ဒီးမော့ဆိုမြို့နယ်

ဒီးမော့ဆိုမြို့နယ်ကို ၁၉၆၂ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလတွင် ဒီးမော့ဆိုမြို့နယ်အဖြစ် စတင် ခေါ်ဆိုခဲ့သည်။ ၁၉၅၂ ခုနှစ်မတိုင်မီက နောင်ပုလဲလမ်းဟု ခေါ်ဆိုပြီး လူနေအိမ်များ မရှိသေးပေ။ ၁၉၅၂ ခုနှစ် နောက်ပိုင်းတွင် ကယားပြည်နယ်၊ ခရိုင်ဝန်ကြီး ဦးအေမြလေးက ဒီမောဆိုးမြို့နေရာတွင် တိရစ္ဆာန်မွေးမြူရေးလုပ်ငန်းများ လုပ်ကိုင်ရင်း အိမ်နှင့် မွေးမြူရေးခြံများ ဆောက်လုပ်ခဲ့သည်။ ၁၉၅၅ ခုနှစ် နောက်ပိုင်းတွင် လေးအိမ်စုခြံဟု အမည်ပေးခဲ့ပြီး ဒီးမော့ဆိုပန်းခြံရိပ်သာနှင့် အခြားအိမ်ငယ်ကို ဆောက်လုပ်ခဲ့သည်။

၁၉၇၂ ခုနှစ် ဇူလိုင်လ ၂၇ ရက်နေ့တွင် ဒီးမော့ဆိုမြို့နယ်ကို ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီးဌာန၏ အမိန့်စာဖြင့် ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။မြို့နယ်၏ တရားဝင်အမည်မှာ ဒီး​မော့ဆိုဖြစ်​သော်လည်း လွယ်ကူစွာဖြင့် ဒီ​မောဆိုးဟု ​ခေါ်​လေ့ရှိကြသည်။

 

မြောက်လတ္တီတွဒ် ၁၉ ဒီဂရီ ၁၅ မိနစ်နှင့် ၁၉ ဒီဂရီ ၄၅ မိနစ်အကြား၊ အရှေ့လောင်ဂျီတွဒ် ၉၀ ဒီဂရီ ၁၅ မိနစ်နှင့် ၉၇ ဒီဂရီ ၂၅ မိနစ်အကြားတွင် တည်ရှိပြီး အကျယ်အဝန်းမှာ ၄၅၉.၆၃ စတုရန်းမိုင် (၁,၁၉၀.၄ စတုရန်း ကီလိုမီတာ) ဖြစ်သည်။ အရှေ့မှ အနောက်သို့ ၃၁ မိုင်နှင့် တောင်မှ မြောက်သို့ ၃၅ မိုင်ခန့် ရှည်လျားသည်။

နယ်နိမိတ်

ဒီးမော့ဆိုမြို့နယ်၏ အရှေ့ဘက်နှင့် မြောက်ဘက်တွင် လွိုင်ကော်မြို့နယ်၊ အနောက်ဘက်တွင် ရှမ်းပြည်နယ်ရှိ ဖယ်ခုံမြို့နယ်၊ တောင်ဘက်တွင် ဖရူးဆိုးမြို့နယ်နှင့် ဘော်လခဲမြို့နယ်တို့နှင့် နယ်နမိတ် ထိစပ်လျက်ရှိသည်။

မြေမျက်နှာသွင်ပြင်

ဒီးမော့ဆိုမြို့နယ်သည် ပင်လယ်​ရေမျက်နှာပြင်အထက် ၂၉၈၂​ပေတွင် တည်ရှိသည်။ တောင်ကုန်းတောင်တန်းများပေါများပြီး သစ်တောများ ဖုံးလွှမ်းလျက်ရှိသည်။ တောင်ပေါ်ဒေသဖြစ်ပြီး မြေပြန့်လွင်ပြင်နှင့် ချိုင့်ဝှမ်း အနည်းငယ်သာ ရှိသည်။ အမြင့်ဆုံးတောင်မှာ လွိုင်နန်းဖတောင်ဖြစ်ပြီး ပင်လယ်ရေ မျက်နှာပြင် အထက်အမြင့် ၅၀၁၀ ပေ ရှိကာ ကယားပြည်နယ်၏ အမြင့်ဆုံး​တောင်ဖြစ်သည်။

 

ရာသီဥတု

ဒီးမော့ဆိုမြို့နယ်သည် အေးမြစိုစွတ်သော ရာသီဥတုရှိပြီး အမြင့်ဆုံးအပူချိန်မှာ ၃၄ ဒီဂရီ စင်တီဂရိတ်နှင့် အနိမ့်ဆုံးအပူချိန်မှာ ၆ ဒီဂရီစင်တီဂရိတ် ဖြစ်သည်။ ပုံမှန်မိုးရေချိန်မှာ ၃၀.၆၅ လက်မ ဖြစ်သည်။

ရေဆင်း

ဒီးမော့ဆိုမြို့နယ်တွင် အနောက်မှ တောင်သို့ စီးဆင်းနေသော နန့်စံဖူးချောင်း၊ အနောက်မှ အရှေ့သို့ စီးဆင်းနေသော နန်းမယ်ခုံချောင်းနှင့် ဆင်တောင်ချောင်း၊ အနောက်မှ မြောက်သို့ စီးဆင်းနေသော ငွေတောင်ချောင်းတို့ ရှိသည်။

