Z

A Z (zeta) ye a vintisietena y zaguera letra de l'alfabeto aragonés y vintidosena consonant.

    Iste articlo ye sobre una letra de l'alfabeto aragonés; ta atros usos, se veiga Z (desambigación).
Z
Z
A B C D E
F G H I J
K L M N Ñ
O P Q R S
T U V W X
Y Z
Digrafos
ch gu ix ll ny
qu rr
Atros simbolos
Ç l·l nn tz

Perteneixe tamién a l'alfabeto latino.

En aragonés

En aragonés stándard representa a fricativa dental xorda /θ/ de l'AFI debant de "a", "o" y "u", de consonant liquida y en posición final de silaba: alquezrana ([alke'θɾana]), barza (['baɾθa]), panizo ([pa'niθo]), tozuelo ([to'θwelo]), gazpiau ([gaθ'pjaw]), burz ([buɾθ]), troz ([troθ]).

En aragonés altorribagorzano (benasqués) representa o fonema d'a fricativa alveolar xorda /s/ en istos mesmos casos: barza (['baɾsa]), panizo ([pa'niso]), tozuelo ([to'swelo]), troz ([tros]).

En situación final de palabra, o fonema interdental fricativo xordo /θ/ tamién se representa con o grafema :

  • En os plurals en -z de substantivos y adchectivos: mocez ([mo'θeθ]), chicoz ([tʃi'koθ]), negruz ([ne'ɣɾuθ]), ciudaz ([θju'ðaθ]), toz ([toθ]).
  • En as formas verbals en segunda persona de plural: fez ([feθ]), minchaz ([min'tʃaθ]), trobarez ([troβa'ɾeθ]), querébaz ([ke'ɾeβaθ ]), puyez ([pu'yeθ]), metaz ([me'taθ]), cullísez ([ku'ʎiseθ]).

En istos casos, en benasqués s'escribe -ts: mocets ([mo'sets]), chicots ([tʃi'kots]), ciudats ([sju'ðats]), tots ([tots]), fets ([fets]), trobarets ([troβa'rets]).

Como en atros idiomas vecins, i hai palabras en as que as secuencias y se puede escribir tanto con como con : azimo/acimo, zedilla/cedilla, eczema/eccema, zenit/cenit, zebra/cebra, zero/cero, zigoto/cigoto, zinc/cinc, zirconio/circonio.

Atras grafías

A grafía de Uesca fa servir o grafema pa representar a fricativa dental xorda siempre y en todas as suyas realizacions: zarrar ([θa'raɾ]), zereña ([θe'ɾeɲa]), matazía ([mata'θia]), calz ([kalθ]), boz ([boθ]); mozez ([mo'θeθ]), abez ([a'βeθ]); querébaz ([ke'ɾeβaθ]), cantaz ([kan'taθ]), ésez (['eseθ]). En benasqués, se realiza como /s/: alazet ([ala'set]).

Referencias

Vinclos externos

Tags:

Z En aragonésZ ReferenciasZ Vinclos externosZAlfabeto aragonésAlfabeto latinoConsonantLetra

🔥 Trending searches on Wiki Aragonés:

AstronomíaRaúl MarquetaSierra d'el RayoUcraínaZona horariaFisicaConsoladorProtestantismoIdioma hebreuGascunyaSingapurCintaCasa d'a Ciudat de TarazonaTenisErecciónDominio d'InternetAladroAsiaLista de municipios d'a provincia de SegoviaLista de municipios d'a provincia de BarcelonaSistema operativoMississippiCefaleaFilosofoLista de municipios d'a provincia de MalagaPetrolioChodigosLista de municipios d'a provincia de Las PalmasTupac ShakurOrganización d'as Nacions UnidasHierbaPoliticaMasturbación mutuaColechiata de Santa María la Mayor de CaspSincelIdioma castellanoCoccinella septempunctataBenjamin FranklinIlesia de Sant Tomás apóstol de ZaragozaQMusicaNumero gramaticalCalandario gregorianoPicheraLista d'alcaldes de ZaragozaLista de municipios d'a provincia de BurgosMagnesioColumna (arquitectura)Seu de Santa María de TeruelBombaiAparato respiratorioPortalada/BenasquésIlesia de Santa María la Mayor de BerbegalEchaculaciónPortalada/RibagorzanoLista de plantillas d'o Reial Club Deportiu EspanyolAragonés1986Guy Fieri2020FungiAnyos 2010🡆 More