नेपाळचे पंतप्रधान हे नेपाळ देशाचे प्रमुख आहेत.
त्यांच्या मंत्रिमंडळासह, पंतप्रधान हे देशात कार्यकारी अधिकार वापरतात.
नेपाळच्या सरकारचे मुख्य | |||
माध्यमे अपभारण करा | |||
विकिपीडिया | |||
प्रकार | सार्वजनिक कार्यालय | ||
---|---|---|---|
उपवर्ग | पंतप्रधान | ||
ह्याचा भाग | Council of Ministers of Nepal | ||
स्थान | नेपाळ | ||
कार्यक्षेत्र भाग | नेपाळ | ||
स्थापना |
| ||
अधिकृत संकेतस्थळ | |||
| |||
राष्ट्रपतींद्वारे नियुक्त होण्यापूर्वी पंतप्रधानांनी प्रतिनिधी सभेचा विश्वास दाखवला पाहिजे आणि जर ते सभागृहात बहुमत टिकवून ठेवू शकले नाहीत तर त्यांनी राजीनामा द्यावा.
नेपाळच्या पंतप्रधानांचे निवासस्थान बालुवाटार, काठमांडू येथे आहे.
नेपाळमध्ये शाह घराण्याच्या काळात पंतप्रधानपद अस्तित्वात नव्हते. शाह घराणे नेपाळचे शासक/राजा म्हणून राहिले. तथापि, १८०६ ते १८४६ या काळात मुल्काजी किंवा मुख्तियार यांना पंतप्रधानाप्रमाणेच पद आणि शक्ती बहाल करण्यात आल्या होत्या.
१८४६ पासून, राणा घराण्याने सत्ता ताब्यात घेतली आणि शाह घराणे नावाचे प्रमुख म्हणून राहिले. राणा घराण्याने पंतप्रधानपद स्वीकारले आणि ते वंशपरंपरागत स्थान बनले.
१९५१ च्या क्रांतीनंतर, मातृका प्रसाद कोईराला सारख्या गैर-कुलीन नागरिकांनी नेपाळच्या राजाच्या अधिकाराखाली पंतप्रधानपद भूषवले. १९५९ मध्ये पहिली सार्वत्रिक निवडणूक झाली आणि विश्वेश्वर प्रसाद कोईराला नेपाळचे पहिले निवडून आलेले पंतप्रधान बनले.
तथापि, राजा महेंद्र यांनी १९६० च्या सत्तापालटात त्यांना पदच्युत केले आणि तुरुंगात टाकले, ज्यांनी पंचायत प्रणालीची स्थापना केली आणि नेपाळमध्ये १९९० पर्यंत लोकशाही सरकार नव्हते. १९९० मध्ये जनआंदोलनानंतर, देश घटनात्मक राजेशाही बनला. तथापि, राजा ज्ञानेंद्र यांच्या २००५ च्या सत्तापालटामुळे यात व्यत्यय आला. २००६ मधील लोकतांत्रिक आंदोलनानंतर, २८ मे २००८ रोजी पहिल्या संविधान सभेने राजेशाही संपुष्टात आणली आणि देशाला संघीय संसदीय प्रजासत्ताक घोषित करण्यात आले. सध्याची राज्यघटना २० सप्टेंबर २०१५ रोजी स्वीकारण्यात आली होती आणि या नवीन संविधानाअंतर्गत पहिले पंतप्रधान केपी शर्मा ओली होते.
क्र | चित्र | नाव (जन्म-मृत्यू) | कार्यकाळ | ||
---|---|---|---|---|---|
पद सांभाळले | पद सोडले | कालावधी | |||
- | राजा महेंद्र वीर विक्रम शाहचे राज्य (१९२०-१९७२) | १५ डिसेंबर १९६० | २ एप्रिल १९६३ | २ वर्षे, १०८ दिवस | |
२३ | तुळशी गिरी (१९२६-२०१८) | २ एप्रिल १९६३ | २३ डिसेंबर १९६३ | ० वर्षे, २६५ दिवस | |
२४ | सूर्यबहादुर थापा (१९२८-२०१५) | २३ डिसेंबर १९६३ | २६ फेब्रुवारी १९६४ | ० वर्षे, ६५ दिवस | |
(२३) | तुळशी गिरी (१९२६-२०१८) | २६ फेब्रुवारी १९६४ | २६ जानेवारी १९६५ | ० वर्षे, ३३५ दिवस | |
(२४) | सूर्य बहादूर थापा (१९२८-२०१५) | २६ जानेवारी १९६५ | ७ एप्रिल १९६९ | ४ वर्षे, ७१ दिवस | |
२५ | कीर्तिनिधी बिष्ट (१९२७-२०१७) | ७ एप्रिल १९६९ | १३ एप्रिल १९७० | १ वर्ष, ६ दिवस | |
- | - | गेहेंद्र बहादूर राजभंडारी (१९२३-१९९४) | १३ एप्रिल १९७० | १४ एप्रिल १९७१ | १ वर्ष, १ दिवस |
