Antipsikiatria është një lëvizje e bazuar në pikëpamjen se trajtimi psikiatrik është shpesh më i dëmshëm sesa i dobishëm për pacientët, duke theksuar polemika rreth psikiatrisë .
Kundërshtimet përfshijnë besueshmërinë e diagnozës psikiatrike, efektivitetin dhe dëmin e dyshimtë të lidhur me medikamentet psikiatrike, dështimin e psikiatrisë për të demonstruar ndonjë mekanizëm të trajtimit të sëmundjes për efektet e ilaçeve psikiatrike dhe shqetësimet ligjore për të drejtat e barabarta të njeriut dhe lirinë civile që anulohen nga prania e diagnozës. . Historikisht kritikat e psikiatrisë dolën në dritë pasi u përqendruan në dëmet ekstreme që lidhen me trajtimin elektrokonvulsiv ose terapinë e shokut me insulinë .
Termi "anti-psikiatri" është i diskutueshëm dhe përdoret shpesh për të hedhur poshtë të gjithë kritikët e psikiatrisë, shumë prej të cilëve pajtohen se një rol i specializuar ndihmësi për njerëzit në shqetësime emocionale mund të jetë ndonjëherë i përshtatshëm dhe të lejojë zgjedhjen individuale rreth vendimeve të trajtimit.
Përtej shqetësimeve për efektivitetin, antipsikiatria mund të vërë në dyshim bazat filozofike dhe etike të psikoterapisë dhe mjekimit psikoaktiv, duke i parë ato si të formësuara nga shqetësimet sociale dhe politike dhe jo nga autonomia dhe integriteti i mendjes individuale. Ata mund të besojnë se "gjykimet për çështje të arsyeshme duhet të jenë prerogativë e mendjes filozofike" dhe se mendja nuk duhet të jetë një shqetësim mjekësor. Disa aktivistë e refuzojnë nocionin psikiatrik të sëmundjes mendore . Anti-psikiatria e konsideron psikiatrinë një instrument shtrëngues të shtypjes për shkak të një marrëdhënieje fuqie të pabarabartë midis mjekut, terapistit dhe pacientit ose klientit, dhe një procesi diagnostikues shumë subjektiv. Angazhimi i pavullnetshëm është një çështje e rëndësishme në lëvizje.
Lëvizja e decentralizuar ka qenë aktive në forma të ndryshme për dy shekuj. Në vitet 1960, pati shumë sfida për psikanalizën dhe psikiatrinë kryesore, ku vetë baza e praktikës psikiatrike karakterizohej si represive dhe kontrolluese. Psikiatër të identifikuar me lëvizjen përfshinin Timothy Leary, RD Laing, Franco Basaglia, Theodore Lidz, Silvano Arieti dhe David Cooper . Të tjerë të përfshirë ishin Michel Foucault, Gilles Deleuze, Félix Guattari dhe Erving Goffman . Cooper përdori termin "anti-psikiatri" në vitin 1967 dhe shkroi librin Psychiatry and Anti-psichiatry në 1971. Fjala Antipsychiatrie ishte përdorur tashmë në Gjermani në 1904. Thomas Szasz prezantoi përkufizimin e sëmundjes mendore si një mit në librin Miti i sëmundjes mendore (1961). Megjithatë, me leximin e literaturës së tij, ai shprehet shumë qartë se ai ishte minuar drejtpërdrejt nga lëvizja e udhëhequr nga David Cooper (1931-1986) dhe se Cooper kërkoi të zëvendësonte psikiatrinë me markën e tij të saj. Giorgio Antonucci, i cili mbrojti qasjen jopsikiatrike ndaj vuajtjes psikologjike, nuk e konsideronte veten pjesë të lëvizjes antipsikiatrike. Pozicioni i tij përfaqësohet nga "të menduarit jopsikiatrik, i cili e konsideron psikiatrinë një ideologji pa përmbajtje shkencore, një mosdije, qëllimi i të cilit është të asgjësojë njerëzit në vend që të përpiqet të kuptojë vështirësitë e jetës, si individuale ashtu edhe sociale, dhe më pas. për të mbrojtur njerëzit, për të ndryshuar shoqërinë dhe për të krijuar një kulturë vërtet të re” . Antonucci e prezantoi përkufizimin e psikiatrisë si një paragjykim në librin I pregiudizi e la conoscenza kritika alla psichiatria (1986).
Lëvizja vazhdon të ndikojë në të menduarit për psikiatrinë dhe psikologjinë, brenda dhe jashtë atyre fushave, veçanërisht në aspektin e marrëdhënieve midis ofruesve të trajtimit dhe atyre që e marrin atë. Çështjet bashkëkohore përfshijnë lirinë kundër detyrimit, natyrën kundër edukimit dhe të drejtën për të qenë ndryshe.
Kritikët e antipsikiatrisë nga brenda vetë psikiatrisë kundërshtojnë parimin themelor se psikiatria është përkufizim e dëmshme. Shumica e psikiatërve pranojnë se ekzistojnë çështje që duhet të adresohen, por se heqja e psikiatrisë është e dëmshme. Profesionistët mjekësorë shpesh i konsiderojnë lëvizjet anti-psikiatrike si nxitje të mohimit të sëmundjeve mendore dhe janë krahasuar me teoritë konspirative .
This article uses material from the Wikipedia Shqip article Antipsikiatria, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Përmbajtja është në disponim nëpërmjet licencës CC BY-SA 4.0 nëse nuk shënohet ndryshe. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Shqip (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.