Lafa Lagalammenii Mesopotaamiyaa

Seenaan isaa kalaqawwan barbaachisoo addunyaa jijjiiran hedduudhaan kan beekamu yoo ta’u, isaanis yaad-rimee yeroo, herrega, girgiddaa, bidiruu doonii, kaartaa fi barreeffama dabalatee. Mesopotaamiyaanis qaamolee bulchiinsa naannoo fi magaalota adda addaa irraa dhufan walduraa duubaan jijjiiramaa dhufanii fi waggoota kumaatamaan lakkaa’aman keessatti to’annoo qabataniin ibsamti.

(lafa) lageen (lama) gidduu jiru") jechoota hundee Giriikii durii μέσος (mesos, 'giddugaleessa') fi ποταμός (potamos, 'laga') irraa kan dhufe yoo ta'u, '(lafa) lageen gidduu' jedhamee hiikama, calque ta'uu hin oolu kan jecha Aramaayikii isa durii yoo ta’u, jechi Aramaayikii mataan isaa calque birit narim Akaadiyaa ta’uu hin oolu. Innis guutummaa Septuagint Giriikii keessatti (c. 250 BC) kan Ibirootaa fi Aramaayikii wajjin wal gitu Nahaarim hiikuuf itti fayyadama. Itti fayyadamni Giriikii kanaan dura maqaa Mesopotaamiyaa jedhu The Anabasis of Alexander irraa kan mul’atu yoo ta’u, kunis dhuma jaarraa 2ffaa Dh.K.D.tti kan barreeffame ta’us addatti maddoota bara Aleeksaandar Guddicha irraa kan eerudha. Anaabaasiitti, Mesopotaamiyaa lafa Efraaxis irraa gara bahaatti kaaba Sooriyaa jiru ibsuuf itti fayyadamaa turte. Jechi Ārām Nahrīn (Classical Syriac: ܐܪܡ ܢܗܪ̈ܝܢ) (Ibiroota: ארם נהריים, Aram Naharayim) jedhu kakuu moofaa Macaafa Qulqulluu keessatti "Aram laga (lamaan) gidduu jiru" ibsuuf yeroo dachaa itti fayyadamaa ture. [citation barbaachisaadha].