(२५) | कीर्तिनिधी बिष्ट (१९२७-२०१७) | १४ एप्रिल १९७१ | १६ जुलै १९७३ | २ वर्षे, ६३ दिवस | |
२६ | - | नागेंद्रप्रसाद रिजाल (१९२७-१९९४) | १६ जुलै १९७३ | १ डिसेंबर १९७५ | २ वर्षे, १६८ दिवस |
(२३) | तुळशी गिरी (१९२६-२०१८) | १ डिसेंबर १९७५ | १२ सप्टेंबर १९७७ | १ वर्ष, २८५ दिवस | |
(२५) | कीर्तिनिधी बिष्ट (१९२७-२०१७) | १२ सप्टेंबर १९७७ | ३० मे १९७९ | १ वर्ष, २६० दिवस | |
(२४) | सूर्यबहादुर थापा (१९२८-२०१५) | ३० मे १९७९ | १२ जुलै १९८३ | ४ वर्षे, ४३ दिवस | |
२७ | लोकेंद्र बहादुर चंद (जन्म १९४०) | १२ जुलै १९८३ | २१ मार्च १९८६ | २ वर्षे, २५२ दिवस | |
(२६) | - | नागेंद्रप्रसाद रिजाल (१९२७-१९९४) | २१ मार्च १९८६ | १५ जून १९८६ | ० वर्षे, ८६ दिवस |
२८ | मरीचमानसिंग श्रेष्ठ (१९४२-२०१३) | १५ जून १९८६ | ६ एप्रिल १९९० | ३ वर्षे, २९५ दिवस | |
(२७) | लोकेंद्र बहादुर चंद (जन्म १९४०) | ६ एप्रिल १९९० | १९ एप्रिल १९९० | ० वर्षे, १३ दिवस |
क्र | चित्र | नाव (जन्म-मृत्यू) | कार्यकाळ | राजकीय पक्ष | |||
---|---|---|---|---|---|---|---|
पद सांभाळले | पद सोडले | कालावधी | |||||
२९ | कृष्णप्रसाद भट्टराई (१९२४-२०११) | १९ अप्रैल १९९० | २६ मई १९९१ | १ वर्ष, ३७ दिवस | नेपाळी काँग्रेस | ||
३० | गिरिजाप्रसाद कोईराला (१९२५-२०१०) | २६ मई १९९१ | ३० नवम्बर १९९४ | ३ वर्षे, १८८ दिवस | नेपाळी काँग्रेस | ||
३१ | मन मोहन अधिकारी (१९२०-१९९९) | ३० नवम्बर १९९४ | १२ सितम्बर १९९५ | ० वर्षे, २८६ दिवस | कम्युनिस्ट पार्टी ऑफ नेपाळ (एकीकृत मार्क्सिस्ट-लेनिनिस्ट) | ||
३२ | शेरबहादुर देउबा (जन्म १९४६) | १२ सितम्बर १९९५ | १२ मार्च १९९७ | १ वर्ष, १८१ दिवस | नेपाळी काँग्रेस | ||
(२७) | लोकेंद्र बहादुर चंद (जन्म १९४०) | १२ मार्च १९९७ | ७ ऑक्टोबर १९९७ | ० वर्षे, २०९ दिवस | राष्ट्रीय प्रजातन्त्र पार्टी (चंद) | ||
(२४) | सूर्यबहादुर थापा (१९२८-२०१५) | ७ ऑक्टोबर १९९७ | १५ अप्रैल १९९८ | ० वर्षे, १९० दिवस | राष्ट्रीय प्रजातन्त्र पार्टी | ||
(३०) | गिरिजाप्रसाद कोईराला (१९२५-२०१०) | १५ अप्रैल १९९८ | ३१ मई १९९९ | १ वर्ष, ४६ दिवस | नेपाळी काँग्रेस | ||
२९ | कृष्णप्रसाद भट्टराई (१९२४-२०११) | ३१ मई १९९९ | २२ मार्च २००० | ० वर्षे, २९६ दिवस | नेपाळी काँग्रेस | ||
(३०) | गिरिजाप्रसाद कोईराला (१९२५-२०१०) | २२ मार्च २००० | २६ जुलाई २००१ | १ वर्ष, १२६ दिवस | नेपाळी काँग्रेस | ||
(३२) | शेरबहादुर देउबा (जन्म १९४६) | २६ जुलाई २००१ | ४ ऑक्टोबर २००२ | १ वर्ष, ७० दिवस | नेपाळी काँग्रेस | ||
- | राजा ज्ञानेन्द्र वीर विक्रम शाहचे राज्य (जन्म १९४७) | ४ ऑक्टोबर २००२ | ११ ऑक्टोबर २००२ | ० वर्षे, ७ दिवस | — | ||
(२७) | लोकेंद्र बहादुर चंद (जन्म १९४०) | ११ ऑक्टोबर २००२ | ५ जून २००३ | ० वर्षे, २३७ दिवस | राष्ट्रीय प्रजातन्त्र पार्टी | ||
(२४) | सूर्यबहादुर थापा (१९२८-२०१५) | ५ जून २००३ | ३ जून २००४ | ० वर्षे, ३६४ दिवस | राष्ट्रीय प्रजातन्त्र पार्टी | ||
(३२) | शेरबहादुर देउबा (जन्म १९४६) | ३ जून २००४ | १ फेब्रुवारी २००५ | ० वर्षे, २४३ दिवस | नेपाळी कांग्रेस (लोकतान्त्रिक) | ||
