaktohen në nenin 7 të Kushtetutës, ku thuhet se "Perandori, me këshillën dhe miratimin e Kabinetit, do të kryejë veprimet e mëposhtme në çështjet e shtetit në emër të popullit". Në praktikë, të gjitha këto detyra ushtrohen vetëm në përputhje me udhëzimet detyruese të Kabinetit:

1. Shpallja e ndryshimeve të kushtetutës, ligjeve, urdhrave të kabinetit dhe traktateve.
2. Thirrja e Dietës.
3. Prishja e Dhomës së Përfaqësuesve.
4. Shpallja e zgjedhjes së përgjithshme të anëtarëve të Dietës.
5. Vërtetimi i emërimit dhe shkarkimit të Ministrave të Shtetit dhe zyrtarëve të tjerë siç parashikohet me ligj, dhe i kompetencave dhe kredencialeve të #plota të Ambasadorëve dhe Ministrave.
6. Vërtetimi i amnistisë së përgjithshme dhe të veçantë, zbritja e dënimit, heqja dorë dhe rivendosja e të drejtave.
7. Dhënia e nderimeve.
8. Vërtetimi i instrumenteve të ratifikimit dhe dokumenteve të tjera diplomatike siç parashikohet me ligj.
9. Pritja e ambasadorëve dhe ministrave të huaj.
10. Kryerja e funksioneve ceremoniale.

Ceremonitë e rregullta të perandorit me një bazë kushtetuese janë Emërimi Perandorak (Shinninshiki) në Pallatin Perandorak të Tokios dhe Fjalimi nga Ceremonia e Fronit në Shtëpinë e Këshilltarëve në Ndërtimin e Dietës Kombëtare. Ceremonia e fundit hap sesione të zakonshme dhe shtesë të Dietës. Seancat e zakonshme hapen çdo janar dhe gjithashtu pas zgjedhjeve të reja në Dhomën e Përfaqësuesve. Seancat shtesë zakonisht mblidhen në vjeshtë dhe hapen më pas.'

 

Në mitologjinë japoneze, thesaret e shenjta iu dhanë Ninigi-no-Mikoto, nipi i perëndeshës Amaterasu, në ardhjen e Tenson kōrin. Amaterasu e dërgoi atë për të qetësuar Japoninë duke sjellë tre dhuratat qiellore që përdoren nga perandori. Llogaria e Ninigit që u dërgua në tokë shfaqet në Nihon Shoki. Tre Thesaret e Shenjta u trashëguan nga perandorë të njëpasnjëshëm japonezë, të cilët janë të njëjtë ose të ngjashëm me thesaret e shenjta në mitologji. Këto tre dhurata tregojnë se perandori është pasardhës i Amaterasu. Tre thesaret e shenjta janë:

1. Yata no Kagami (→ në faltoren e brendshme të Tempullit Ise)
2. Yasakani no Magatama (→ bekuar në Pallatin Perandorak të Tokios)
3. Kusanagi (→ adhurohet në Tempullin Atsuta)

Gjatë ritit të trashëgimisë (践祚, senso), posedimi i xhevahirit Yasakani no Magatama, shpata Kusanagi dhe pasqyra Yata no Kagami janë një dëshmi e perandorit të ligjshëm që shërben.