Neopaganizmi apo paganizmi i ri, apo kthimi në tradita është një lëvizje që angazhohet për kthim në traditat dhe fenë e vjetër evropiane (përkatësisht aziatike, amerikane, etj.) të cilat ekzistonin para ardhjes së monoteizmit abrahamik nga Lindja e Mesme.
Me gjithë dominimin e monoteizmit, traditat e vjetra pagane nuk janë eliminuar asnjëherë, dhe shpeshherë ato janë adoptuar për qëllimet dhe nevojat e tyre nga fetë monoteiste si Krishterimi e Islami.
Pas rënies së rëndësisë së monoteizmit në Evropë, dhe zhgënjimit me monoteizmin ka një ringjallje të paganizmit. Paganizmi shihet si fe më e përshtatshme me nevojën për t'u kujdesur për natyrën, dhe si fe më pluraliste dhe demokratike se monoteizmi që konsiderohet shtypës. Në Islandë është themeluar shoqata neopagane më 1972 dhe shoqata të tilla janë përhapur në vende tjera në Evropë si në Suedi , Greqi , Itali.
Paganizmi bashkëkohor ndonjëherë është shoqëruar me lëvizjen e Epokës së Re, me studiuesit që theksojnë ngjashmëritë dhe dallimet e tyre. Fusha akademike e studimeve pagane filloi të bashkohej në vitet 1990, duke u shfaqur nga studimet e ndryshme në dy dekadat e fundit.
Te shqiptarët janë ruajtur shumë pjesë të paganizmit si besimi në zana, orë, vampirë, lugetër, drangojë, kuçedra. Gjithashtu janë kultivuar traditat pagane si pjesë e ndërtimit të identitetit kombëtar, si p.sh. Dita e Verës, Darka e Lamës. Tashmë ka një interes për të ringjallur traditat pagane si pjesë e kundërshtimit të përçarjeve fetare nga monoteizmi.
Berger, Helen; Ezzy, Douglas (2007). Teenage Witches: Magical Youth and the Search for the Self (në anglisht). New Brunswick and London: Rutgers International Press. ISBN978-0813540207.
Blain, Jenny; Ezzy, Douglas; Harvey, Graham (2004). Researching Paganisms (në anglisht). Oxford and Lanham: AltaMira. ISBN978-0-7591-0522-5.
Clifton, Chas; Harvey, Graham (2004). The Paganism Reader (në anglisht). Routledge. ISBN978-0-415-30352-1.
Doyle White, Ethan (2012). "In Defense of Pagan Studies: A Response to Davidsen's Critique". The Pomegranate: The International Journal of Pagan Studies (në anglisht). 14 (1): 5–21. doi:10.1558/pome.v14i1.5.
Doyle White, Ethan (2016). Wicca: History, Belief, and Community in Modern Pagan Witchcraft (në anglisht). Brighton, Chicago, and Toronto: Sussex Academic Press. ISBN978-1-84519-754-4.
This article uses material from the Wikipedia Shqip article Neopaganizmi, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Përmbajtja është në disponim nëpërmjet licencës CC BY-SA 4.0 nëse nuk shënohet ndryshe. Images, videos and audio are available under their respective licenses. ®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Shqip (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.