- | राजा ज्ञानेन्द्र वीर विक्रम शाहचे राज्य (जन्म १९४७) | १ फेब्रुवारी २००५ | २५ एप्रिल २००५ | १ वर्ष, ८३ दिवस | — | ||
(३०) | गिरिजाप्रसाद कोईराला (१९२५-२०१०) | २५ अप्रैल २००६ | २८ मई २००८ | २ वर्षे, ३३ दिवस | नेपाळी काँग्रेस |
क्र | चित्र | नाव (जन्म-मृत्यू) | कार्यकाळ | राजकीय पक्ष | नेपाळचे राष्ट्रपती (कार्यकाळ) | |||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
पद सांभाळले | पद सोडले | कालावधी | ||||||
(३०) | गिरिजाप्रसाद कोईराला (१९२५-२०१०) | २८ मे २००८ | १८ ऑगस्ट २००८ | ० वर्षे, ८२ दिवस | नेपाळी काँग्रेस | रामवरण यादव (२३ जुलै २००८- २९ ऑक्टोबर २०१५) | ||
३३ | पुष्पकमल दाहाल (जन्म १९५४) | १८ ऑगस्ट २००८ | २५ मे २००९ | ० वर्षे, २८० दिवस | नेपाळ कम्युनिस्ट पार्टी (माओवादी केन्द्र) | |||
३४ | माधवकुमार नेपाळ (जन्म १९५३) | २५ मे २००९ | ६ फेब्रुवारी २०११ | १ वर्ष, २५७ दिवस | कम्युनिस्ट पार्टी ऑफ नेपाळ (एकीकृत मार्क्सिस्ट-लेनिनिस्ट) | |||
३५ | झलनाथ खनाल (जन्म १९५०) | ६ फेब्रुवारी २०११ | २९ ऑगस्ट २०११ | ० वर्षे, २०४ दिवस | कम्युनिस्ट पार्टी ऑफ नेपाळ (एकीकृत मार्क्सिस्ट-लेनिनिस्ट) | |||
३६ | बाबुराम भट्टराई (जन्म १९५४) | २९ ऑगस्ट २०११ | १४ मार्च २०१३ | १ वर्ष, १९७ दिवस | नेपाल कम्युनिस्ट पार्टी (माओवादी केन्द्र) | |||
- | खिलराज रेग्मी (जन्म १९४९) | १४ मार्च २०१३ | १० फेब्रुवारी २०१४ | ० वर्षे, ३३४ दिवस | अपक्ष | |||
३७ | सुशील कोइराला (जन्म १९३९) | ११ फेब्रुवारी २०१४ | १२ ऑक्टोबर २०१५ | १ वर्ष, २४३ दिवस | नेपाळी काँग्रेस | |||
३८ | खड्गप्रसाद शर्मा ओली (जन्म १९५१) | १२ ऑक्टोबर २०१५ | ४ ऑगस्ट २०१६ | ० वर्षे, २९७ दिवस | कम्युनिस्ट पार्टी ऑफ नेपाळ (एकीकृत मार्क्सिस्ट-लेनिनिस्ट) | विद्यादेवी भंडारी (२९ ऑक्टोबर २०१५ - १२ मार्च २०२३) | ||
(३३) | पुष्पकमल दाहाल (जन्म १९५४) | ४ ऑगस्ट २०१६ | ७ जून २०१७ | ० वर्षे, ३०७ दिवस | नेपाळ कम्युनिस्ट पार्टी (माओवादी केन्द्र) | |||
(३२) | शेरबहादुर देउवा (जन्म १९४६) | ७ जून २०१७ | १५ फेब्रुवारी २०१८ | ० वर्षे, २५३ दिवस | नेपाळी काँग्रेस | |||
(३८) | खड्गप्रसाद शर्मा ओली (जन्म १९५१) | १५ फेब्रुवारी २०१८ | १३ मे २०२१ | ३ वर्षे, ८७ दिवस | कम्युनिस्ट पार्टी ऑफ नेपाळ (एकीकृत मार्क्सिस्ट-लेनिनिस्ट) | |||
(३२) | शेरबहादुर देउवा (जन्म १९४६) | १३ जुलै २०२१ | २६ डिसेंबर २०२२ | १ वर्ष, १६६ दिवस | नेपाळी काँग्रेस | |||
(३३) | पुष्पकमल दाहाल (जन्म १९५४) | २६ डिसेंबर २०२२ | पदस्थ | १ वर्ष, १२४ दिवस | नेपाळ कम्युनिस्ट पार्टी (माओवादी केन्द्र) | रामचंद्र पौडेल (१३ मार्च २०२३ – पदस्थ) |
This article uses material from the Wikipedia मराठी article नेपाळचे पंतप्रधान, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). इतर काही नोंद केली नसल्यास,येथील मजकूर CC BY-SA 4.0च्या अंतर्गत उपलब्ध आहे. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki मराठी (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.