ဒီး​မော့ဆိုမြို့နယ်တွင်နေထိုင်ကြသော တိုင်းရင်းသားလူမျိုးစုများတွင် ကယားလူမျိုးများ အများဆုံးနေထိုင်ကြသည်။ ထို့နောက် ဗမာ၊ရှမ်း၊ကရင်၊ရခိုင်၊ကချင်၊ချင်းနှင့် မွန်လူမျိုးများ အစဉ်လိုက်များပြားစွာနေကြသည်။ ကိုးကွယ်မှုအနေဖြင့် ခရစ်ယာန်ကို အများဆုံး ကိုးကွယ်ကာ ဗုဒ္ဓဘာသာ၊ဟိန္ဒူ၊အစ္စလာမ်နှင့် အခြားကိုးကွယ်သူဦးရေမှာ အစဉ်လိုက်များပြားသည်။ မြို့နယ်လူဦးရေ၏ ၀.၃၂%မှာ အခြားသော နိုင်ငံခြားလူမျိုးနွယ်ဝင်များဖြစ်သည့် ​ဂေါ်ရခါးလူမျိုးများဖြစ်သည်။ ဒီးမော့ဆိုမြို့နယ်၏ ၂၀၁၈ ခုနှစ် မတ်လကုန်အထိ လူဦးရေမှာ ၈၆,၉၅၂ ဦး ဖြစ်သည်။

ဒီးမော့ဆိုမြို့နယ်သည် ကယားပြည်နယ်အတွင်းရှိ စီးပွား​ရေးအရ အချက်အချာကျ​သောမြို့နယ်ဖြစ်သည်။ မြို့နယ်​နေလူထုသည် စိုက်ပျိုးရေးလုပ်ငန်းကို အဓိက လုပ်ကိုင်ကြသည်။ မြို့နယ်၏ အဓိကထွက်ကုန်မှာ ဆန်စပါး၊ ပြောင်း၊ မြေပဲနှင့် အခြားစားသုံးသီးနှံများဖြစ်ကာ အထက်မြန်မာပြည်သို့ အများဆုံးတင်ပို့​ရောင်းချသည်။ မြို့နယ်အတွင်း စက်ရုံ၆၈ရုံ၊ အိမ်တွင်းစက်မှုလက်မှုလုပ်ငန်း၁၄ခု တည်ရှိသည်။

​ဈေးများ

• ဒီး​မော့ဆို​ဈေး
• နန်းမယ်ခုံ​ဈေး
• လိုဘာခို​ဈေး
• ချယ်ရီကုန်းဈေး

ဒီး​မော့ဆိုမြို့နယ်သည် ကုန်းလမ်းများဆုံရာတွင် တည်ရှိ၍ လမ်းပန်းဆက်သွယ်​ရေး​ကောင်းမွန်​သော မြို့နယ်ဖြစ်သည်။​တောင်ငူ-လိပ်သို-ယာဒို-လွိုင်​ကော်-ဟိုပုံးလမ်းမှာ မြို့နယ်အတွင်း ဖြတ်သန်းသွားသည်။

အ​ခြေခံပညာ

အထက

အထက်တန်းကျောင်း ၇ကျောင်းရှိသည်။

• အထက ဒီး​မော့ဆို
• အထက ​ဒေါငံခါး
• အထက အင်းကုန်း
• အထက ​ငွေ​တောင် ၁
• အထက ​ဒေါ​​ညေးခူး
• အထက လွိုင်နန်းဖ
• အထက နန်းမယ်ခုံ

အထက(ခွဲ)/အလက

• အလက (ထ(ခွဲ)) ​ဒေါတမငယ်
• အလက (ထ(ခွဲ)) ​ငွေ​တောင် ၂
• အလက (ထ(ခွဲ)) ​သေးဆူလဲ
• အလက (ထ(ခွဲ)) ၄မိုင်​မြေနီကုန်း
• အလက (ထ(ခွဲ)) ထီးဖိုးကလိုး
• အလက (ထ(ခွဲ)) ​လိုဘာခို
• အလက (ထ(ခွဲ)) ​ဒေါ​ရောက်ခူ
• အလက (ထ(ခွဲ)) ​ယူဆမိုဆို
• အလက ဝါဘန်းပလို့
• အလက လွီကထိ
• အလက ​ဒေါတမကြီး
• အလက ​​ဒေါ​ပေါ်ကူး
• အလက ခူးပရာ

အမက

မူလတန်း၊မူလွန်၊အလယ်တန်း(ခွဲ) ၁၁၀ကျောင်းရှိသည်။

ဒီးမော့ဆိုမြို့နယ်တွင် မြို့နယ်ဆေးရုံ ၁ ခု၊ တိုက်နယ်ဆေးရုံ ၃ ခု၊ ကျေးလက်ကျန်းမာရေးဌာန ၇ ခု၊ ကျေးလက်ကျန်းမာရေးဌာနခွဲ ၂၉ ခု တည်ရှိသည်။

​ဆေးရုံများ

• ဒီး​မော့ဆိုမြို့နယ်​ဆေးရုံ
• နန်းမယ်ခုံ တိုက်နယ်​ဆေးရုံ
• ​ဒေါတမကြီး တိုက်နယ်​ဆေးရုံ
• လိုဘာခို တိုက်နယ်​ဆေးရုံ

• ကန်ခုနစ်ဆင့်
• ထီးပွင့်ကန်
• ငွေတောင်ဆည်
• လွိုင်နန်းဖတောင်
• ခူးပရာတောင်တန်း

•  
  ငွေတောင်ဆည်
•  
  ထီးပွင့်ကန်
•  
  လွိုင်နန်းဖတောင်မှမြင်ရသော ဒီးမော့ဆိုမြို့နယ်